1H week 13 P3 les 1 Grammatica uitleg werkwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom 1H

Doe je telefoon in de telefoontas. 

Ga op je vaste plek zitten. 

Pak je leesboek. 

Laat de iPad in de tas. 

Geen tas op tafel.

Geen jas of kauwgom in het lokaal. 

Stil lezen

Vandaag

Redekundig ontleden

H21

Werkwoordelijk gezegde

Te behandelen grammatica Kern P3

Taalkundig ontleden

H5 Grammatica in talen behandeld

H6 Zelfstandig naamwoord, lidwoord, bijvoeglijk naamwoord behandeld

H7 Werkwoordsvormen behandeld

H35 Voornaamwoorden (persoonlijk, betrekkelijk, bezittelijk, aanwijzend) behandeld

H36 Bijwoord & voorzetsel behandeld

Redekundig ontleden

H20 Persoonsvorm & onderwerp behandeld

H21 Soorten werkwoorden en werkwoordelijk gezegde behandeld

H22 Lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp uitleg week 14

H37 Voorzetselvoorwerp & bijwoordelijke bepaling uitleg week 15

Week 15: oefentoets

Lesdoelen 

Je leert hoe je het werkwoordelijk gezegde herkent in een zin. 

Herhaling vorige les

Zinsdelen

Persoonsvorm

Onderwerp

Persoonsvorm

Persoonsvorm PV

De PV is altijd een werkwoord. 

De volgende morgen lag er een groene enveloppe op de mat.

1. De vraagproef

Maak een vragende zin. Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de PV. 

Lag er de volgende morgen een groene enveloppe op de mat?

2. De tijdproef

Verander de tijd van de zin. Het werkwoord dat verandert is de PV. 

De volgende morgen ligt er een groene enveloppe op de mat.

3. De getalproef

Verander het getal (enkelvoud/meervoud) van het onderwerp. Het werkwoord dat verandert is de PV. 

De volgende morgen lagen er groene enveloppen op de mat. 

Zinsdelen

De volgende morgen |lag |er | een groene enveloppe | op de mat.

Begin altijd met het verdelen van de zin in zinsdelen. Een zinsdeel is één woord of een groepje woorden dat bij elkaar hoort.

Wat je voor de persoonsvorm kunt zetten, is een zinsdeel:

De volgende morgen lag er een groene enveloppe op de mat. 

Een groene enveloppe lag er de volgende morgen op de mat.

Op de mat lag er de volgende morgen een groene enveloppe.

Er lag de volgende morgen een groene envelop op de mat.

 

Dit zijn de zinsdelen:

de volgende morgen

een groene enveloppe

op de mat

er

 

Onderwerp

Onderwerp OW

1. Gebruik Wie/Wat + PV

Een magere jongen stond in het doel.

PV: stond

Onderwerp = Wie/Wat + PV

Wie/Wat stond? Een magere jongen stond

Onderwerp: een magere jongen

Onderwerp OW

2. Verander de persoonsvorm van meervoud naar enkelvoud of andersom. Het onderwerp verandert mee. 

De magere jongen stond in het doel.                 De magere jongens stonden in het doel.

Onderwerp: de magere jongen

3. Maak de zin vragend. Het zinsdeel dat meteen na de pv komt te staan, is het onderwerp. 

Stond de magere jongen in het doel?

Uitleg werkwoordelijk gezegde

Doorlezen theorie H21.

Daarna volgt uitleg. 

Werkwoordelijk gezegde WG

Alle werkwoorden in de zin, ook delen van scheidbare werkwoorden: 

opletten - let…op

De woordjes ‘te’ en ‘aan het’ horen bij het WG.

Hij zat op de rug van het paard een boek te lezen.

WG: zat te lezen

De kinderen zijn tikkertje aan het spelen.

WG: zijn aan het spelen

Werkwoordelijk gezegde

Soms is het WG maar één werkwoord, dat is dan ook altijd de PV.

Soms zijn het er meer. 

Werkwoordelijk gezegde

Die bloemen staan al een hele week in de vaas.

PV: staan
OW: die bloemen

WG: staan

Werkwoordelijk gezegde

Dit weekend wil ik mijn verjaardag gaan vieren. 

PV: wil

OW: ik

WG: wil gaan vieren

Werkwoordelijk gezegde

Na het klassenfeest ruimen de leerlingen met elkaar de rommel op. 

PV: ruimen

OW: de leerlingen

WG: ruimen op (hele WW is opruimen!)

Huiswerk nakijken

Huiswerk

Maken H20 opdracht 7 en 8

H21 opdracht 1 en 2

Aan de slag: keuze

• Kleurplaat woordsoorten
  
• Huiswerk
• PO

Is de opdracht duidelijk?

Volgende les

We gaan verder met redekundig ontleden: 

H22 meewerkend voorwerp

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik kan in een zin bepalen wat het meewerkend voorwerp is. 

Hoe ging deze les?

Wat heb je geleerd vandaag?

Wat vond je leuk aan deze les? 

Heeft iemand vragen?

Fijne dag