De patiënt:
Vermijdt duidelijk lees- en schrijfsituaties.
Leest niet mee bij uitleg van een folder of tekst op een scherm.
Is ongemakkelijk bij de vraag iets op te schrijven of te lezen.
Heeft meerdere papieren maar weet niet wat wat is.
Is ongemakkelijk (of reageert boos) als er teveel vragen gesteld worden.
Is vaak te vroeg of te laat met herhaalrecept aanvragen.
Komt te laat of op de verkeerde dag.
SIGNALEN van beperkte gezondheidsvaardigheden
De patiënt:
Heeft moeite met het vertellen van een chronologisch verhaal.
Stelt geen vragen of stelt niet ter zake doende vragen.
Antwoordt niet adequaat.
Lijkt afwezig of ongeïnteresseerd.
Heeft geen of beperkte kennis van het functioneren van het eigen lichaam.
Vult digitale vragenlijsten niet in.
Gebruikt het digitale patiënten portaal niet.
Belt altijd voor het maken van een afspraak of komt langs.
Maakt geen gebruik van de mogelijkheid om online een afspraak te maken.
Laat de afspraak maken door iemand anders.
Heeft geen baat bij de adviezen (omdat ze niet opgevolgd worden of niet juist uitgevoerd worden).
SIGNALEN bij medicijngebruik
De patiënt:
Leest niet mee bij uitleg van een etiket.
Is vaak te vroeg of te laat met herhaalrecept aanvragen.
Belt (vaak) op met vragen over medicijn.
Heeft geen baat bij de medicatie (als gevolg van (onbewuste) therapie-ontrouw)
Neemt medicatie niet goed in.
UITSPRAKEN en SMOEZEN VAN PATIËNTEN
• ‘Er zat geen bijsluiter bij.’
• ‘Sorry, ik ben mijn bril vergeten.’
• ‘Dat formulier vul ik thuis wel in.’
• ‘Kunt u het voor me invullen, ik schrijf zo onleesbaar.’
• ‘Ik dacht dat de afspraak morgen was.’
• ‘Ik kan niet lezen, omdat ik woordblind ben.’
• ‘Ik heb geen tijd om dit formulier nu in te vullen, ik heb haast.’
• ‘Nee, ik lees nooit, de televisie geeft informatie genoeg’.
• ‘Mijn buurvrouw zei dat…’
NAVRAGEN
Als u vermoedt dat een patiënt moeite heeft met lezen en schrijven of denkt dat een patiënt moeite heeft met het begrijpen en toepassen van medische informatie, vraag dat dan.
Zorg voor een vertrouwde sfeer, normaliseer en vraag op respectvolle manier;
• Veel mensen hebben moeite met het lezen van folders van het ziekenhuis, hoe is dat voor u?
• Veel mensen hebben moeite met het invullen van (digitale) vragenlijsten van het ziekenhuis, hoe is dat voor u?
• Helpt iemand u wel eens met het invullen van vragenlijsten of het lezen van brieven?
Vraag ook naar het aantal jaren school dat iemand heeft gevolgd.
Schrijf in het dossier van de patiënt dat deze meer tijd nodig heeft voor het verwerken van informatie. Doe dit alleen als de patiënt hier toestemming voor geeft.