lessenreeks zenuwstelsel VP 3 Pathologie 2025

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Het 

Zenuwstelsel                                      

Studiewijzer

Week 1 13 feb Inleiding en basisprincipes van het zenuwstelsel

• Onderscheiden van het centrale en perifere zenuwstelsel

• Begrijpen van de basisfuncties van het zenuwstelsel

• Kennismaken met neuronen en hun werking

Week 2 27 feb Anatomie van het zenuwstelsel

• hersengebieden
• neurotransmitters
• verband tussen anatomie en functie

Week 3 6 maart PSO Neurologische aandoeningen - CVA (Beroerte)

Week 4 13 maart Multiple Sclerose (MS)

Week 5 20 maart PSO Ziekte van Parkinson

Week 6 27 maart Epilepsie

Week 7 3 april Dementie (o.a. Alzheimer)

Week 8 10 april Afsluitende opdracht

Week 9 17 april Buffer week / afsluitende opdracht

les 1

Wat gaan we leren vandaag?

• Je kunt benoemen wat de vijf belangrijkste taken van het zenuwstelsel zijn.
• Je kunt benoemen uit welke delen het centrale en het perifere zenuwstelsel bestaat.
• je hebt kennis gemaakt met neuronen en hun werking

Zenuwstelsel

• Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel (de hersenen en het ruggenmerg) en het perifere zenuwstelsel (de zenuwen buiten de hersenen en het ruggenmerg).
• Het perifere zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het somatische zenuwstelsel en het autonome zenuwstelsel. 

• Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympatische en het parasympatische zenuwstelsel. 

Het perifere zenuwstelsel bestaat uit meer dan 100 miljard zenuwcellen die als draden door het gehele lichaam lopen. De zenuwen van het somatische zenuwstelsel verbinden de hersenen en het ruggenmerg met spieren die bewust worden aangestuurd (willekeurige spieren of skeletspieren) en met sensibele receptoren in de huid. Het autonome zenuwstelsel verbindt de hersenstam en het ruggenmerg met de inwendige organen en reguleert inwendige lichaamsprocessen die geen bewustzijn vereisen. Voorbeelden hiervan zijn de frequentie waarmee het hart samentrekt, de bloeddruk en de ademhalingsfrequentie. 

Het sympatische en het parasympatische zenuwstelsel werken samen, waarbij het ene meestal de werking van de inwendige organen activeert en het andere de werking afremt. De belangrijkste functie van het sympatische zenuwstelsel is de voorbereiding van het lichaam op een veeleisende situatie of een noodsituatie, ofwel een fight-or-flight-situatie. De belangrijkste functie van het parasympatische zenuwstelsel is de voorbereiding van het lichaam op normale situaties. Het sympatische deel vergoogt bijvoorbeeld de hartslag, bloed en ademhalingsfrequentie, terwijl het parasympatische deel deze juist verlaagt.

Functies zenuwstelsel

- Zintuigelijke (sensorische) informatieverwerking

- Opname van informatie

- Motorische coördinatie

- Regulatie van het gedrag

Hoe werkt ons zenuwstelsel?

Werking zenuwstelsel

1. Zintuigen vangen de prikkels op
2. Zintuigcellen zetten deze om in impulsen 
3. Impulsen gaan via de zenuwen naar het ruggenmerg.
4. Ruggenmerg naar de hersenen
5. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn
6. De hersenen verwerken de impulsen wat zorgt voor bewustzijn
   
7. De impulsen gaan via de zenuwen naar de spieren en klieren
   
8. De spieren en klieren zorgen voor bepaalde reactie 

Perifere zenuwstelsel

- Animaal                        Hier heb je zelf invloed op

                                            Verzorgt bewuste reacties en reflexen

                                             Bijvoorbeeld: aanspannen spieren

- Autonoom                    Hier heb je zelf geen invloed op

                                             Zorgt voor homeostase (evenwicht)

                                             Bijvoorbeeld: hartslag, ademhaling

Zenuwstelsel = regelcentrum

Je hersenen ontvangen informatie (prikkels) van je zintuigen en verwerken deze informatie.

De informatie komt via de zenuwen bij de hersenen.

Hersenen + ruggenmerg + zenuwen noemen we het zenuwstelsel.

Autonome zenuwstelsel

• Sympatisch zenuwstelsel
                 Fight-or-flight

• Paraympathisch zenuwstelsel
                 Rest-and- digest

Parasympatisch zenuwstelsel

Sympatisch zenuwstelsel

 grotere productie van spijsverteringssappen

snellere darmbeweging

snellere nierwerking

verlaagt  de hartslag- en ademhalings-frequentie

hogere hartslagfrequentie

remt de spijsvertering

verwijdt de pupillen

Stimuleert afgifte van adrenaline

Neuronen

Myeline is wit en vetachtig

- kan snel boodschap vervoeren

- beschermt de zenuw

- voed de zenuwbaan

MS: ontsteking CZST --> myeline beschadigd

Zenuwcellen

Zenuwcellen: Neuronen

• Ontvangen en verzenden prikkels

We hebben 3 soorten neuronen:

• Motorische neuronen (efferent): Van hersenen af
• Sensorische neuronen (afferent): Naar hersenen toe
• Interneuronen: Schakelneuronen, tussen zenuwcellen in 
    * Zitten het meest in ruggenmerg en hersenen

Zenuwcel = neuron

Werking van een neuron:

1. dendriet vangt prikkel op

2. cellichaam denkt er over na

JA: prikkel verder sturen / NEE: prikkel dooft uit

3. axon/ neuriet transporteert prikkel naar andere neuronen of organen (bijvoorbeeld spieren)

Les 2 en 3

Vervolg zenuwstelsel 

CVA

Wat gaan we leren vandaag?

• Je kunt benoemen uit welke delen het centrale zenuwstelsel bestaat.
• Je kunt een beschrijving geven van de inwendige en uitwendige bouw van de grote hersenen.
• Je kunt uitleggen wat de belangrijkste functies zijn van de motorische en sensorische schorsgebieden van de grote hersenen.
• Je kunt een beschrijving geven van de bouw, ligging en functies van de tussenhersenen en de hersenstam.
• Je kunt een beschrijving geven van de bouw, ligging en functies van de kleine hersenen.
• Je kunt een beschrijving geven van de bouw, ligging en werking van het ruggenmerg.
• Je kunt een beschrijving maken van CVA en hoe dat invloed heeft op de hersenen en dagelijks leven.

 

Hoe gaan we dat doen

13.45 - 14.00 incheck en opstart

14.00 - 15.15 zelfstandig werken opdracht.

15.15 - 15.25 afronding

Terugkoppeling:

wat vonden jullie van deze les?

vooruitblik:

6 maart is PSO

verder werken aan de opdracht. 

Week 4 -13 maart Multiple Sclerose (MS), terugkoppeling opdracht 

Week 5 -20 maart PSO ALS

Week 6 27 maart - Dag naar banenmarkt UMC

Week 7 3 april - Ziekte van Parkinson

Week 8- 10 april Epilepsie

Week 9 -17 april pijn

  Vakantie 18 april tot en met 5 mei

Periode 4

De hersenen bestaan uit:

- grote hersenen: cerebrum

- kleine hersenen: cerebellum

- tussenhersenen:  diencephalon

- hersenstam: truncus cerebri

Spraakcentrum van Wernicke: Speelt een rol bij het kunnen interpreteren, herinneren en begrijpen van het geschreven woord.

Komt maar een 1 kant van de hersenen voor.

Les 3-4-25

Wat gaan we doen vandaag?

13.00 - Welkom en inloop

13.05 - 13-15 opdracht herhalen, checken waar ieder is.

13.15 - 14.15: creatieve pitch over dementie en benaderingswijze

10 april vervalt (identiteitmiddag): 17 april presenteren van je poster