Woordsoorten H1 aanwijzend/vragend/bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Programma 1Hb

• herhaling aanwijzend en vragend voornaamwoord

• lezen theorie voorzetsel blz. 150
• zelf nakijken opdrachten grammatica woordsoorten H5
• uitleg bijwoord
• maken blz. 180 startopdracht + 1 t/m 5

Aanwijzend voornaamwoord

• De naam zegt het al een beetje. Een aanwijzend voornaamwoord wijst iets aan.
  

• Deze, die, dit en dat, zo'n, zulke, dergelijke
  

Vragend voornaamwoord

• Een vragend voornaamwoord staat meestal aan het begin van een vraag.
  

• Er zijn er vier: wie, wat, welke, wat voor
• leer deze uit je hoofd

Vragend voornaamwoord

Let op!

Woorden als waar, waarheen, wanneer, waarom, waardoor en hoe (enz.) zijn géén vragende voornaamwoorden, dit noemen we de bijwoorden.

Deze woorden vormen nl. de bijwoordelijk bepaling.

H5: bijwoord (woordsoorten)

- zegt iets over een werkwoord

Hij typt snel een berichtje.

Max Verstappen kwam erg hard aanrijden.

- zegt iets over een bijvoeglijk naamwoord

Dat is een erg mooi boek!

Calvijn is een heel klein schooltje.

- zegt iets over een ander bijwoord

Dat is een heel erg mooi boek!

In mijn vrije tijd kijk ik onwijs veel series.

- geeft een tijd aan

Nu wil ik een koekje!

Het huiswerk van morgen is...

- geeft een plaats aan

Daar is de nieuwe mediatheek.

Ergens in Nederland kun je een schat vinden.

voorbeelden van bijwoorden (bw)

• Tijd: gisteren, nu, straks, tegenwoordig
• Plaats: hier, daar, nergens, er
• Zekerheid: absoluut, zeker, echt, vast
• Ontkenning: niet, nooit, geenszins

Let op!

• Ook vraagwoorden zoals hoe, waar, wanneer, waarom en waarheen.
  
  
• Een bijwoord kan iets zeggen over een ander woord, zoals een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord of een ander bijwoord!
  

Het weer was erg slecht vandaag.

1. erg is een bijwoord
2. erg is geen bijwoord

Die goede speler kan goed schaken.

1. goede = bijwoord goed = bijwoord
2. goede = bijwoord goed = bijvoeglijk nw.
3. goede = bijvoeglijk nw. goed = bijwoord
4. goede = bijvoeglijk nw. goed = bijvoeglijk nw.

Zoek het bijwoord:
Plotseling bewoog hij!

1. bewoog
2. hij
3. plotseling
4. !

Is 'prachtig' in deze zin
een bijvoeglijk naamwoord of een bijwoord?
Julia kan prachtig zingen.

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord

Bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?
De kat is een goede jager met dodelijk SCHERPE klauwen.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

In de zin 'De trein rijdt SNEL:

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Bijwoord of bijvoeglijk naamwoord?
De kleine turnster springt EXTREEM hoog.

1. bijwoord
2. bijvoeglijk naamwoord

Samengevat:

Bijwoorden kunnen iets zeggen over:

• een bijvoeglijk naamwoord: Er liggen erg zieke mensen in een ziekenhuis.
• een werkwoord: De scooter rijdt hard.
  
• een ander bijwoord: Hij heeft zijn test bijzonder slecht gemaakt.
  

Plaats: hier, er, daar, rechts, ergens, nergens

Tijd: nu, soms, plotseling, 's morgens, gauw, vanavond, daarna

'Prullenbak-woorden': wel, toch, ook, nog, immers, niet, misschien 

Vraagwoorden: waar, wanneer, waarom, waardoor, waarmee en hoe

 (Verwar het bijwoord niet met het vragend voornaamwoord)

maken NN

maken blz. 180 (start)opdracht 1 t/m 5

Lezen