Les 7 - bron van kennis: verstand

Wat is kennis?
filosofieles
1 / 14
next
Slide 1: Slide
LevensbeschouwingMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 14 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Wat is kennis?
filosofieles

Slide 1 - Slide

Lesdoel


Lesdoel:
  • Kennen: de begrippen 'empirie' en 'ratio', het begrip 'paradox'
  • Weten wat kennistheorie is
  • Weten de namen van de filosofen

Slide 2 - Slide



Socrates    Plato    Aristoteles

Slide 3 - Slide

Kennistheorie (of kennisleer)
  • Kennistheorie is de tak (of deelgebied) binnen filosofie die gaat over de grote vragen naar kennis of het weten. Het omvat bijvoorbeeld de volgende vragen:
  • "Wat weten we honderd procent zeker?", "Wanneer is iets 'waar', wat is waarheid?", "Wat is de ultieme bron van kennis?", "Wat maakt iemand een deskundige, een expert?"
  • De kennistheorie is vanaf de 16de eeuw opgekomen. 

Slide 4 - Slide

Kennistheorie (of kennisleer)
  • Eén van de filosofische vragen waar kennistheorie ook over gaat, is de vraag naar wat de ultieme bron van kennis is. 
  • Veel filosofen gingen van het verstand (ratio) of de zintuiglijke ervaring (empirie) uit. 
  • In de moderne filosofie zullen we zien dat Rene Descartes uitgaat van het verstand (rationalisme) en David Hume van de zintuiglijke ervaring (empirisme) als ultieme kennisbron.

Slide 5 - Slide

Rationalisme
  • Rationalisme is de filosofische stroming die stelt dat het verstand de ultieme bron van (ware) kennis is.
  • Volgens rationalisten zijn er gevallen waarbij de inhoud van onze concepten de ervaring te boven gaat of niet nodig heeft. Ook geloven ze vaak in aangeboren ideeën.
  • Er zijn volgens rationalisten dus bepaalde noodzakelijke waarheden waarvoor zintuiglijke ervaring niet nodig is.

Slide 6 - Slide

Logische waarheid
  • Een voorbeeld van zo'n noodzakelijke waarheid is een logische of analytische waarheid.  
  • Neem de volgende zin: "Alle vrijgezellen zijn ongetrouwd."
  • Deze bewering (of 'propositie' zoals ze het in de filosofie noemen) is noodzakelijk waar: het zit in het begrip 'vrijgezel' ingebakken dat hij ongetrouwd is. Anders is diegene geen vrijgezel meer!

Slide 7 - Slide

Paradox
  • De tegenhanger van de analytische waarheid is de paradox.
  • Een paradox is een schijnbare tegenstrijdigheid. 
  • Deze tegenstrijdigheid lijkt in eerste instantie in te gaan tegen het gevoel van iemands logica, verwachting of intuïtie (en soms berust deze op een denkfout).
  • Paradoxen hebben te maken met tegenspraak, circulair redeneren of zelfverwijzing. 

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Zeker vs. waarschijnlijk
  • In de kennis van de wereld om ons heen zou je een onderscheid kunnen maken tussen zekerheden en waarschijnlijkheden.  
  • Zekerheden hebben met logica te maken: het moet wel zo zijn, anders belanden we in absurditeiten en tegenspraken.
  • Met waarschijnlijkheden zit het anders: het zit misschien zo, maar het kan ook anders zijn (contingentie).

Slide 10 - Slide

Reflectie: wat weet je nu?
Leg uit: 
  • Kennistheorie in min. 8 zinnen.
  • Rene Descartes
  • Wat is Rationalisme
  • Wat een paradox is min. 8 zinnen
  • Wat empiri is, geef een voorbeeld.

Slide 11 - Slide

Leerstrategieën: 

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide