Les 6 - bron van kennis: zintuiglijke ervaring

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De wetenschappelijke revolutie

Wat is kennis?

Lesdoel en lesopbouw

Lesdoelen:

Kennen: de begrippen 'empirie' en 'ratio', het begrip 'optische illusie'

Kunnen: meedoen met vragen

Lesopbouw:

1.  Uitleg: bronnen van kennis
2. Experiment: wat zie je?
3. Zelfstandig lezen en vragen maken
4. Reflectie: wat weten we nu?

Kennistheorie (niet overnemen)

• Kennistheorie is de tak (of deelgebied) binnen filosofie die gaat over de grote vragen naar kennis of het weten. Het omvat bijvoorbeeld de volgende vragen: 
• "Wat weten we honderd procent zeker?", "Wanneer is iets 'waar', wat is waarheid?", "Wat is de ultieme bron van kennis?", "Wat maakt iemand een deskundige, een expert?"
• De kennistheorie is vanaf de 16de eeuw opgekomen. 

Kennistheorie (of kennisleer)

• Eén van de filosofische vragen waar kennistheorie ook over gaat, is de vraag naar wat de bron van ware kennis is. 
• Veel filosofen gingen van het verstand (ratio) of van de zintuiglijke ervaring (empirie) uit. 
• Plato dacht bijvoorbeeld dat ware kennis uiteindelijk alleen verkregen kon worden via het verstand, door lang en goed nadenken over zaken. Aristoteles brak hier al mee!

Hoe vaak werd de bal overgespeeld door personen in een wit t-shirt?

Zag je ook iets niet-menselijks door het beeld lopen?

ja

nee

Oude vrouw of jonge vrouw?

Wat zag je net?

oude vrouw

jonge vrouw

Eend of een konijn?

Wat zag je net?

eend

konijn

Hebben vakken A en B dezelfde kleur?

Hebben vakken A en B dezelfde kleur?

ja

nee

Hebben vakken A en B dezelfde kleur?

bekijk de video

Maak daarna de uitgedeelde vragen over Galileo Galileï

Zelfstandig lezen

Lees de volgende tekst: klik.

Beantwoord de volgende vragen tijdens het lezen (typ je antwoord uit in een apart Word-document):

1. Wat houdt het McCollough-effect in?
2. Op welke manier houdt de Hermann-grid je voor de gek?
3. Was er een gezicht te zien op de Mars-foto?

Wat houdt het McCollough-effect in?

Op welke manier houdt de Hermann-grid je voor de gek?

Was er een gezicht te zien op de Mars-foto?

Reflectie: wat weten we nu?

We weten nu dat.. 

• kennistheorie zich ook richt op filosofische vragen naar wat de uiteindelijke bron van al onze kennis is
• Filosofen meestal dachten dat dit afkomstig was uit de zintuigelijke ervaring (empirie) of uit het verstand (ratio)
• optische illusies vraagtekens kunnen zetten bij een heel naïef soort geloof in zintuiglijke ervaring (als direct en altijd kloppend), optische illusies kunnen dus ingezet worden als filosofisch argument