3.5 & 3.6

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

WELKOM!

Klas 3E

Biologie

Forogh Radmanesh

[e-mail]

To do:

• Laptop ingelogd LessonUp
• Volgens de plattegrond zitten
• Aantekeningenschrift op tafel

Afspraken

3 A's

Aandacht voor elkaar

Actief meedoen

Als ik praat……

• Elke les meenemen: Aantekeningenschrift, werkboek + tekstboek, chromebook, agenda 
• Huiswerk niet af  = verlengde dag 

Deze les:

- voorstellen

Wat gaan we deze week doen

• 3.5 & 3.6 aantekeningen
• Huiswerk nakijken 
• Aan de slag! 
• Afsluiten  

Aan het einde van de les:

• Heb je aantekeningen over H3.5 & H3.6 
• Heb je alles tot 3.4 nagekeken. 

Deze les:

- voorstellen

Wat gaan we aankomende lessen doen?

H3.5 gedrag 

1

2

3

Prikkels en gedrag

Gedrag volgt altijd op een prikkel.

Dit kan een inwendige prikkel zijn of een uitwendige prikkel 

• inwendige prikkel: ontstaan in het lichaam honger (hormonen,dorst)
• uitwendige prikkel:dus iets wat je met je zintuigen waarneemt (geluid, geur)

Inwendige prikkel

Uitwendige prikkel

Uitwendige prikkels

Inwendige prikkels

licht

kou

dorst

geur

geluid

honger

spierpijn

hormonen

Sleutelprikkel

Sleutelprikkel: prikkel die altijd een bepaalde reactie veroorzaakt.

De respons op  een sleutelprikkel is aangeboren......

Supranormale prikkel: een sleutelprikkel die een extra sterk gedrag produceert.

Een sleutelprikkel:

1. Leidt altijd naar hetzelfde gedrag.
2. Leidt naar meerdere mogelijkheden qua gedrag.
3. Leidt naar aangeleerd gedrag.
4. Leidt naar aangeboren gedrag.

Aangeboren of aangeleerd gedrag?

gedrag wordt bepaald door

erfelijke factoren

aangeboren gedrag

(erfelijk gedrag)

instinct bij dieren genoemd

leerprocessen

gedrag dat ontstaat door te leren    

Aangeboren gedrag

de zuigreflex is aangeboren gedrag

Aangeleerd gedrag

fietsen is aangeleerd gedrag

Aangeboren of aangeleerd?

• 1 Een baby zuigt melk bij de moeder.
  
• 2 Een jachthond rent achter een eend aan.
  
• 3 Een kat gebruikt een kattenluikje om naar buiten te gaan.
  
• 4 Een meisje speelt gitaar.
  
• 5 Een paard schrikt van vuur.
  
• 6 Een papegaai zegt hallo. 

Soorten aangeleerd gedrag 

Zoek online (bijvoorbeeld op betrouwbare websites zoals learnbeat of educatieve sites of via een zoekmachine) naar de uitleg van de volgende drie manieren van gedrag aanleren:

1. Inprenten
2. Trial-and-error
3. Conditionering 

Schrijf daarna voor elke manier van gedrag aanleren een korte uitleg in je eigen woorden. Geef bij elke uitleg ook een voorbeeld van een dier of een mens die deze manier van leren gebruikt. 

H3.6 gedrag bij dieren 

gedrag bij dieren 

Huiswerk volgende week 

Klaar? Opdrachten schrift H3.5 &H3.6 af! 

Eerst alles nakijken t/m 3.4