Bs2, bloedsomloop en de bloedvaten Bs 3 het hart

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De longen horen bij de...

1. grote bloedsomloop
2. kleine bloedsomloop

Thema 13: Transport en afweer

Basisstof 2 de bloedsomloop en de bloedvaten 

leerdoel:

Wat is de taak van rode bloedcellen?

1. bacteriën bestrijden
2. opgeloste stoffen vervoeren
3. wondjes afsluiten
4. zuurstof vervoeren

Wat is de taak van witte bloedcellen?

1. bacteriën bestrijden
2. opgeloste stoffen vervoeren
3. wondjes afsluiten
4. zuurstof vervoeren

grote bloedsomloop

-zuurstof, voedingsstoffen en warmte vervoeren naar de organen.

-oa co2 terug vervoeren naar naar de longen.

kleine bloedsomloop

Functie:

-opnemen van zuurstof uit de longen

-afgeven van CO2 aan de longen

maak opdracht 1

De harttspier...

• krijgt glucose en zuurstof via de kransslagaders
• geeft Koolstofdioxide af aan de kransaders

• de kransslagaders komen van de aorta
• de kransaders gaan naar de bovenste holle ader

Zuurstofrijk bloed wordt aangegeven met de kleur...

1. blauw
2. rood

In de kleine bloedsomloop wordt...

1. zuurstof opgenomen in het bloed
2. zuurstof afgegeven aan de organen

Thema 13: Transport en afweer

Basisstof 2  De bloedsomloop en de bloedvaten

Leerdoel

Ik kan 3 typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.

Begrippen: 

slagader, aderkleppen, bloeddruk, haarvaten, aders

Slagaders

- Slagaders vervoeren het bloed van het hart af.

- Bloed in de slagaders bevat veel zuurstof (behalve de longslagader)

- De bloedruk in de slagaders is hoog. 

- De wanden van de slagaders zijn dik en elastisch.

- Slagaders liggen diep in het lichaam.

- Ze hebben geen kleppen

Aders

-Door de aders stroomt het bloed van de organen weg terug naar het hart.

- bloed in de aders bevatten weinig zuurstof (behalve in de longader)

-de bloeddruk in de aders is laag

-de wanden zijn dun

-aders liggen oppervlakkig

-aders hebben kleppen zodat het bloed niet kan terugstromen

Aderkleppen zorgen ervoor dat het bloed in de aders niet terugstroomt naar de organen.

Leerdoel

Ik kan in het bloedvatenstelsel de namen van de bloedvaten benoemen

Bloedvatenstelsel

Naamgeving van aders en slagaders

(naam orgaan)+ ader

of

(naam orgaan) + slagader

b.v. longslagader of leverader

Uitzonderingen:

aorta, onderste holle ader, bovenste holle ader, poortader, kransslagaders, kransaders

Poortader

Poortader: zuurstofarm bloed van darmkanaal naar lever

De poortader

De lever is verbonden met verteringsorganen

door de poortader.

Zuurstofarm --> voedingsstofrijk

De lever zelf heeft dus 2 aders en 1 slagader

leverslagader - poortader - leverader

Oefenen bloedvaten

Oefenen is heel belangrijk. Hieronder staat een link.

Hier kan je oefenen met de verschillen tussen de bloedvaten.

Dit kan je zo vaak doen als je zelf wilt

https://biologiepagina.nl/2en3/Bloedsomloop/Matchoefeningen/Slagaderader/slagaderadernormaal.htm 

(Klik HIER voor de oefening.)

Hoe heet een bloedvat dan bloed richting de lever transporteert?

1. leverader
2. leverhaarvaten
3. leverslagader

Hoe heet een bloedvat tussen de aorta en de maag?

1. maagader
2. maaghaarvaten
3. maagslagader

Hoe heet een bloedvat tussen de onderste holle ader en een nier?

1. nierader
2. nierhaarvaten
3. nierslagader

Hoe heet een bloedvat tussen de aorta en de hartspier?

1. kransader
2. hartslagader
3. kransslagader
4. hartader

Zet de typen bloedvaten op de juist plaats.

Ader

Slagader

Haarvaten

maak de  juiste combinaties

Heeft een dikke, gespierde wand

SLAGADER

HAARVATEN

ADERS

Heeft een dunne wand met kleppen

De wand is 1 celllaag dik

maak de  juiste combinaties

Hier worden stoffen uitgewisseld

SLAGADER

HAARVATEN

ADERS

Meestal zuurstofrijk bloed

Meestal zuurstofarm bloed

maak de  juiste combinaties

Liggen om organen heen

SLAGADER

HAARVATEN

ADERS

Liggen dicht aan het oppervlak

Liggen diep in het lichaam

Sleep de namen naar de juiste bloedvaten 

Nierslagader

Longader

Leverader

Poortader

Aorta

Longslagader

Leerdoel

Ik kan de oorzaken van hart- en vaatziekten benoemen

Ik kan aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen

bas 4. hart en vaatziekten

hart en vaatziekten

Hart- en vaatziekten

Zoek uit en schrijf op in schrift

- Wat is een hoge bloeddruk

- Wat is bovendruk/onderdruk

- Slagaderverkalking 

- Hartinfarct 

- Herseninfarct 

-Beroerte

Hoge en lage bloeddruk

laag: duizeligheid en vermoeidhied

hoog: bloedvaten en organen kunnen beschadigen

Slagaderverkalking

Vettige stoffen plakken aan de wand --> ontstaan slagaderverkalking.

Cholesterol is de vettige stof die het meest zorgt voor slagaderverkalking.

De wanden van de slagaders worden minder elastisch.

Hartinfarct en beroerte

Bij een hartinfarct krijgt een deel van het hart geen zuurstof meer

Bij een beroerte krijgt een deel van 

de hersenen geen zuurstof meer

hart- en vaatziekten

hart- en vaatziekten voorkomen

Hart- en vaatziekten

Examenvragen Transport

Om te oefenen!!!

G

Het hart van een te vroeg of extreem vroeg geboren baby is soms onvoldoende ontwikkeld. In de afbeelding hieronder is links een normaal ontwikkeld hart getekend en rechts een onvoldoende ontwikkeld hart.
normaal ontwikkeld onvoldoende ontwikkeld
 Geef de naam van een deel van het hart dat volgens de tekening onvoldoende ontwikkeld is.
Hint Vergelijk de grootte van verschillende onderdelen van het hart.
Vragen met een kort antwoord
 

Geef de naam van een deel van het hart
dat volgens de tekening onvoldoende
ontwikkeld is.

Aan het werk!

maken opdracht 20 t/m 29  blz. 108