5.1 prikkels en signalen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

5.1 prikkels en signalen

Je kunt uitleggen dat gedrag door inwendige en uitwendige prikkels ontstaat.

Je kunt uitleggen welke prikkels altijd dezelfde reactie geven en hoe dit bijdraagt aan verzorggedrag.

Je kunt voorbeelden geven van hoe dieren en mensen met lichaamstaal communiceren.

Je kunt toepassingen van signalen in reclame, cartoons en kledingstijl herkennen.

Hoe laat jij zien dat je boos bent?

Dreiging

Gedrag

Alles wat een mens of dier doet, is gedrag.

Gedrag bestaat uit reacties op prikkels.

Stoppen voor rood licht is gedrag.

Door rood rijden is ook gedrag.

Prikkels

Een prikkel is informatie over een verandering in je omgeving.

• Als de informatie over een verandering uit je lichaam komt, gaat het om een inwendige prikkel.
• Als het informatie is over een verandering buiten je lichaam, dan is het een uitwendige prikkel.

• De respons is de manier waarop je reageert op de prikkel.
  

Wat is een inwendige prikkel

1. Ik ruik een frikandelbroodje
2. Ik heb trek in een frikandelbroodje
3. Ik zie een frikandelbroodje
4. Mijn vriend praat over een frikandelbroodje

Reactie op prikkels

Is afhankelijk van de motivatie en de drempelwaarde.

Wanneer besluit je om te gaan rennen bvb?

Motivatie

• Motivatie:  is de bereidheid om bepaald gedrag te verrichten

Drempelwaarde

• Er is een minimale sterkte van een prikkel die nodig om een impuls naar de hersenen te sturen. 
• Die minimale sterkte noem je de drempelwaarde.

Sleutelprikkel

Sleutelprikkel: prikkel die altijd hetzelfde gedrag tot gevolg heeft

De respons op  een sleutelprikkel is aangeboren

Supranormale prikkel

Supranormale prikkels: overdreven sleutelprikkel.  Versterkte sleutelprikkel leidt tot een sterkere respons

Communicatie bij dieren

Hoe gaat dat?

Verbaal en non-verbaal.

Geluiden

Bij dreiggedrag gromt een hond bijvoorbeeld

Lichaamshouding

Kleur

Met felle kleuren laat een pauw zien dat hij geslachtsrijp is.

Gedrag bij mensen

Wat doen wij anders?

Gedrag van mensen

Het gedrag van mensen is anders dan dat van dieren. 

Mensen denken na over hun gedrag en ze beoordelen het gedrag van anderen. 

Dieren doen dat niet. 

Communicatie bij mensen

• Net als dier nonverbaal gedrag, maar ook?
• Verbaal gedrag
• Supranormale prikkels

Supranormale prikkels

Overdreven eigenschappen = gebruik maken van supranormale prikkels

Welke voorbeelden van supranormaal gedrag komen we in het alledaags nog meer tegen?

Leg in eigen woorden uit wat het begrip "drempelwaarde" inhoudt.

Sleutelprikkel / supernormale prikkel

Sleep de plaatjes naar de juiste plek

sleutelprikkel

supranormale prikkel

inwendige prikkel

uitwendige prikkel

dorst

geluid

vermoeidheid

voedsel

kou

hormonen

Zelfstandig werken

Ga aan de slag met de opdrachten van 5.1.

Eerst 5 minuten ZS, daarna ZF.