4.2: Het Rijk van de Franken (niet gegeven)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom!

• In de klassenplattegrond zitten
• Luisteren als er iemand praat
• schrift en pen op tafel voor aantekingen
• laptop dichtgeklapt op tafel
• Niet naar de WC  tijdens de les

Lesdoel

• Hoe werd het Frankische Rijk bestuurd?

Het Frankische Rijk

751-870

• De Franken waren een germaanse stam.
• Het Frankische volk kreeg de macht over een groot deel van Europa.

De Franken onder de Merovingen

• De Franken leefden in Frankrijk, Duitsland en Zuid-Nederland.  Waren erg verdeeld tot dat Koning Clovis ( 481-511) heerser werd over alle Franken. 
• Hij kwam uit de familie van de Merovingen.  
• Werkte alle tegenstanders uit de weg. Stond bekend als een barbaar.  
• Na zijn dood viel het rijk uiteen ( het werd verdeeld onder zijn zonen)

Het Frankische rijk stond onder leiding van Clovis uit de familie van de merovingen.

https:

Merovingen

• Na de volksverhuizingen stort het Romeinse Rijk in --> Europa wordt weer een landbouwsamenleving. 
• In Duitsland en Frankrijk veroveren de Frankische koningen grote gebieden.
• Belangrijkste koning: Clovis, uit de familie van de Merovingen .
• Rond 499: Clovis laat zich dopen tot christen = verspreiding van het Christendom in het Frankrische Rijk.

De Karolingen

• Macht wordt overgenomen door de hofmeier, Pepijn/Pippijn de Korte, van de Karolingen dynastie.
  
• Een hofmeier is de beheerder van de bezittingen van de koning. Ze waren rijk.
• Pippijn de Korte wordt koning. 
• Pippijn is de vader van Karel de Grote.

Karel de Grote

• 768: koning van het Frankrische Rijk.
• Vocht 30 jaar lang tegen de Saksen (oosten van Nederland en noorden van Duitsland). De Saksen waren heidenen en werden gedwongen om christenen te worden. 

Karel de Grote

• Veroverde veel gebieden door oorlog te voeren. 
• Wetten opschrijven, voor een betere bestuur.
  
• Liet nieuwe munten maken om de handel te bevorderen.  
• Liet scholen, kerk en kloosters oprichtten.

Macht en onmacht van de Frankrische keizers

Karel de Grote had een groot rijk.

Zendgraven moesten controleren of rechters en bestuurders hun werk goed deden. 

Het leenstelsel

• De Frankische koningen konden hun land niet alleen besturen.
  
• Ze kregen hulp van hun vazallen:  krijgsmannen in dienst die trouw aan de koning hadden gezworen. 
  

• Zijn trouwste vazallen kregen als beloning ieder een gebied in leen (feodum). 
  
• Zij mochten dit namens de koning besturen: zij werden zijn leenmannen.
• De gever was de leenheer. 
• Het leenstelsel heet ook wel: feodalisme
• Onstaan in de vroege middeleeuwen, maar kwam in de Late Middeleeuwen veel vaker voor (bijna alle edelen en bisschoppen werden leenmannen van de koning).

Plichten van de leenmannen:

• Trouw zweren aan de koning
• Zijn gebeid besturen en rechtspreken
• Jaarlijks belasting betalen aan de koning 
• Meevechten met zijn soldaten in het leger van de koning.

Controle op het leenstelsel

Zendgraven: reizen rond en maakten nieuwe wetten bekend. Controleren of een leenman zich aan de afspraken hield en of hij genoeg belasting had betaald aan de koning.

Afsluiten

• Hoe ontstond het rijk van de Franken?
  
• Hoe werd het Frankische Rijk bestuurd?