*Begrijpend lezen H3, hv 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

klas HV1: Begrijpend lezen NN6 

Hoofdstuk 3

Inleiding, slot en hoofdgedachte

Lesdoelen

Na deze lessenserie kun je: 

- de hoofdgedachte van een tekst formuleren

- de inleiding en het slot van een tekst herkennen

Wat is het onderwerp van een tekst?

Hoe vind je het onderwerp van een tekst?

Hoe noteer je het onderwerp van een tekst?

1. In een volledige zin
2. Zo kort mogelijk
3. In een verhaaltje

Uit welke drie onderdelen bestaat een tekst?

Wat zijn deelonderwerpen?

inleiding / slot?

Smakelijk echtpaar

Het stel kent elkaar van kleins af aan. Sinds de basisschool werden Joel en Ashley al plagerig Burger-King genoemd. Die bijnaam is net als hun liefde gebleven. Ashley koos er daarom ook voor om eerst de naam van haar man en daarna haar meisjesnaam te nemen.Burger-King is veel leuker dan alleen King of King-Burger – namen die ze ook had kunnen (blijven) gebruiken.

Inleiding

Het eerste deel van een tekst is de inleiding. 

Het doel van de inleiding is het onderwerp van de tekst duidelijk maken. 

Vaak gebeurt dat met een voorbeeld, een (grappig) verhaaltje (anekdote) of een bijzondere situatie. Daarmee wordt de lezer nieuwsgierig naar de rest van de tekst. Dat is het 2e doel van de inleiding.

Slot

Het laatste deel van een tekst is het slot. Daar vind je bijvoorbeeld een conclusie of een korte samenvatting. In het slot wordt ook wel naar de toekomst gekeken of er wordt aangehaakt bij de inleiding, zodat het verhaal mooi ‘rond’ is.

Bij nieuwsberichten ontbreekt vaak het slot. In deze berichten staat het belangrijkste altijd in het begin van de tekst. Het deel daarna geeft extra informatie. 

Bij informatieve teksten, zoals in naslagwerken en op internet, ontbreken inleiding en slot bijna altijd.

Hoofdgedachte (precies lezen)

De hoofdgedachte van een tekst is één volledige zin, die het belangrijkste samenvat wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt. 

Bij het onderwerp ‘nieuwjaar’ kan de hoofdgedachte zijn: Wereldwijd bestaan er veel verschillende nieuwjaarstradities. 

De hoofdgedachte staat meestal  in het slot (heel soms in de inleiding). Het kan zijn dat je de hoofdgedachte daar letterlijk vindt, maar soms moet je zelf een zin formuleren. Die zin moet antwoord geven op de vraag: wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

Welke informatie kun je vinden in de inleiding van een tekst?

Welk doel heeft een schrijver met de inleiding van een tekst?

Wat zou een hoofdgedachte van een tekst kunnen zijn die gaat over de brugklas?

Hoe noteer je de onderwerp van een tekst?

1. In een volledige zin
2. één of enkele losse woorden
3. In een verhaaltje

Waar vind je het onderwerp van een tekst?

1. inleiding
2. middenstuk
3. slot

Hoe noteer je de hoofdgedachte van een tekst?

1. In een volledige zin
2. één of enkele losse woorden
3. In een verhaaltje

Waar vind je de hoofdgedachte van een tekst?

1. inleiding
2. middenstuk
3. slot