This lesson contains 16 slides, with text slides and 1 video.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
6.1 De Verlichting
Slide 1 - Slide
Lesdoel
Aan het einde van de les kun je de kenmerken van de Verlichting noemen en ken je een aantal belangrijke verlichte denkers.
Slide 2 - Slide
Maken eigen samenvatting 6.1 de verlichting
In ieder geval kenmerkende aspecten
27. Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
Slide 3 - Slide
Waar zitten we in de tijd?
Periode: Vroegmoderne tijd, 1500-1800
Tijdvak 7: Tijd van pruiken en revoluties, 1700-1800 ofwel 18e eeuw
Slide 4 - Slide
De Verlichting
kritisch op de samenleving en de rol van de kerk
opvoeding en scholing: om de samenleving te verbeteren
Slide 5 - Slide
De Verlichting
Periode (vanaf ongeveer 1700) waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand.
Ze waren daarbij kritisch: niet zomaar alles aannemen omdat een koning of de kerk dat zegt.
Ze vinden dat iedereen vrij en gelijkwaardig moet zijn: arm of rijk, slim of dom
Slide 6 - Slide
Nadenken over: God
twijfel over de rol van God
twijfel over de Bijbel
afwijkende meningen niet verbieden of vervolgen
let op: meeste verlichte denkers wel gelovig
Slide 7 - Slide
Voltaire
God heeft de wereld, de mens en de natuurwetten geschapen, maar bemoeit zich niet meer actief met de wereld
mechanistisch wereldbeeld
Slide 8 - Slide
Nadenken over: Politiek en staat
3 belangrijke nieuwe ideeën:
John Locke: natuurlijke rechten
Rousseau: volkssouvereiniteit
Montesquieu: trias politica
Slide 9 - Slide
John Locke
natuurlijke rechten: recht op leven, bezit en vrijheid
('mensenrechten')
regering regeert op basis van vertrouwen
Slide 10 - Slide
maakt de wetten
voert de wetten uit
controleert of burgers zich aan de wetten houden
Slide 11 - Slide
Jean-Jacques Rousseau
Volkssoevereiniteit (macht ligt bij het volk)
Regering is alleen uitvoerder van de wil van de burgers
Slide 12 - Slide
Nadenken over: rechtspraak
bewijs vaak onbetrouwbaar: bekennen na marteling
lijfstraffen: irrationeel
Slide 13 - Slide
Nadenken over: ontwikkeling van volkeren
geschiedenis is lang proces van vooruitgang
samenleving verbetert steeds
kijk op 'primitieve' volkeren
Europees superioriteitsgevoel
Slide 14 - Slide
Verlichting
Rationeel denken en vrijheid leiden tot een betere wereld