12.2 Geen leven zonder water (deel 2)

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 2

12.2 Zonder water geen leven

M&N leerjaar 2

Wat gaan we doen?

• Kennistest
• Uitleg 12.2

Waar ga je over leren?

• Concentratie
  
• Dosis
• Zeespiegel

Wat weet je nog van?

Kennistest

Er volgen nu vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Wie is de producent

1. Pissebed
2. Kat
3. Kastanjeboom
4. Egel

Wie zijn reducenten

1. Planten en dieren
2. Dieren en schimmels
3. Schimmels en Planten
4. Bacteriën en Schimmels

Welke kringloop zie je in de afbeelding

1. Voedselkringloop
2. Koolstofkringloop
3. Stikstofkringloop
4. Afvalkringloop

kringloop

voedselketen

voedselweb

Zet de kringloop in de goede volgorde

R1

Waterdamp

Vloeibaar

water

sneeuw en ijs

door verwarming

het kan stollen en verdampen

door 

afkoeling onder nul

Fase-driehoek

verdampen

condenseren

stollen

smelten

rijpen

vervluchtigen

/ sublimeren

Vast (s)

Vloeibaar (l)

gas (g)

Hoe bepaal je de dichtheid
van een stof?
dichtheid =

1. massa x volume
2. volume x massa
3. massa : volume
4. volume : massa

Wat is de fase
van zand?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas

Uitleg over 12.2

Overal water

Verhouding/ percentage land en water op aarde.

Water in je lichaam

Water in ons lichaam?

Nodig om stoffen in transporteren (bloed)

Lichaamstemperatuur te reguleren (zweet)

Gemiddeld water gebruik per dag per huishouden

Soorten water

• Atmosferisch water
  

• Oppervlakte water 
  
• Grondwater 

Sleutelbegrippen

H₂O

Oppervlakte water

Grondwater

Atmosferisch water

Concentratie en dosis

Oplossingen in verschillende sterktes

Concentratie

Concentratie van stoffen: 

• De hoeveelheid opgeloste stoffen in een vloeistof. 
• Concentratie is de hoeveelheid opgeloste stof in milligram per liter water (mg/L)

Dosis

De hoeveelheid die je van een stof binnenkrijgt heet de dosis. Bij een te kleine dosis werken medicijnen niet goed.

Bij een te grote dosis kunnen medicijnen schadelijk voor je lichaam zijn.

Dosis-effect diagram

 

LD50 is letale dosis 50, de dosis waarbij 50% van de organismen sterft

CONCENTRATIE

De hoeveelheid opgeloste stoffen in een vloeistof, in milligram per liter water (mg/L)

DOSIS

De hoeveelheid die je van een stof binnenkrijgt. 

Concentratie berekenen

Je kan berekenen wat de concentratie van een stof is.

Massa (hoeveelheid stof in gram)

volume (aantal liters oplosmiddel

concentratie (hoe veel gram per liter)

Massa : volume = concentratie

Rekenen met de dosis.

Als voorbeeld nemen we Kwik in drinkwater. Stel dat je twee liter water drinkt op een dag, hoeveel kwik krijg je dan binnen?


2 Liter x 1,0 mg = 2,0 mg kwik.


Dus:

aantal liter x waarde van de stof  = dosis

Faseovergangen

Waterkringloop

Noem 1 reden waarom volgens jou de zeespiegel toch nog stijgt.

Kennistest 

Er volgen nu drie vragen om de voorkennis van de leerling te testen.

Waterdamp

Vloeibaar

water

sneeuw en ijs

door verwarming

het kan stollen en verdampen

door 

afkoeling onder nul

verdampt

gesmolten of gecondenseerd

stollen

Hoe noemen we de faseovergang van gas naar vast

1. Sublimeren
2. Condenseren
3. Verdampen
4. Rijpen

Fase-driehoek

verdampen

condenseren

stollen

smelten

rijpen

vervluchtigen

/ sublimeren

Vast (s)

Vloeibaar (l)

gas (g)

Het smeltpunt van ammoniak is -78 ℃
Kookpunt is -33 ℃
In welke fase is ammoniak bij -51 ℃

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas

Welke twee buizen hebben dezelfde concentratie

1. A en B
2. B en C
3. C en D
4. D en E

Het begrip concentratie betekend...

1. Het aantal opgeloste stof per liter water.
2. Het aantal liter water per opgeloste hoeveelheid stof.
3. Hoe sterk iets is.
4. Ander woord voor dosis.

De dosis is..

1. De hoeveelheid stof die voor 1 totale mens is toegestaan
2. Aantal gram van de stof wat per kg lichaamsgewicht is toegestaan.
3. De concentratie bepaalde stoffen die in drinkwater mogen voorkomen.

Een konijn weegt 3 kilogram. Het konijn drinkt vervuild water. In het water zit de giftige stof lood opgelost. De concentratie lood in het water is 16mg/l. De letale dosis lood voor konijnen is 56mg/kg. Na hoeveel liter drinken is het konijn dood?

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?

Weektaak

12.2 opdracht 1 t/m 29 (overslaan 25, 26).