5.1 Wetenschap en kunst

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

5.1 Wetenschap en kunst

Lesdoel: 

• Je leert hoe welvaart in de 17de eeuw leidt tot wetenschappelijke revolutie.
• Je leert dat de christelijke traditie nog steeds belangrijk is, maar er steeds meer aandacht uitgaat naar een wetenschappelijke benadering.

Pendant:

Pendanten in de kunst zijn twee bij elkaar behorende werken, zoals schilderijen, beeldhouwwerken of meubelstukken. Ze zijn gemaakt om samen te worden getoond. Bij schilderijen gaat het vaak om twee werken van ongeveer dezelfde afmetingen. 

Links: De astronoom

Rechts: De geograaf. 

Beide in 1668 

geschilderd door Johannes Veermeer

17-de eeuw:

• Naast handel en kunst komt de wetenschap tot bloei = wetenschappelijke revolutie.
• Klassiek religieus wereldbeeld wordt langzaam verdrongen door wetenschappelijke inzichten.
• Nederland is tolerant voor vernieuwende ideeën.
• Maar geleerden geloven over het algemeen in de Christelijke traditie én in de wetenschap!

17-de eeuwse filosoof René Descartes:

"Ik denk, dus ik ben"  Dat wil zeggen dat onderzoekers overal aan moeten twijfelen; je enige zekerheid is het feit dat je denkt.

Veel wetenschap werd echter nog wel gedaan 

als eerbetoon aan Gods schepping. Zo gaan tekenaars gaan nu echt de natuur bestuderen en heel precies natekenen.

Tekeningen als deze van Maria Sibylla Merian uit haar Metamorphosis insectorum Surinamensium (1705) tonen aan dat insecten niet spontaan uit zonnewarmte of modder ontstaan, zoals veel wetenschappers tot dan toe aannamen.

Door de overzeese handel- ontstaat er onder welvarende Nederlanders een grote verzamelwoede van:

• Naturalia = zeldzame voorwerpen uit de natuur
• Artificialia = door mensen gemaakte objecten

Verzameld in Rariteitenkabinetten (dat komt van het Engelse 'Rare' wat zeldzaam betekent): dat is een kast of kamer waarin zeldzame, vaak exotische, kunst- en natuurvoorwerpen verzameld worden.

Ze worden gebruikt om te pronken met rijkdom, maar zijn ook belangrijk voor het opkomende wetenschappelijk onderzoek. Kennis is niet meer alleen gebaseerd op het bestuderen van oude geschriften, maar meer op eigen onderzoek.

Verzamel jij ook iets? 

Of heb je zelfs een rariteitenkabinet?

Zo ja? Waarom doe/heb je dat?

Volgende week:

Handel met de Oost

Nu alvast een intro-filmpje