5. Diëten en voedingspatronen

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Mens en gezondheid Hoofdstuk 5

                             Deel 1: Diëten en voedingspatronen

              Maak de startopdracht: test je kennis hoofdstuk 4

Hoofdstuk 5

Diëten en voedingspatronen

Leerdoelen

Aan het einde van dit hoofdstuk weet je meer over:

verschillende diëten;

voedselallergie en voedselintolerantie;

eetstoornissen;

obesitas;

advies geven over een gezond eetpatroon.

Dieet

Bij een dieet wijkt de voeding af van de normale voeding. Een dieet is een voorgeschreven voedingswijzer.

Er zijn verschillende soorten diëten:

1. Voedingsstofbeperkte diëten

2. Voedingsstofvrije diëten

3. Voedingsstofverrijkte diëten

Voedingsbeperkt dieet 

1. Een voedingsstofbeperkt dieet betekent dat er minder van een bepaalde voedingsstof in het eten zit. 

Voorbeelden:

• Natriumbeperkt dieet
• Lactosebeperkt dieet
• Energiebeperkt dieet 

Voedingsstofvrij dieet  

1. Bij een voedingsstofvrij dieet komen bepaalde voedingsstoffen helemaal niet voor.

Voorbeelden: 

Koemelkvrij dieet

Allergeenvrij dieet 

Wat zijn gluten?

Voedingsbeperkt dieet

Voedingsstofverrijkte diëten  

1. Voedingsstofverrijkte diëten bevatten meer van een bepaalde voedingstof dan normaal het geval is.

Voorbeeld: 

Energie- en eiwit verrijkt dieet

Voedselallergie en voedselintolerantie  

1. Bij een voedselallergie reageert je afweersysteem op één of meerdere eiwitten in het voedingsmiddel. Deze eiwitten worden ook wel allergenen genoemd.

       Bij een voedselintolerantie speelt het afweersysteem geen rol. Het                       lichaam reageert op bepaalde bestanddelen van het voedingsmiddel. 

       Deze worden niet verteerd of opgenomen door het lichaam.

Wat is lactose (intolerantie?)

Voedingsbeperkt dieet

Eetstoornissen 

Als eten je leven gaat beheersen en je nergens anders meer aan denkt, en als je je daarmee niet gelukkig voelt, dan kan er sprake van een eetstoornis zijn.

Anorexia is een eetstoornis waarbij iemand extreem weinig eet uit angst om aan te komen. 

Mensen met boulimia wisselen niet-eten af met oncontroleerbare eetbuien, gevolgd door braken of overmatig gebruik van bijvoorbeeld laxeermiddelen.

Eetstoornissen

Anorexia en Boulimia

Leg uit wat het jij effect is: Het lichaam zit in overlevingsstand, alle voedingsstoffen worden opgeslagen als vet. Je lichaam verbrandt energie nu langzamer. Als je dan weer normaal gaat eten zit het lichaam nog in de overlevingsstand en heeft een langzame stofwisseling daardoor heeft het lichaam minder energie nodig. 

Eetstoornissen opdracht 5.10 blz. 109

Wat heeft ervoor gezorgd dat Yana een eetstoornis ontwikkeld? 

Afvallen en het Jojo effect...

Geef mij een maand dan ben ik 6 kilo kwijt!

dia 8: Leg uit wat het jij effect is: Het lichaam zit in overlevingsstand, alle voedingsstoffen worden opgeslagen als vet. Je lichaam verbrandt energie nu langzamer. Als je dan weer normaal gaat eten zit het lichaam nog in de overlevingsstand en heeft een langzame stofwisseling daardoor heeft het lichaam minder energie nodig. 

Als iemand een crash dieet heeft gedaan en daarna weer normaal gaat eten dan worden alle extra voedingsstoffen opgeslagen als lichaamsvet. Dan komt degene weer snel aan. Vaak gaat men hierna weer beginnen met een crash-dieet. Dit heeft grote schommelingen in het gewicht tot gevolg. Dit wordt het jojo-effect genoemd vanwege het steeds op en neer gaan van het gewicht.

Hoofdstuk 5 deel 1

Theorie: 

Bladzijde 101 t/m 114 (5.1 t/m 5.6)

Praktijk: 

Bladzijde 276: Folder over een dieet. De docent bepaalt over welk dieet je een folder maakt. Haal het dieet bij de docent. 

Mens en gezondheid Hoofdstuk 5

                             Deel 2: Diëten en voedingspatronen

                                     Maak de startopdracht

Obesesitas

Obesitas wordt ook wel zwaarlijvigheid genoemd. Het houdt in dat je ernstig overgewicht hebt. 

BMI is hoger dan 30. 

De BMI is een verhoudingsgetal dat een indicatie geeft of je lichaam te zwaar is.

BMI

BMI

Hoe bereken je een BMI?

Gewicht / (lengte x lengte)

65 / (1,80 x 1,80)

65  / 3,34 = 19,461078 (afgerond 19,5) 

Sophie: 

Leeftijd: 23 jaar

Lengte: 1.80

Gewicht: 65 kg

BMI

Sophie heeft een gezond gewicht

Advies geven

• Kies voedingsmiddelen die weinig vet bevatten. 
• Kies voedzame producten. 
• Gebruik zo min mogelijk toegevoegde suikers. 
• Let op de juiste kooktechniek. 
• Schep kleine hoeveelheden op. 
• Sla geen maaltijden over. 

Hoofdstuk 5 deel 2

Theorie: 

Bladzijde 114 t/m 121 (5.6 t/m 5.9)

Praktijk: 

Bladzijde 278: Rollenspel: Haal de casus bij de docent

Bladzijde 282: Terugkijken op de praktijkopdracht

BMI berekenen- bij de docent

Clement, een jongen met Anorexia

Bij deze aflevering krijg je een kijkwijzer. Beantwoord de vragen tijdens de aflevering.

Leg uit wat het jij effect is: Het lichaam zit in overlevingsstand, alle voedingsstoffen worden opgeslagen als vet. Je lichaam verbrandt energie nu langzamer. Als je dan weer normaal gaat eten zit het lichaam nog in de overlevingsstand en heeft een langzame stofwisseling daardoor heeft het lichaam minder energie nodig. 

Extra: Aflevering RAUW

Tom is de eerste en enige jongen in Nederland die uitsluitend rauw eten krijgt voorgeschoteld door zijn moeder, vanuit de overtuiging dat ongebakken, ongekookt of onverhit voedsel gezonder is. Voor Tom geen brood, pasta of rijst. Maar ook geen vlees, vis, eieren, kaas of melk. 

dia 10: Leg uit wat het jij effect is: Het lichaam zit in overlevingsstand, alle voedingsstoffen worden opgeslagen als vet. Je lichaam verbrandt energie nu langzamer. Als je dan weer normaal gaat eten zit het lichaam nog in de overlevingsstand en heeft een langzame stofwisseling daardoor heeft het lichaam minder energie nodig.