Les 1 - Fotosynthese, verbranding en voedselketens

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom!

Zitten op je eigen plek

Telefoon in je kluis (of op stil in de tas)

Boek+schrift/chromebook op tafel

Thema 5/6 - Ecologie

Ecologie

KB

6.1 - Eten en gegeten worden 

6.2 -  Piramiden

6.3 - Koolstofkringloop 

6.4 - Biologisch evenwicht

6.5 - Aanpassingen bij dieren

6.6 - Aanpassingen bij planten

BB

5.1 - Fotosynthese en verbranding

5.2 - Eten en gegeten worden

5.3 - Organismen en hun leefomgeving

5.4 - Aanpassingen bij dieren

5.5 - Aanpassingen bij planten

5.6 - Ecologisch onderzoek doen

Doelen van deze les

Je kan uitleggen wat de fotosynthese is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat de verbranding is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat voedselrelaties zijn (K)

Je omgeving

Dieren en planten worden beïnvloed door hun omgeving

Alles om je heen beïnvloed wat je doet en hoe je leeft

Organismen en hun omgeving hebben een relatie

Ecologie - het bestuderen van de relatie tussen organisme en omgeving

Fotosynthese

Wie doen het?

Wat is er nodig?

Wat ontstaat er?

Verbranding

Wie doen het?

Wat is er nodig?

Wat ontstaat er?

Wie eet wat

Wat eten planten?

Energie van planten naar dieren

Producenten: Planten

Consumenten: Planteneters (1e orde) / Vleeseters (2e orde of hoger) / Alleseters

Voedselketen

Planten staan onderaan (of links)

Daarna planteneters

Daarna vleeseters

Gras -> Koe -> Mens

Voedselweb

In natuur vaak ingewikkelder: 

meerdere ketens (door elkaar)

Reducenten

Bacteriën en schimmels
ruimen dode organismen

op. --> reducenten

Hierbij komen 

voedingsstoffen vrij

Kringloop compleet

Vragen?

Aan het werk

Maken: 

Basis: par. 1 - 1 t/m 5

Kader:  par. 1 -1 t/m 4

Welkom!

Zitten op je eigen plek

Telefoon op stil en in je tas

Boek+schrift/chromebook op tafel

Doelen van deze les

Je kan uitleggen wat de fotosynthese is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat de verbranding is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat voedselrelaties zijn (K)

Energierijk en energiearm

Stoffen kunnen energierijk of energiearm zijn

Energierijke stoffen - voedingsstoffen (Glucose, eiwitten, vetten)

Energiearme stoffen - overige stoffen (zuurstof, water, mineralen, enz.)

Dieren

Kunnen niet hun eigen voeding maken

Ze eten planten of andere dieren -> consumeren

Drie soorten dieren:

Planteneters – eten alleen planten (koe, paard, rups)

Vleeseters – eten alleen dieren (leeuw, havik, haai)

Alleseters – eten zowel planten als dieren (mens, varken)

Dieren en planten hebben een voedselrelatie als ze elkaar eten/gegeten worden (dieren zijn consumenten)

Voedselrelatie

Noteer je altijd op dezelfde manier:

Plant -> planteneter -> vleeseter 1 -> vleeseter 2

Voorbeeld: Boomblad -> rups -> koolmees -> havik

Dit noem je een voedselketen

Elk onderdeel van de keten is een schakel

Meerdere voedselketens bij elkaar vormen een voedselweb

Rollen

• Producent
• Consumenten 1e orde
• Consumenten 2e orde
• Consumenten 3e orde
• Reducent

Reducenten

Bacteriën en schimmels
ruimen dode organismen

op. --> reducenten

Hierbij komen 
voedingsstoffen vrij

reducenten 

• reducenten

Stoffen van planten komen via dieren, afvaleters en reducenten uiteindelijk weer bij planten terecht.

Oefenvragen

Fotosynthese (BK)

Invulblad fotosynthese

Vul de juiste woorden in. Kies uit:

Zonlicht

Zuurstof

Koolstofdioxide

Water

Glucose

Verbranding (BK)

Welke van onderstaande groepen organismen doen aan verbranding?

Dieren - Planten - Schimmels - Bacteriën

Welke stoffen zijn nodig voor verbranding?

Welke stoffen ontstaan bij verbranding?

Wat ontstaat er nog meer bij verbranding?

Energierijk / Energie-arm (BK)

Welke van onderstaande stoffen is energierijk? 

En welke energiearm?

Neem de tabel over en vul in

- Water

- Koolstofdioxide 

- Zuurstof

- Glucose

- Zout

Energierijk

Energiearm

Oefenen (K)

Als de stranden van de Galapagos-eilanden bij eb droogvallen, zoeken veel dieren daar hun voedsel, zoals de Amerikaanse scholekster die mosselen eet.

Door de instroomopening stroomt water de mossel in. Dit water bevat zuurstof en voedsel. Het voedsel van de mossel bestaat onder andere uit algen. Algen zijn microscopisch kleine planten.

Schrijf de voedselketen uit de tekst op

Aan het werk

Maken: 

Basis: par. 2 - 1 t/m 5

Kader:  par. 1 -1 t/m 8

Doelen van de les

Je kan uitleggen wat de fotosynthese is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat de verbranding is, welke stoffen er voor nodig zijn en welke stoffen worden gemaakt (BK)

Je kan uitleggen wat voedselrelaties zijn (K)