2.c correct schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Programma

-Herhalen vorige lessen	10 min
-Lange en ontspoorde zinnen
-Overbodige woorden en contaminatie -Zelfstandig verder werken	30 min

2.c correct schrijven

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je weet wat de belangrijkste stijlfouten zijn en hoe je die voorkomt;
• Je kan stijlfouten in een tekst aanwijzen;
• Je kan zinnen verbeteren en opsplitsen in kortere zinnen;
• Je kan zelf teksten meet correcte zinnen schrijven. 

Huiswerk controleren + nakijken

Open je schrift. 

Ga naar Itslearning. 

In de map "Nederlands h3" vind je een kopje met "Antwoorden". 

Daarin staan de antwoorden van 2.b van spreektaal naar schrijftaal.

Kijk je gemaakte opdrachten na.  

Wat is spreektaal?

Wat is schrijftaal?

Wat zijn verschillen tussen spreektaal en schrijftaal?

Van spreektaal naar schrijftaal

Keuze in taalgebruik.

Formeel en informeel

Spreektaal

Stem	Met behulp van intonatie geef je aan wanneer een zin eindigt en of een zin een vraag of uitroep is.
Direct, recht voor zijn raap	Wil je vis, vlees of vega?
Regionale woorden, sociolect	Hullie hebben kapot veel doekoe.
Stopwoorden en tussenwerpsels	Uh, eigenlijk, zeg maar, zo van
Uitspraak afgeraffeld, samentrekkingen, afkortingen	goeiemorge, Appie, ff, ouwe, da's, LOL
Zinnen niet grammaticaal correct	Toen zijn we samen zijn we een ijsje gaan eten.

Schrijftaal

Interpunctie	Punten, vraagtekens, uitroeptekens.
Indirect, aangekleed	We horen graag of je een voorkeur hebt voor vis, vlees of vegetarisch.
Standaardnederlands	Zij hebben heel veel geld.
Geen stopwoorden of tussenwerpsels	X
Uitspraak "zoals het hoort", geen samentrekkingen en afkortingen	Goedemorgen, Albert Heijn, even, oude, dat is, dat vind ik grappig.
Zinnen grammaticaal correct.	Toen zijn we samen een ijsje gaan eten.

In welke twee situaties is correct schrijven extra belangrijk?

Lange en ontspoorde zinnen

Hoe langer de zin, hoe groter de kans dat deze onduidelijk is of fouten bevat. 

Niet: Aan het eind van een drukke schooldag met wel zes, zeven of acht lessen word je meestal en beetje onrustig en heb je geen zin meer. 

Wel: Een drukke schooldag heeft vaak wel zes, zeven of acht lessen. Aan het eind van zo'n dag word je meestal een beetje onrustig. Je hebt dan namelijk geen zin meer. 

Een ontspoorde zin loopt niet. Meestal doordat je op een andere structuur overgaat. Lees hardop, dan hoor je vaak vanzelf wat er niet klopt.

Niet: Onze school heeft als regel dat alle leerlingen die drie keer te laat zijn gekomen of die drie keer hun boeken zijn vergeten, moeten aan de corveedienst meedoen op maandag om half vijf. 

Wel: Onze school heeft als regel dat alle leerlingen die drie keer te laat zijn gekomen of die drie keer hun boeken zijn vergeten, aan de corveedienst mee moeten doen op maandag om half vijf. 

Lange en ontspoorde zinnen

• Controleer deze dus altijd extra goed. 
• Herschrijf ze of splits ze op. 
• Orden informatie en maak met signaalwoorden en verwijswoorden duidelijk wat de samenhang is. 

Overbodige woorden en contaminatie

Lange zinnen kun je inkorten, haal daarbij overbodige woorden weg. 

Niet: Examentraining kan een groot verschil maken voor de resultaten van de leerlingen en de kans op slagen wordt dan vergroot. 

Wel: Examentraining vergroot de kans op slagen. 

Als er staat licht toe --> geef toelichting: waarom vergroot examentraining de kans op slagen? 

Bij een contaminatie halen mensen twee woorden of uitdrukkingen door elkaar. 

-Hij verkocht de sneakers voor een appel en een peer. (appel en een ei en een appel met een peer vergelijken).

-Die trui kost duur. (kost veel of is duur). 

-Uitprinten. (uitdraaien of printen). 

-Nachecken. (checken of nakijken). 

Overbodig of niet:
De vrouw deed "erg" boos tegen de medewerker van de klantenservice.

1. Ja
2. Nee

Overbodig of niet:
Zij vindt het vast niet "erg" dat je haar passer leent voor de wiskundetoets.

1. Ja
2. Nee

Deel de zin op in kortere zinnen. "Afgelopen week, toen ze haar telefoon kwijt was, voordat ze er -heel dom- achter kwam dat hij gewoon in haar jasza zat, en ze helemaal in paniek was omdat ze een belangrijk berichtje verwachtte, wilde ze naar huis fietsen om te kijken of ze hem daar soms had laten liggen."

Deel de zin op in kortere zinnen. "Omdat veel leerlingen snel zijn afgeleid, aangezien ze een slechtere concentratie hebben dan de leerlingen van tien jaar geleden, kunnen ze steeds minder goed lezen en daarom proberen scholen er alles aan te doen om de leerlingen weer in een boek te laten kijken in plaats van op hun telefoon."

Oefeningen

Wie?	Zelfstandig.
Wat?	HAVO: hoofdstuk 2 paragraaf C correct schrijven, opdracht 6-11. VWO: hoofdstuk 2 paragraaf C correct schrijven, opdracht 5, 7-11 .
Hoe?	HAVO: oefenboek blz 32-33. VWO: oefenboek blz 34-35. Handboek blz 80-81.
Hulp?	Docent.
Tijd?
Uitkomst?	Je beheerst de leerdoelen.
Klaar?	paragraaf D

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je weet wat de belangrijkste stijlfouten zijn en hoe je die voorkomt.

Je kan stijlfouten in een tekst aanwijzen.

Je kan zinnen verbeteren en opsplitsen in kortere zinnen.

Je kan zelf teksten meet correcte zinnen schrijven.