WK 50 - Grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

VH2/HK2 - Nederlands

Week 50 - les 1

Grammatica

Mevrouw Giesen

Agenda 

• Leerdoelen
• Naamwoordelijk gezegde herhalen
• Opdracht naamwoordelijk gezegde
• Afsluiting 

Leerdoelen

• Ik weet wat een werkwoordelijk gezegde is.
• Ik weet wat een naamwoordelijk gezegde is.
• Ik kan van een zin bepalen of deze zin een naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde bevat.

Naamwoordelijk gezegde

Dit jaar / is / Alinde / opnieuw / keepster.

In deze zin staat geen werkwoord dat aangeeft wat het onderwerp Alinde doet. Er is dus geen werkwoordelijk gezegde. Alinde dóét niet iets, maar zij ís iets. Wát zij is, zie je aan het zelfstandig naamwoord keepster. Daarom heeft de zin een naamwoordelijk gezegde (ng): is [keepster]. Het naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets is (of wordt of blijft). Het bestaat uit een of meer werkwoorden (hier: is) en een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord (hier: keepster).

Naamwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk deel (ww.deel) bevat alle werkwoorden uit de zin. Het belangrijkste daarvan is een vorm van een koppelwerkwoord: zijn, worden, blijven, blijken, lijken en schijnen.
  
• Het naamwoordelijk deel (nw.deel) bevat een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord dat een (tijdelijke) eigenschap (keepster) van het onderwerp (Alinde) noemt. Het koppelwerkwoord (is) koppelt die eigenschap aan het onderwerp.
  

Let op: in zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp.

Naamwoordelijk gezegde

Bekijk de zin Thymen / zal / de beste gamer / blijken / op het toernooi.

• Stel vast of het onderwerp iets dóét of iets ís. Thymen ís (blijkt) iets, namelijk ‘de beste gamer’.
• Als het onderwerp iets ís, stel je de vraag Wat + persoonsvorm + onderwerp + overige werkwoorden? Wat zal Thymen blijken? Het antwoord op die vraag is het naamwoordelijk deel: de beste gamer.
• Noteer het naamwoordelijk gezegde: pv + [nw.deel] + overige werkwoorden. Zet het naamwoordelijk deel tussen vierkante haken.

      ng = zal [de beste gamer] blijken

Oefenen in de klas

Oefenopdrachten - uitleg via docent

Opdracht op papier

Leerdoelen

• Ik weet wat een werkwoordelijk gezegde is.
  
• Ik weet wat een naamwoordelijk gezegde is.
  
• Ik kan van een zin bepalen of deze zin een naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde bevat.

Afsluiting

VH2/HK2 - Nederlands

Bedankt voor jullie aandacht vandaag!

VH2/HK2 - Nederlands

Week 50 - les 2

Grammatica

Mevrouw Giesen

Agenda 

• Leerdoelen
• Naamwoordelijk gezegde herhalen
• Bijvoeglijke bepaling uitleggen
• Afsluiting 

Leerdoelen

• Ik weet wat een werkwoordelijk gezegde is.
• Ik weet wat een naamwoordelijk gezegde is.
• Ik kan van een zin bepalen of deze zin een naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde bevat.
• Ik weet wat een bijvoeglijke bepaling is.
• Ik kan de bijvoeglijke bepalingen uit een zin halen.

Naamwoordelijk gezegde

Een naamwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin en een zinsdeel met een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord dat iets zegt over het onderwerp. Het naamwoordelijk gezegde geeft een toestand aan: het onderwerp is/ wordt/ blijft/ blijkt/ lijkt/ schijnt/ heet iets.

play.blooket.com

Bijvoeglijke bepaling

Bijvoeglijke bepaling

In deze zinnen zijn de bijvoeglijke bepalingen vetgedrukt. Een bijvoeglijke bepaling (bijv .bep) geeft binnen een zinsdeel (!) extra informatie over de kern van dat zinsdeel (het belangrijkste woord). Die kern is een zelfstandig naamwoord (dirigent, applaus, jongens, trainingspak) of een voornaamwoord (Wie). In de voorbeeldzinnen is de kern steeds onderstreept.
Bijvoeglijke bepalingen kun je heel vaak weglaten uit een zin, maar de kern blijft altijd staan:
– De dirigent ontving na het concert een applaus.

Bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling kan vóór of achter het zelfstandig naamwoord staan.

Er kunnen ook meer bijvoeglijke bepalingen bij één kern horen.

Let op: lidwoorden (de), voornaamwoorden (dit, zijn) en telwoorden (sommige) zijn geen bijvoeglijke bepaling.

Bijvoeglijke bepaling

Een bijvoeglijke bepaling kan vóór of achter het zelfstandig naamwoord staan.

Er kunnen ook meer bijvoeglijke bepalingen bij één kern horen.

Let op: lidwoorden (de), voornaamwoorden (dit, zijn) en telwoorden (sommige) zijn geen bijvoeglijke bepaling.

Bijvoeglijke bepaling

Zo vind je de bijvoeglijke bepaling(en)

Zet streepjes tussen de zinsdelen.

Zoek van elk zinsdeel dat uit meerdere woorden bestaat, het belangrijkste woord, de kern, en bepaal de woordsoort.

Als de kern een zelfstandig naamwoord of een voornaamwoord is, noteer dan de woorden die extra informatie geven over de kern; dat zijn de bijvoeglijke bepalingen. 

Bijvoeglijke bepaling

Noteer die zo:

bijv.bep = oude → dirigent

bijv.bep = succesvolle → dirigent

bijv.bep = daverend → applaus

bijv.bep = stoere → jongens

bijv.bep = in deze klas → jongens

bijv.bep = oud → trainingspak

bijv.bep = van dit groepje → Wie

Leerdoelen

• Ik weet wat een werkwoordelijk gezegde is.
  
• Ik weet wat een naamwoordelijk gezegde is.
  
• Ik kan van een zin bepalen of deze zin een naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde bevat.
  
• Ik weet wat een bijvoeglijke bepaling is.
  
• Ik kan de bijvoeglijke bepalingen uit een zin halen.

Afsluiting

VH2/HK2 - Nederlands

Bedankt voor jullie aandacht vandaag!