13.2 de nieren

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

13.2 de nieren

leerdoelen

Je kunt de bouw, werking en functie beschrijven van de nieren.

Je kunt de relatie tussen de bouw en de functie van de nieren herkennen.

Je kunt de rol van de nieren bij uitscheiding benoemen.

Je kunt de begrippen ultrafiltratie, terugserorptie en ureum uitleggen. 

Je kunt de relatie tussen bloeddruk en de werking van de nieren uitleggen. 

Je kunt uitleggen hoe het hormoon ADH de nieren aanstuurt en welke invloed dat heeft op het lichaam.

Je kunt uitleggen wat negatieve terugkoppeling is.

niereenheden

1. handhaven osmotische waarde bloed (door water/ zouten meer of minder uit te scheiden)

2. filteren bloed (afvalstoffen eruit filteren)

1 miljoen niereenheden per nier

deels in schors, deels in merg

werking

• bloeddruk
  
• ultrafiltratie
  
• terugresorptie
  
• excretie
  

Waar lijkt voorurine qua samenstelling het meest op?

1. bloed
2. urine
3. bloedplasma

Figuur 7 in je boek:
Op welke plek kun je urine aantreffen?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 9

In de nierkanaaltjes worden de bruikbare stoffen uit de voorurine opgenomen. Waarom noemen we dit terugresorptie en niet gewoon resorptie (zoals in de darmen)?

urine

Jouw 5L bloed wordt 230x gefilterd per 24 uur

1. alles eruit (ultrafiltratie)

2. alles nuttig terug (terugresorptie = actief transport)

3. enkele afvalstoffen er nog uit (excretie = actief transport)

ADH

antidiuretisch hormoon (anti-plas hormoon)

weinig water = hoge osmotische waarde en lage bloeddruk

--> meer ADH = meer terugresorptie water dus minder urine

Waarom is er bij de regeling van de osmotische waarde m.b.v. ADH sprake van een negatieve terugkoppeling?

Zijn er nog vragen over 13.2? Of over het huiswerk?

BINAS

Bestudeer tabellen 85 (A, B, C, D)

aan de slag

1. lezen 13.3 en 13.4
   
2. maak met je groepje minimaal 4 30-sec kaartjes met begrippen uit H12 en H13 (4 begrippen per kaartje)
   
3. maak alle opgaven van H13 en geef bij mij aan welke vragen je (klassikaal) wilt bespreken
4. maak met je groepje 4 (lastige) toetsvragen + antwoord over H12 en H13
5. maak met je groepje 4 (lastige) vragen over de binastabellen van H12 en H13