H3.3 3.4 3.5 Erasmus, mensbeeld invloed + nu

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Wereld

Hoofdstuk 3.4 het Humanisme en Erasmus

Door welke invloed veranderde het mensbeeld rond het jaar 1500?

Voortgangsopdrachten

Renaissance

Tijdens de renaissance veranderde het mens/wereldbeeld. De renaissance was een periode van culturele en artistieke vernieuwing. 

Herontdekking klassieke oudheid: Belangstelling voor kunst, literatuur en filosofie.

Wetenschappelijke vooruitgang: door wetenschappelijk onderzoek werd meer duidelijk over de wereld.

Ontdekkingsreizen: er ontstonden nieuwe handelsroutes en zee/landkaarten.

Voortgangsopdrachten

S3.1 Ik kan aan de hand van drie voorbeelden uitleggen hoe het mensbeeld tijdens de Renaissance veranderde. (r)

Voortgangsopdrachten

H3: Ik kan de manier van denken vanaf de Renaissance omschrijven.

S3.1 Ik kan aan de hand van drie voorbeelden uitleggen hoe het mensbeeld tijdens de Renaissance veranderde. (r)

S3.2 Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met het humanisme en waarom het mensbeeld van de mens als ‘homo universalis’ daar passend bij is. (r)

S3.3 Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist. (r)

S3.4 Ik kan voorbeelden geven van dingen die het huidige mensbeeld bepalen en beïnvloeden. (t)

S3.5 Ik kan mijn mening geven over het huidige mensbeeld en deze beargumenteren. (i) 

Voortgangsopdrachten

S3.3 Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist. (r)
- antwoord noteren in aantekeningenschrift.

Voortgangsopdrachten

S3.3 Ik kan uitleggen waarom Erasmus kan worden gezien als een voorbeeld van een typische humanist. (r)

- hechtte veel waarde aan de menselijke geest en ontwikkeling.

- bestudeerde de klassieke oudheid.

- Had een levensbeschouwing waarin de mens centraal staat.

Voortgangsopdrachten

S3.4 Ik kan voorbeelden geven van dingen die het huidige mensbeeld bepalen en beïnvloeden. (t)

Schrijf in tweetallen op een blaadje hoe het mensbeeld in 2024 is. 

Denk bijvoorbeeld aan:

Hoe wordt er naar het leven gekeken? 
Hoe wordt er naar de dood gekeken?
Hoe moet je je leven leiden?

Wat wordt wel/niet belangrijk gevonden?

Voortgangsopdrachten

S3.4 Ik kan voorbeelden geven van dingen die het huidige mensbeeld bepalen en beïnvloeden. (t)

Overleg in tweetallen: welke dingen hebben tegenwoordig invloed op het huidige mensbeeld?

Voortgangsopdrachten

S3.4 Ik kan voorbeelden geven van dingen die het huidige mensbeeld bepalen en beïnvloeden. (t) - noteren in aantekningenschrift

Technologie: AI - social media -> algoritme

Klimaat: klimaatverandering en duurzaamheid

Sociaal/Politiek: Black Lives Matter - LGBTQ - opkomst rechtse partijen. 

Voortgangsopdrachten

S3.5 Ik kan mijn mening geven over het huidige mensbeeld en deze beargumenteren. (i) 

Noteer 3.5 in je aantekeningenschrift. Wat is jouw mening over het huidige mensbeeld? Wat vind je ervan? Maak je je zorgen? Wat zou je willen veranderen of juist willen behouden?

Hoofdstuk 3

Paragraaf 3.4: het humanisme en Erasmus

Klaar?

Voortgangsopdrachten

We gaan samen antwoord zoeken op leerdoel 3.2:

S3.2 Ik kan uitleggen wat er bedoeld wordt met het humanisme en waarom het mensbeeld van de mens als ‘homo universalis’ daar passend bij is. (r)

Klassikaal lezen en video:

Hoofdstuk 3

Paragraaf 3.4.1: het humanisme

Samen antwoord geven op het leerdoel.

Klaar? Verder met de opdrachten van paragraaf 3.4.1.

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S3: Ik kan verklaren waardoor de Renaissance plaatsvond in de Italiaanse stadsstaten. 

- Rijke Italiaanse burgers/ handelaren kregen belangstelling voor klassieke oudheid. Dit gingen ze bestuderen en lezen.
- Hierdoor een  hernieuwde waardering voor het oude van de Grieken en Romeinen. 

 HD3: Ik kan de manier van denken vanaf de Renaissance uitleggen.

S1: Ik kan het veranderde mensbeeld in de renaissance uitleggen.

Welke veranderingen in het mensbeeld in de middeleeuwen kun je bedenken?

 HD3: Ik kan de manier van denken vanaf de Renaissance uitleggen.

S1: Ik kan aan de hand van drie voorbeelden uitleggen hoe het mensbeeld tijdens de Renaissance veranderde.

Opdrachten: hoofdstuk 3

3.2 een veranderende mens
3.4 het humanisme en Erasmus
Opdracht: allemaal

Wereldbeeld van de mens in de Middeleeuwen.

De middeleeuwers hadden sterk het gevoel tot een gemeenschap te behoren. Je hoorde je te gedragen als een goed lid van die stand of groep. Of je boer, geestelijke of edelman - en later burger - werd, stond al vanaf je geboorte vast. Het geloof speelde in al deze groepen een belangrijke rol. De kerk gaf de mensen normen en waarden mee en gaf zin aan het leven. Deze zin had met name te maken met gehoorzaam zijn aan de regels van God om je zo voor te bereiden op het 'hiernamaals'.

Waarom volgden de mensen in de Middeleeuwen allemaal netjes de regels van de kerk?

Waarom wilde de middeleeuwer bij een gemeenschap horen?

1. Gaf het gevoel ergens bij te horen.
2. Wil niet lonely zijn togh?
3. Gaf bescherming.

de kerk

 De meeste geleerden waren geestelijken en de meeste scholen waren in handen van de kerk. De kennis die zij hadden en ontwikkelden was niet in strijd met wat de kerk zei. De Bijbel vormde dan ook de belangrijkste bron van kennis.

Hoe kwam het dat bijna alle mensen de regels van de kerk volgden?

1. Scholen waren bezit van de kerk, dus die bepaalden wat men leerden.
2. Mensen waren bang voor god.
3. De kerk zorgde voor lijfstraffen en gevangenisstraffen.
4. De bijbel was een belangrijke kennisbron voor boeken en scholen.

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S1: Ik kan uitleggen wat bedoeld wordt met het mens/ wereldbeeld: ‘Memento Mori’

Memento Mori = ‘Gedenk te sterven’: negatieve levenshouding, weinig emoties bij sterfte en verlies, het leven op aarde telt niet, begint pas in het hiernamaals, je lichaam verwaarlozen, geen feestjes of uitbundigheden. 

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S2: Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de nadruk in de middeleeuwen niet lag bij ‘verandering’.

HD2: Ik kan de manier van denken uit de middeleeuwse omschrijven.

S2: Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de nadruk in de middeleeuwen niet lag bij ‘verandering’.

(1) De Bijbel als bron van kennis: de Kerk had er een belang bij dit zo te houden (machtspositie).

(2) De standenmaatschappij als indeling van de samenleving: bij geboorte staat vast tot welke groep je behoort.

Opdrachten:

Tijd voor Geschiedenis

Hoofdstuk 3: Verregaande veranderingen
3.2: een veranderende mens