herhalen h.3 Nieuws

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

h.3 Nieuws (LEZEN)

vlog

G1b

Toby

A1c

Maro

Wat doen we deze les?

• we bespreken het laatste deel van de proeftoets;

• we herhalen een deel van de theorie van h.3 LEZEN

• jullie oefenen met tekstjes online

• Je kent de theorie van het onderwerp van de  tekst, de deelonderwerpen en de tussenkopjes;

• Je kunt deze theorie toepassen in teksten met vragen.

Lesdoelen

Elke tekst gaat ergens over

Het onderwerp van de tekst is:

Datgene waar de tekst over gaat in één of een paar woorden.

Let op: het is nooit een zin!

Hoe vind je het onderwerp van de tekst?

je bekijkt:

de titel, de tussenkopjes, illustraties, anders gedrukte woorden en je leest de eerste alinea

onderwerp:

oriënterend lezen:

titel                                                          Twee sportmerken ontstaan na ruzie

illustratie                                                 logo adidas/puma

tussenkopjes                                          (geen)

opvallend gedrukte woorden                (geen)

eerste alinea lezen

[1]

De broers Rudolf en Adolf Dassler richtten in 1924 in het Zuid-Duitse stadje Herzogenaurach samen een bedrijf op dat sportschoenen verkocht. De broers konden goed met elkaar opschieten en hun bedrijf had snel succes. In de jaren dertig ging het nog beter, omdat sport onder het naziregime erg belangrijk gevonden werd.

Wat is het onderwerp van de tekst? Noteer één woord.

In het middenstuk krijg je de meeste informatie over het onderwerp van de tekst.

De verschillende aspecten (kanten, delen) van het onderwerp worden in dit deel uitgewerkt.

Stel je hebt een tekst met als onderwerp:

Honden als huisdier

deelonderwerpen:

de opvoeding van een hond

verzorging van de hond

de voordelen van het hebben van een hond 

• Soms bestaat een deelonderwerp uit één alinea. Soms gaan meer alinea's over hetzelfde deelonderwerp. 

• Vaak zet de schrijver dan een tussenkopje boven die alinea's.

• Om te bepalen wat de deelonderwerpen zijn, kun je het beste de eerste en laatste zin van elke alinea lezen.

• Je weet dan namelijk welke kanten van het onderwerp worden besproken. 

• Zo vind je de deelonderwerpen:

- Kijk naar de tussenkopjes.

- Lees de eerste en laatste zin van elke alinea extra goed.                                                                                                      

Stel jezelf de vraag: waar gaat deze alinea over?

De antwoorden hierop zijn de deelonderwerpen.

[2]

Toch ontstond er onenigheid. Rudolf moest in militaire dienst, maar Adi was onmisbaar voor de fabriek en mocht thuisblijven. De broers verloren elkaar uit het oog. Na de oorlog werd Rudi opgepakt door de Amerikanen. Hij was ervan overtuigd dat zijn broer hem verraden had, omdat hij de fabriek wilde overnemen. Toen Rudolf weer op vrije voeten was, begonnen de boze broers elk hun eigen fabriek. Adi Dassler richtte ‘adidas’ (officieel met een kleine letter) op en Rudi begon ‘Ruda’, later omgedoopt tot ‘Puma’. De bewoners van het stadje waren verdeeld in twee kampen: je hoorde óf bij Adidas óf bij Puma.

   Wat is de belangrijkste informatie in deze alinea?

1. De bewoners waren verdeeld in twee kampen
2. Door een ruzie begonnen de broers ieder een eigen fabriek.
3. Rudolf moest in militaire dienst, maar Adolf niet

[3]

Na vijftig jaar hebben de twee partijen vrede gesloten. Kortgeleden speelden werknemers van beide bedrijven zelfs een vriendschappelijk partijtje voetbal tegen elkaar. De broers zijn al lang dood. Helaas hebben zij hun ruzie nooit bijgelegd.

Verzamelingen

[1] De meeste mensen hebben weleens iets verzameld. Misschien heb je ooit een collectie munten, een verzameling kastanjes of een album met voetbalplaatjes gehad. Sommige verzamelingen worden na verloop van tijd weggegooid, maar kostbare verzamelingen worden bewaard in een museum of thuis als privécollectie.

Spulletjes

 Al eeuwenlang zijn mensen bezig met het verzamelen van spulletjes, snuisterijen of hebbedingetjes. De oude Egyptenaren deden het al, en misschien gebeurde het daarvoor ook al wel. Vrijwel ieder kind heeft weleens iets verzameld: bijzondere steentjes, postzegels, knuffels, stripalbums, insecten, bladeren, flesjes of plaatjes van popsterren. Soms gaat het om prulletjes die je krijgt bij aankopen in een winkel of supermarkt, maar het kan ook gaan om iets wat je met veel tijd en moeite hebt vergaard. Sommige verzamelaars gooien hun verzameling weg als de rage voorbij is, terwijl anderen hun verzameling bijna met hun leven bewaken.

Waarom is het tussenkopje van de alinea 'spulletjes'?

1. De spulletjes die je krijgt, gooi je na een rage soms weer weg.
2. Er staan voorbeelden van allerlei spulletjes die je kunt verzamelen.
3. Het kost tijd en moeite om een verzameling spulletjes aan te leggen.

[3]

Een verzameling heeft voor de eigenaar een zekere waarde. Vooral een kunstverzameling gooi je niet zomaar weg. Kunstverzamelingen die lang geleden werden aangelegd, vormen vaak de basis voor collecties in musea en archieven. Meestal kun je die instellingen bezoeken, waardoor iedereen kan genieten van de vaak prachtige verzamelingen. De waarde van die verzamelingen kan in de miljoenen lopen. Maar voor een verzamelaar kan ook zijn album met ansichtkaarten van opa of de vitrine met blauwe theepotten of andere prullaria grote waarde hebben. De waarde van een verzameling hangt dus niet alleen af van de prijs, maar vooral ook van de persoonlijke gevoelens van de verzamelaar.

tussenkopje voor alinea 3

Ga naar Op niveau online:

Magister - leermiddelen - Op niveau - h.3 Nieuws - 

Op mijn niveau - oefen met een paar teksten.

Zelf aan de slag!