Hst 2 Pulsar: Stoffen en materialen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Hoofdstuk: Stoffen

§ 2 Mengsels

2.1 Stoffen 

Alles op de wereld is gemaakt van stoffen. 

Je herkent stoffen aan hun eigenschappen.

Stofeigenschappen kun je niet veranderen.

Stoffen kiezen

Stoffen kies je aan de hand van hun stofeigenschappen. 

Een bank wil je graag van een veerkrachtig materiaal maken, dat zit lekker. 

Een stenen bank zit maar heel even goed, daarna zit je niet meer lekker. 

Een stenen bank zet je niet in de huiskamer bij de televisie, maar wel bijvoorbeeld in een park.

De stofeigenschappen moeten passen bij dat waarvoor je de stof gaat gebruiken

Stofeigenschappen

- dichtheid                                                     

- kleur

- geur 

- smaak 

- brandbaarheid:                                 kan de stof verbranden of niet? 

- doorzichtigheid:                               kan je door de stof heen kijken?

- giftigheid:                                            kun je er ziek van worden?

- hardheid:                                              kan de stof gemakkelijk ingedrukt of vervormd worden?

- kookpunt:                                             bij welke temperatuur kook de stof?

- smeltpunt:                                           bij welke temperatuur smelt de stof?

Geen stofeigenschappen zijn:

- vorm:                        een blad papier kun je doormidden scheuren en

                                       de helft weggooien. Je hebt dan nog steeds papier, 

                                       alleen ziet het er anders uit.

- hoeveelheid:         een blad papier kun je doormidden scheuren en

                                       de helft weggooien. Je hebt dan nog steeds papier, 

                                       alleen minder.

Gevaarlijke stoffen

Sommige stoffen zijn gevaarlijk, je kunt er bijvoorbeeld ziek van worden, er kan brand ontstaan of iets kan ontploffen.

Om aan te geven welk gevaar er dreigt bij bepaalde stoffen worden 

gevarensymbolen gebruikt.

Deze symbolen worden ook wel pictogrammen genoemd en worden gebruikt om te waarschuwen.

Kunststoffen

Kunststoffen worden gemaakt van aardolie. 

Stofeigenschappen van kunststoffen:

• licht en sterk                       (koffiebeker)
• geleiden geen stroom    (kunsstof laagje on een elektriciteitsdraad)
• roesten en rotten niet     (zoals spijkers en                                                       hout wel doen)
• hebben weinig onderhoud nodig

Kunststoffen

Er zijn 2 soorten kunststof:

- Thermoplast: vervormt bij warmte

- Thermoharder: vervormt niet bij warmte

Wat heb je in deze les geleerd?

• Je kent verschillende soorten mengsels en hun eigenschappen. 
• Je kunt aangeven wanneer een oplossing zuur, basisch of neutraal is. 
• Je kunt de pH van een oplossing meten.

2.2 Mengsels

Een mengsel bestaat uit 2 of meerdere stoffen. 

Een mengsel ontstaat wanneer twee stoffen of meer bij elkaar worden gebracht, maar er ontstaat geen andere stof. 

2 soorten mengsels

We bespreken 2 soorten mengsels:

- Oplossing

- Suspensie

Oplossing

Een mengsel van twee of meer stoffen die goed mengen en waarbij je doorheen kan kijken.  

Een helder mengsel. 

Suspensie

Is  een troebel mengsel van een fijn verdeelde vaste stof die zweeft in een vloeistof. 

Je kan er niet doorheen kijken. Het ziet er gekleurd  niet doorzichtig uit. 

Een troebel mengsel.  (niet doorzichtig)

Pulp

Emulsie

Is een mengsel van water en olie.

Het is altijd troebel en kan een kleur hebben.   

Emulsie en emulgator. 

Emulsie is een water van water en olie. 

Hulpstof -> Emulgator 

Aan de slag!

Opdracht 1 t/m 5 maken. 

pH-papier

Zeep is een...

1. Emulsie
2. Emulgator

De pH-schaal loopt van

1. 0 tot en met 7
2. 7 tot en met 14
3. 1 tot en met 14
4. 0 tot en met 14

Een citroen heeft een lage pH

1. Juist
2. Onjuist

1. Zure stoffen hebben een lage pH
2. Basische stoffen hebben een hoge pH

1. Alleen 1 is juist
2. Beide zijn juist
3. Alleen 2 is juist
4. Beide zijn onjuist

Water heeft een hoge pH

1. Juist
2. Onjuist

Wat heb je in deze les geleerd?

• Je kent verschillende soorten mengsels en hun eigenschappen. 
• Je kunt aangeven wanneer een oplossing zuur, basisch of neutraal is. 
• Je kunt de pH van een oplossing meten.

Maak opdracht 1 t/m5

Op een fles verfverdunner staat:
Licht ontvlambaar. Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.
Welke pictogrammen horen op de fles verfverdunner te staan?

D

C

B

A

1. pictogrammen A en B
2. pictogram B en C
3. pictogrammen C en D
4. pictogrammen A en D