AFPT Maagklachten

• AFPT
• MBO
• Studiejaar 1

AFPT Maagklachten

Gastro-enteritis, dyspepsie, zuurbranden​

gastritis, ulcus pepticum (ulcus ventriculi en ulcus duodeni)

Wat weet jij al over maagklachten?
(vul alles in wat je al weet)

We gaan de volgende onderwerpen bespreken:

• Gastro-enteritis​
• Dyspepsie
• Zuurbranden
• Gastritis
• Ulcus pepticum

Heeft iemand hier al ooit van gehoord?

Gastro-enteritis 

Buikgriep

Welke klachten heb je bij een gastro-enteritis?

Symptomen

• De klachten bij gastro-enteritis ontwikkelen zich vaak binnen één tot twee uur en zijn:
  
• Gaat vaak vanzelf over.
  
• Gastro-enteritis (maag-darminfectie) begint gewoonlijk plotseling. Vaak komt een uitbraak tegelijk voor in het hele gezin of bij anderen die nauw met elkaar in contact staan, zoals een schoolklas.

Symptomen

• Misselijkheid en overgeven;
• Krampen in de buik;
• Koorts kan, hoeft niet, vaak gepaard gaand met hoofdpijn;
• Waterige diarree komt vaak later en houdt langer aan dan de maagklachten.

Wat is de oorzaak?

• Buikgriep
  
• Maagdarminfectie
• Oorzaak: virus, soms bacterie
• Het komt meestal door een virus. De oorzaak van gastro-enteritis is gewoonlijk een infectie met een virus of bacterie die een ontsteking aan het slijmvlies van maag en darmen veroorzaakt.

De virussen of bacteriën komen door uw mond in uw maag en darmen. Ze zitten in de poep, braaksel en het speeksel van iemand met buikgriep. U kunt dit aan uw handen krijgen en via uw handen in uw mond. Of u krijgt druppeltjes speeksel uit de lucht in uw mond. De druppeltjes komen in de lucht als iemand met buikgriep niest of hoest. U kunt ook ziek worden als u bedorven voedsel eet of water drinkt waar bacteriën inzitten.

Welke adviezen geef je mee bij een gastro-enteritis?

Adviezen

• Gaat vaak vanzelf over.
• Veel blijven drinken, bij braken kleine slokjes water om 5 minuten. 
• Eten niet perse noodzakelijk.
  
• ORS bij kleine kinderen en ouderen. 
• Let op hygiëne --> voorkom dat je andere besmet
• Liever geen medicatie tegen diarree

OTC middelen 

• Loperamide (Imodium®)
  
• Indicatie: (ernstig hinderlijke) diarree
• Werking: remt de darmperistaltiek en zorgt voor samentrekking van de spiertjes rondom de anus. Hierdoor stopt de diarree. OORZAAK verdwijnt hiermee niet!!

Niet geschikt voor kinderen onder de 8 jaar.

Schadelijk voor kinderen onder de 2 jaar!

Dyspepsie 

Dyspepsie

• Pijn in de bovenbuik
• Zuurbranden
• Soms met misselijkheid,
• Soms een opgeblazen gevoel
• Soms snelle verzadiging

Dyspepsie

• Aspecifieke maagklachten
• Korter dan twee weken
• Geen specifieke diagnose
• Geen alarmsignalen
• Vermoeden: Geen ernstige aandoening

Dyspepsie: aspecifieke maagklachten

Geen duidelijke oorzaak, geen alarmsignalen

Wel uitlokkende factoren

Wat zouden wel alarmsymptomen kunnen zijn?

Acuut begin (ineens heel snel opkomende pijn)

Uitstralende pijn

Bloedbraken of melaena

Gevoel eten niet goed zakt

Uitlokkende factoren

• Te veel, te vet, te gekruid eten
• Zure of koolzuurhoudende drank, koffie, alcohol
• Roken
• Bepaalde medicatie: pijnstillers, bloedverdunners, ontstekingsremmers, antidepressiva
• Spanningen/ stress
• Ook druk op de buik door ……

Overgewicht, hoesten, obstipatie geeft druk op buik, ook zwangerschap.

Zuurbranden

Zuurbranden

• Sfincterspier sluit niet goed

• Brandend maagzuur; pijn of branderig gevoel achter uw borstbeen​
• Opboeren; zuur eten of drinken komt omhoog uit uw maag, tot in uw keel of mond 
• Een sluitspier of sfincter, ook wel kringspier genoemd, is een rondlopende spier die een hol orgaan afsluit. Sommige sluitspieren kunnen bewust ('willekeurig') worden aangespannen, andere zijn onwillekeurig.

Zuurbranden

Sfincterspier ontspant door:​

• Vetrijk voedsel​
• Pikante maaltijden​
• Tomaten-producten​
• Chocolade​
• Cafeïne houdende dranken​
• Citrusvruchten​
• Ui

Zuurbranden

Maaginhoud stroomt terug, noemt men reflux.​

• Als je je bukt​
• Als je gaat liggen​
  

Bij verhoogde druk op de maag door:​

• Overgewicht​
• Persen​
• Hoesten​
• Strakke kleding

Advies zuurbranden

• Stoppen met roken​
• Hoofdeinde van het bed 10 cm. verhogen​
• Niet met volle maag gaan liggen​
• Met rechte rug bukken​
• Drukverhoging in de buik voorkomen​
• Niet te veel in één keer eten​
• Voorkom obstipatie (veel drinken, veel​

          vezels veel bewegen)

Behandeling dyspepsie / aspecifieke maagklachten / zuurbranden​

Meestal geen medicatie nodig.​

​

In overleg met huisarts:​

Maagzuurremmers: vermindert aanmaak zuur in de maag​

   (b.v. omeprazol, pantoprazol, esomeprazol)​

​

Maagzuurafgifteremmer: vermindert aanmaak zuur in de maag

Maagzuurremmer:​

Naam: Omeprazol en pantroprazol: (geneesmiddelengroep: maagzuurremmer (protonpompremmer) ​

Werking: vermindert aanmaak zuur in de maag. ​

Indicaties: Maagklachten of zweren (chronisch gebruik NSAID ter bescherming van de maag)

Maagzuurafgifteremmer: ​

Naam: geneesmiddelengroep: is een maagzuurremmer. Het behoort tot de H2-blokkers. ​

Werking: Het vermindert de aanmaak van zuur in de maag.

Oorzaak

Kan komen door​:

Hernia diafragmatica --> Breuk in middenrif --> kan refluxklachten veroorzaken​

​

Gevolgen:​

Reflux-oesofagitis --> ontsteking van het slokdarm(slijmvlies)​

• Pijn achter het borstbeen​
• Zuurbranden, oprispingen

De slokdarm gaat ter hoogte van een opening in het diafragma over in de maag. ​

Deze plaats is zo stevig dat de inhoud van de maag normaal gesproken niet via de slokdarm naar boven komt. ​

Bij veel mensen wordt deze plaats met de jaren steeds minder stevig en de opening wordt zwakker en groter. ​

Dit wordt een hernia genoemd. De medische term voor een dergelijke breuk in het middenrif is hernia diafragmatica . ​

De maag kan zelfs (deels) boven diafragma komen. 

Gastritis

Gastritis

Ontsteking van maagwand​

​Oorzaken:​

• Helico bacter pylori​
• NSAID’s ​
• Virussen​
• Alcohol misbruik​
• Roken

Onderzoek helico bacter pylori

• Bloed- of ontlastingsonderzoek​
  

• Ademtest​
• ​Gastroscopie

Er zijn verschillende manieren om een besmetting met de Helicobacter pylori vast te stellen.​

De huisarts kan bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek doen naar antistoffen tegen de bacterie. Als er antistoffen worden aangetroffen, betekent dit dat u besmet bent met de Helicobacter pylori.​

​

Ademtest​

In sommige ziekenhuizen wordt een ademtest uitgevoerd om de bacterie op te sporen. Na het drinken van een vloeistof met ureum, kan de arts in de uitgeademde lucht aantonen of de bacterie in uw maag aanwezig is. Deze onderzoeken geven ongeveer 90% zekerheid.​

​

Gastroscopie​

De meest betrouwbare methode om de bacterie op te sporen is een kijkonderzoek van de maag(gastroscopie). Tijdens dit onderzoek neemt de arts een hapje weefsel (biopt) weg. Dit wordt vervolgens onderzocht op de aanwezigheid van de Helicobacter pylori.​

​

​

Voor een betrouwbare uitslag is het soms noodzakelijk om twee weken voor het onderzoek tijdelijk te stoppen met het gebruik van maagzuurremmers. Dit geldt voor alle onderzoeken behalve het bloedonderzoek. 

Klachten gastritis

Symptomen:​

• Opgeblazen gevoel​
• Pijn in bovenbuik​
• Misselijk, soms braken​

Behandeling: afhankelijk van oorzaak

Adviezen gastritis

Adviezen:​

• Eet gevarieerd, gezond en vezelrijk; Gezond eten is belangrijk. Door gezond en gevarieerd te eten krijg je alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt.​
• Stop met roken; Roken irriteert het maagslijmvlies en kan het sluitspiertje tussen de maag en slokdarm verslappen, waardoor klachten kunnen ontstaan.​
• Wees matig met alcohol; Alcohol irriteert het slijmvlies van de maag en de slokdarm.​
• Probeer stress zoveel mogelijk te vermijden; Stress bevordert de zuurproductie in de maag en heeft een negatieve invloed op de bewegingen van de maag.​
• Zorg voor voldoende beweging; Lichaamsbeweging is ontspannend voor lichaam en geest en kan stress tegengaan. Door je lichaam in goede conditie te houden, kun je klachten voorkomen.​
• Medicijnen; Wees bij maagklachten voorzichtig met het (regelmatig) gebruik van aspirine en ontstekingsremmende pijnstillers (de zogenoemde NSAID’s) zoals ibuprufen, diclofenac en naproxen. Gebruik deze medicijnen niet langdurig op eigen initiatief. Als je deze medicijnen regelmatig of langdurig nodig heeft, is het verstandig om dit met de huisarts te bespreken.

Ulcus pepticum

Zweer in maag of ​

twaalfvingerige darm​

• ​Vaak zit het in de twaalfvingerige darm: ulcus duodeni​
• Dan oorzaak vaak bacterie: Helicobacter pylori (is een maagbacterie).

Ulcus pepticum

Ulcus ventriculi en/of Ulcus duodeni​

Symptomen: hevige pijn in de bovenbuik. De plaats van de pijn is vaak met één vinger aan te wijzen + misselijk, braken, weinig eetlust.

Klachten bij een zweer in de maag -->  Een zweer in de maag geeft meestal hevige pijn vlak na het eten.​

Klachten bij een zweer in de twaalfvingerige darm -->  Een zweer in de twaalfvingerige darm veroorzaakt met name pijn wanneer de maag leeg is en ’s nachts.

Behandeling

Behandeling: ​

• Medicijnen (afhankelijk oorzaak)​
• Gezonde leefstijl​

​

Bij Helicobacter pylori (triple therapie):​

• 2 soorten antibiotica, 1 week lang.​
• maagzuurremmer, 5 weken lang.​

 ​

Helicobacter niet de oorzaak:​

- Maagzuurremmer, 4 weken lang.

Complicatie ulcus pepticum

• Maagbloeding --> dan bloedbraken en melaena​
• Maagperforatie

Maagbloeding: in het slijmvlies bevinden zich bloedvaatjes. Een zweer kan in de diepte een bloedvaatje beschadigen, met een maagbloeding tot gevolg. Soms braakt de patiënt dit bloed uit; de medische term hiervoor is hematemesis . Een andere mogelijkheid is dat het bloed er met de ontlasting uitkomt. Als het om kleine hoeveelheden gaat, valt het niet op, maar bij veel bloedverlies is dit anders. Onderweg naar buiten wordt het bloed verteerd en zwart van kleur. Ontlasting met veel oud bloed stinkt enorm, is zwart en glibberig. Dit heet: melaena . ​

​

Maagperforatie: gevolg peritonitis (komen we op terug).

Wat heb je geleerd
deze les?