Het begeleiden van studenten met ADHD in de praktijk

• BO7
• HBO
• Studiejaar 4

Lesdoelen

Na deze les kan je:

• ongewenst gedrag effectief om buigen met behulp van concrete technieken.
• een consequente aanpak toe passen.
• hyperactiviteit signaleren bij studenten en hierop anticiperen.
• een hoog gestructureerde setting met duidelijke regels en verwachtingen vormgeven.
• De leerlingen frequent belonen bij goed gedrag.

Wat is jouw ervaring met ADHD?

ADHD staat voor ‘Attention Defict Hyperactivity Disorder’

Aandachtstekort-hyperactiviteitsstoornis

Aandachtstekort-hyperactiviteitsstoornis

• Kinderen kunnen hun aandacht niet voldoende richten.
• Dingen die worden gezegd komen niet of half bij de leerlingen binnen. 
• Het kost veel meer energie om zich te concentreren 
• Leerlingen kunnen hierdoor minder/niet voldoen aan de verwachtingen die de omgeving van ze heeft.
  

Omgaan met ADHD

• Niet boos worden
• Geduld hebben en rustig blijven
• Consequente aanpak
• Regels en structuur
• Frequente en directe beloning
• Mogelijkheid geven tot bewegen

Structuur

Effectief instructies geven

• Geef de instructie in een rustige omgeving en maak oogcontact
• Geef niet te veel instructies tegelijkertijd 
• Formuleer de instructies duidelijk en kort
• Geef de instructies als opdracht en niet als vraag
• Breng de instructies op een rustige en respectvolle manier
• Geef de leerling de tijd om de instructie uit te voeren

Structureren

Situaties vooraf bespreken

• Bedenk als leerkracht eerst zelf welke stappen je verwacht in de situatie.
• Bespreek de situatie stap voor stap met de leerling.
• Gebruik pictogrammen om de stappen duidelijk te maken.
• Herhaal de stappen regelmatig en herinner de leerling eraan.

Reageren

Structuur bieden in tijd

• Deel de tijd op in kleine overzichtelijke eenheden.
• Gebruik een timer om tijd zichtbaar te maken.
• Zorg voor regelmaat: zoveel mogelijk vaste tijden voor een activiteit.

Bekijk dit filmpje en noteer wat nodig is om een student met ADHD actief te betrekken bij de les.

Leren ongewenst gedrag effectief om te buigen met behulp van concrete technieken.

Maak een eigen handelingsplan bij de volgende 3 casussen

Casussen

1. De leerling is erg onrustig. zit te tikken en te friemelen.

2. De leerling heeft hyperfocus-gedrag. (kan niet stoppen met kijken op social media).

3. De uitleg die je net hebt gegeven is de leerling ontgaan.

Reageren

Structuur bieden in ruimte

• Orden informatie door vaste plekken te geven voor bepaalde taken.
• Orden materialen door vaste plekken te geven voor het materiaal
• Wijs een vaste werkplek aan in de instructieruimtes

Een hoog gestructureerde setting met duidelijke regels en verwachtingen leren vormgeven

1. Maak een beschrijving van de regels die in het instructie     lokaal gelden.
2. Richt aan de hand van een instructiekaart een instructie werkplek inrichten.
3. Onderbouwen waarom je welke keuzes hebt gemaakt.

Hyperactiviteit leren signaleren bij studenten en hierop kunnen anticiperen

1. Ga in de aanwezige literatuur op zoek naar de kenmerken van iemand met Hyperactiviteit.
2. Beschrijf alle kenmerken die je hebt kunnen vinden over kinderen met hyperactiviteit.

Op de volgende slide staan twee casussen beschreven. 

Op de volgende slide staan twee casussen beschreven.

Schrijf bij elke casus individueel een bijpassend advies.

Casussen

1. De leerling is 5 minuten goed aan de slag gegaan met de instructie. Ineens is hij luidruchtig en houdt hij andere leerlingen van hun werk.

2. De leerling loopt de hele tijd door de klas om bij andere leerlingen te kijken hoe ze hun instructie aan het uitvoeren zijn.

Belonen , negeren of straffen?

Belonen

• De beloning volgt onmiddelijk op het gewenste gedrag.
• Het gewenste gedrag wordt elke keer beloond.
• Het belonen wordt langere tijd volgehouden.
• Benoem bij een activiteitenbeloning altijd concreet waarom   een kind een beloning krijgt.
• Geef een compliment of beloning op een vrolijke positieve   toon.

Negeren

• Geef geen aandacht aan het ongewenste gedrag, zowel   verbaal als non-verbaal.
• Houdt het negeren lang vol.
• Duo-leerkrachten negeren hetzelfde gedrag.
• Combineer negeren met belonen zodra het kind gewenst   gedrag laat zien.

Negatieve gevolgen

• Het negatieve gevolg volgt direct op het ongewenste gedrag.
• Het negatieve gevolg volgt altijd op het ongewenste gedrag.
• Houdt het geven van negatieve gevolgen lang vol.
• Leg kort uit waarom je de straf geeft.
• Combineer negatieve gevolgen met belonen zodra het kind gewenst gedrag laat zien.
• Vermijdt schreeuwen, snauwen, kritiek geven of een discussie.

Een Goed Gedragsplan

• Een plan samen gemaakt met de leerling.
• Gedrag of vorderingen zichtbaar maken.
• De leraar beoordeelt het gedrag per doel.
• Overzicht van een korte periode.

De leerlingen frequent leren belonen bij goed gedrag

Aan de hand van de volgende onderdelen gaan we een GOED gedragsplan samenstellen:

• Duidelijke doelen
• Beschrijf de doelen als een gedragsverwachtingen
• Zorg dat de doelen haalbaar zijn
• Maak de leerling mede verantwoordelijk
• Zorg vooral voor succes ervaringen
• Onder op de gedragskaart ruimte voor opmerkingen

Consequente aanpak

• Een voorwaarde voor het omgaan met leerlingen met ADHD
• Een beleid op papier en uitgevoerd in de praktijk

Doel:

• Geven van structuur 
• Toenemende impulsbeheersing 

Leren een consequente aanpak toe te passen

Aan de hand van de aanwezige literatuur en de reeds verkregen informatie met betrekking tot een consequente aanpak ga je aan de slag met het vormgeven van een presentatie over dit onderwerp.

Je hebt 15 min om de presentatie vorm te geven

Lesdoelen

Kan je:

• ongewenst gedrag effectief om te buigen met behulp van concrete technieken.
• een consequente aanpak toe te passen.
• hyperactiviteit signaleren bij studenten en hierop kunnen anticiperen.
• een hoog gestructureerde setting met duidelijke regels en verwachtingen vormgeven.
• De leerlingen frequent belonen bij goed gedrag.