Transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Leerdoelen

na de les kun je:

beschrijven hoe transcriptie plaatsvindt

Verschil tussen RNA en DNA beschrijven

RNA-processing uitleggen

Van DNA naar RNA:
Wat zijn de verschillen tussen DNA en RNA?

Transcriptie = vormen mRNA

1. Ontvouwen DNA
2. Promotor + transcriptiefactoren = plek waar RNA-polymerase kan binden
3. Waterstofbruggen verbreken

• Matrijsstreng  of Template-streng (niet-coderend)
• Coderende streng

Transcriptie vindt plaats langs de matrijsstreng: 3'->5' mbv vrije RNA-nucleotiden uit kernplasma t/m stopcodon

Binas tabel 71E

Het Pfizer en Moderna vaccin bevatten een stukje RNA. Waar bevat dit RNA het recept voor?

De coderende streng van een stuk DNA heeft de volgende basen:
CGAATACGGATATG.
Welk RNA wordt er gevormd bij transcriptie?

Eukaryoten

pre-mRNA

RNA-processing

• Introns = niet-coderend ; eruit
• Exons = coderend ; blijft

mRNA

Binas tabel 71H

Alleen in mitochondriën is het enzym DNA-polymerase-γ actief. Dit enzym
kopieert, controleert en repareert het mtDNA. Het gen voor dit enzym bevindt zich niet in de mitochondriën, maar in de celkern.
In een cel kunnen de volgende processen optreden:
1 replicatie; 2 splicing; 3 transcriptie; 4 translatie

Welke processen treden op en in welke volgorde om dit enzym te maken?

1. 2-3-4
2. 3-2-4
3. 3-4-2
4. 1-3-2-4

https:

https:

Maak nu opdracht 18-21

Klaar? 

ga verder met paragraaf 4 (Translatie en Eiwitsynthese)

(Alternative) splicing

Spliceosoom knipt introns (afgebroken of ander doel) uit pre-mRNA en plakt exons aan elkaar

Dus; uit één pre-mRNA kunnen meerdere mRNA-moleculen ontstaan. Oftewel: 1 gen kan coderen voor meerdere eiwitten.

Transcriptie - translatie