4.1 introductie transportsystemen 2223

1 / 42
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 42 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Slide 2 - Link

This item has no instructions

Bs 1 Transportsystemen
Leerdoelen:
  • Functie van de bloedsomloop kennen
  • Verschillende bloedsomlopen bij eukaryoten kennen en herkennen
  • Transportsysteem bij planten kennen

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Begintaak
Bedenk:
- Hoeveel Liter bloed er in jouw lichaam zit?
- Hoe vaak jouw hart ongeveer al heeft samengetrokken gedurende je leven?


(zonder in je boek, online, of Binas te kijken)

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

- Hoeveel Liter bloed zit er in jouw lichaam?
- Hoe vaak jouw hart ongeveer al heeft samengetrokken gedurende je leven?

Slide 5 - Open question

This item has no instructions

Korte terugblik op thema 1 en 2, beantwoord:

1. Hoe tevreden ben je met je inzet? (heb je alles serieus gemaakt?)
2. Had je je resultaat van de toets verwacht? Waarom wel/niet?
3. Algemene feedback op de lessen?

Slide 6 - Open question

This item has no instructions

 stellingen

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Hoe groter een dier, hoe sneller de hartslag

Slide 8 - Slide

Niet waar, bij mens gem 75.  Walvis 5 Bpm, muis 300. 
Hoe groter een dier, hoe sneller de hartslag
A
Waar
B
Niet waar

Slide 9 - Quiz

This item has no instructions

Je hart wordt elektrisch aangestuurd

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Je hart wordt elektrisch aangestuurd
A
Waar
B
Niet waar

Slide 11 - Quiz

This item has no instructions

De meeste hartaanvallen vinden plaats op maandag

Slide 12 - Slide

https://www.menshealth.com/nl/gezondheid/a25045466/op-deze-momenten-is-je-kans-op-een-hartaanval-het-grootst/

A
Waar
B
Niet waar

Slide 13 - Quiz

This item has no instructions

uno 
dos stress

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Sommige mensen krijgen (delen van) dierlijke harten getransplanteerd

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Sommige mensen krijgen (delen van) dierlijke harten getransplanteerd
A
Waar
B
Niet waar

Slide 16 - Quiz

This item has no instructions

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Alle bloedvaten in jouw lichaam achter elkaar geplakt is ± zo lang als de evenaar

Slide 18 - Slide

Niet waar 2-2,5x zoveel (80 tot 100.000 kilometer)
Alle bloedvaten in jouw lichaam achter elkaar geplakt is ± zo lang als de evenaar
A
Waar
B
Niet waar

Slide 19 - Quiz

This item has no instructions

Rode bloedcellen zijn beperkt in hun organellen

Slide 20 - Slide

Waar, ze hebben geen celkern meer, dus kunnen geen eiwitsynthese doen. Ze zijn gedoemd te sterven.
Rode bloedcellen zijn beperkt in hun organellen
A
Waar
B
Niet waar

Slide 21 - Quiz

This item has no instructions

Bloed is bij alle dieren rood

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Bloed is bij alle dieren rood
A
Waar
B
Niet waar

Slide 23 - Quiz

This item has no instructions

Degenkrab
(veel gebruikt voor medicijen)

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

What is horseshoe crab blood used for?
Horseshoe crab blood is bright blue. It contains important immune 
cells that are exceptionally sensitive to toxic bacteria. When those cells meet invading bacteria, they clot around it and protect the rest of the horseshoe crab's body from toxins.

Scientists used these clever blood cells to develop a test called Limulus Amebocyte Lysate, or LAL, which checks new vaccines for contamination. This technique has been used all over the world since the 1970s to stop medical professionals giving out jabs full of bad bacteria that could make humans very sick.  
It's great for humans, because vaccines save us from all sorts of unwanted diseases, including measles and mumps. It's not so great for the horseshoe crabs: thousands of them are rounded up and bled every year.

Slide 26 - Slide

https://www.nhm.ac.uk/discover/horseshoe-crab-blood-miracle-vaccine-ingredient.html
TussenTOETS :                                  week van 16 januari

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Transport planten
Transport in dieren
Gesloten; enkelvoudige omloop
Open (meerdere harten)
Gesloten; dubbele omloop

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen
Je kunt beschrijven hoe opname, transport en afgifte van water met daarin opgeloste stoffen plaatsvindt in de planten.

Je kunt verschillende circulatiesystemen herkennen en de functies van een bloedsomloop benoemen. 

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

Transport in planten

Houtvaten: voor anorganische transport, dus water en mineralen uit bodem (transport omhoog)


Bastvaten: voor organische transport, dus
producten uit fotosynthese naar andere delen
vervoeren 

(vooral beneden; Uitzondering lente omhoog)


Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Bouw wortels (91B)

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Opname water
Een boom neemt iedere dag 240 - 400 liter water op!

De boom heeft geen hart en toch moet al die liters water vanuit grond naar de bladeren tegen zwaartekracht in. Hoe??

3 krachten:
Worteldruk
Capillaire werking
Zuigkracht

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Worteldruk
Water en de opgeloste stoffen kunnen niet door de celwanden van de endodermis vanwege bandje van Caspary. Dus ze MOETEN via endodermiscel.

Mineralen worden via actief transport door de endodermiscellen naar de houtvaten in de centrale cilinder gepompt.

Hierdoor is de osmotische waarde hoger in het houtvat dan in de schors van de wortel. 

Water wordt door osmose de houtvaten in gestuwd. Het al aanwezige water kan daardoor maar 1 kant op... omhoog. 
Dit gehele proces noemen we worteldruk

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Capillaire werking
Houtvaten zijn hele dunne buisjes. 

Waterdruppels gaan via een combinatie van adhesie en cohesie krachten automatisch naar boven.

Dit proces noemen we capillaire werking

Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Zuigkracht
In de bladeren van de boom vindt verdamping van water plaats. 

De waterdamp kan ontsnappen via de openstaande huidmondjes

Door de verdamping ontstaat er een onderdruk in de houtvaten. Dit zorgt voor een zuigkracht naar boven.

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

Slide 36 - Slide

This item has no instructions

Organische sapstroom
Via de bastvaten stroomt de organische sapstroom. 

Sap bevat voornamelijk (30%) suiker, maar ook andere stoffen zoals:
- Aminozuren
- Mineralen
- Hormonen (ja planten maken ook hormonen)

In bastvaten geldt niet 1-richtingsverkeer. 

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

4.1 Transportsystemen
1.  Hoe vaak gaat bloedcel door het hart bij 1 volledige omloop? 
2. Hebben insecten een hart? 

Slide 38 - Slide

This item has no instructions

Verschillende systemen in dieren
Insecten: Open circulatiesysteem met een  of meer harten

Gewervelden: Gesloten bloedsomloop met een hart

Vissen: enkelvoudig bloedsomloop

Mensen: Dubbele bloedsomloop 

Slide 39 - Slide

This item has no instructions

Bloedsomloop bij mensen
BINAS 84A


Slide 40 - Slide

This item has no instructions

!!- Negatieve druk door verdamping
- makkelijk transport door adhesie en cohesie
- Worteldruk door:
actief transport --> daarna  osmose (H2O) en                                                     diffusie (mineralen)

Slide 41 - Slide

This item has no instructions

TRANSPORT 
Lees basisstof 4.1 door. 
Maak aan de hand van de uitleg opdrachten 1 t/m 12


Klaar? Lees vast 4.2
+ Maken Opdr. 15-20, 22-24

Slide 42 - Slide

This item has no instructions