2.1 De Griekse democratie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

2.1 Griekse democratie

Stadstaten

• ca. 700 verschillende stadstaten (poleis)
• Athene en Sparta waren het grootst
  
  
• Iedere stadstaat had een eigen bestuur en maakte  eigen wetten 
• MAAR:
  - In iedere polis spraken ze Grieks, vereerden ze dezelfde goden en bouwden ze op dezelfde manier tempels. 

Historicus A zegt: Griekenland was in de Oudheid geen eenheid.
Historicus B zegt: Echt wel! Griekenland was wel een eenheid.

Welke historicus geef jij gelijk? Leg je antwoord uit.

Politiek

Ons woord politiek is afgeleid van het begrip ‘polis’.

Politiek = De manier waarop een land of een stad besluiten neemt.

Monarchie

Aan het begin waren de meeste poleis een monarchie

Dit betekent dat een koning de macht heeft

Zijn macht wordt geërfd door zijn kinderen

Aristocratie

Na een tijd willen de rijke burgers ook wat te zeggen hebben

Zij hebben de wapens en zetten de koning aan de kant

Deze aristoi nemen dan met elkaar de beslissingen.

Aristocratie

Aristos (ἄριστος) = beste

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Aristocratie= de beste heersen

Tirannie

Soms lukt het een aristocraat om alle macht te krijgen

Vaak lukt dit met geweld

Hij wordt dan een tiran met alle macht voor zichzelf

Democratie

De gewone burgers willen meebeslissen over de polis

Iedere mannelijke burger van 18+ krijgt daarom stemrecht

Athene wordt zo een democratie

Democratie

Demos (δῆμος) = volk

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Democratie = het volk heerst

Aan de slag

Lees de tekst van paragraaf 2.1 tot 'Denken over natuur en de wereld'

Schrijf in je schrift:

- Athene versus Nederland: 4 verschillen tussen de Atheense democratie en de huidige democratie in Nederland.

Maak opdracht 5, 6, 7, 8, 9

Klaar? Bekijk de video in Classroom (de Oude Grieken)

Tirannie

Democratie

Monarchie

Aristocratie

Hoe verschilt de Atheense democratie met de Nederlandse?

Atheense democratie

Nederlandse democratie

Politici hebben de politiek als beroep

De burgers mogen zelf over wetten stemmen

Vrouwen mogen niet meedoen in de politiek

Politici hebben naast politiek nog een ander beroep

Vrouwen mogen wel meedoen in de politiek

Iedere 4 jaar komt een nieuwe regering

Iedere maand komt een nieuwe regering

De burgers kiezen wie over de wetten stemmen

Filosofen

Onderzoekers van allerlei aspecten van het bestaan:

- Natuurfilosofie: Hoe zit de wereld om ons heen in elkaar?

- Ethiek: Wat is goed en wat is kwaad?

- Politiek: Hoe kan een polis het beste bestuurd worden?

Griekse filosofen

Socrates , Plato, Aristoteles. 

• Wat is geluk? 
• Wat is de beste vorm van bestuur? (kritiek op de democratie)
• Wat is goed en wat is slecht? 

Ook nadenken over bestuur

Socrates en Plato waren tegen de democratie.

'Gewone mensen denken niet goed over hun beslissingen, laat politiek over aan wijze mannen.'

Aan de slag

Maak een overzicht van de Griekse filosofen. Het format staat klaar in de Classroom.

Werk je liever in je schrift? Prima! Neem het format over in je schrift en vul in.

Klaar? Afronden opdracht 5, 6, 7, 8, 9, 12