2.8 spelling mavo 2 les 1 t/m 4 10-01-2024 tm 12-01-2024

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Afspraken:

• Je zit op je vaste plek.
• Op je tafel ligt je leesboek, werkboek, laptop, schrift en etui.
• Je telefoon ligt in de kluis.
• Je laptop is dicht (geluid uit) en gaat pas open als de docent het vraagt.

Regels tijdens de les:

• We luisteren naar elkaar.
• Tijdens het samenwerken overleg je op normale praattoon.
  
• Je steekt je hand op voor vragen.
  

In stilte lezen in je leesboek

Programma 

Deze week: 2.8 Spelling

Voor de vakantie 2.5 Woorden  afgerond:  25 nieuwe woorden met betekenis & achtervoegsels .

Toets in toetsweek gaat over:

2.5 + 2.8 

Toetsweek:

2.5 Woorden en 2.8 Spelling

2.8 Spelling

persoonsvorm (PV) in de verleden tijd (VT) zetten

Altijd eerst bepalen of het om een sterk of zwak werkwoord gaat!!!

hoe zat dat ook alweer: sterk/zwak ww???

Wat is het verschil tussen sterke en zwakke werkwoorden?

Zwakke & sterke werkwoorden

Schrijven van de persoonsvorm van sterke werkwoorden in de verleden tijd:

1. je schrijft het woord zo kort mogelijk
2. je gebruikt alleen dubbele letters als het voor de uitspraak nodig is
3. je kijkt naar de vorm voor wij/jullie/zijn om te bepalen of het woord op een - t of een -d eindigt

Pak pen en papier en vul het schema op de volgende slide, in

Sterke werkwoorden

ww	vt enkelvoud	vt meervoud
wij lijken	hij leek	wij leken
hebben	hij ...	wij ....
slaan	zij ...	wij ....
fluiten	ik ----	zij ---
verliezen	zij ----	wij ----

Antwoorden 

VT enkelvoud en VT meervoud van:

Bijv. Lijken - leek - leken

hebben - 

slaan - 

fluiten -

verliezen - 

Oefenen sterke werkwoorden

Pak pen en papier en schrijf de antwoorden op

Gisteren .... (lopen) ik naar de markt

Wist Bram gisteren zelf wel
waarover hij .... (spreken)?

Lisa .... (verdwijnen) gisteren door de deur, die uitkwam op de kleine kloostergang.

..... (liegen) jij vorige week toen je vertelde over die afspraak?

Jochem .... (blazen) gisteren alle kaarsjes op zijn taart uit!

Karim .... (snijden) afgelopen dinsdag in zijn vinger.

Gisteren .... (brengen) ik de kinderen met de auto naar school.

Nu de zwakke werkwoorden! 

• Je zet achter de stam -de(n) of -te(n)

ik betaal - ik betaalde - wij betaalden

ik fiets - ik fietste - wij fietsten

Tip: Maak het werkwoord langer, dan hoor je vaak al een t of een d is.

OF

Eindigt de stam van het werkwoord op een letter uit:  'T KoFSCHiP X: 

Dan: -te(n).  

lachen- stam= lacH= lachte

vehuizen - stam=verhuiZ = verhuisde

Tip: kijk het filmpje in Talent 2.8 Spelling

Zwakke werkwoorden 

Eindigt de stam al op -t of -d? 

Dan komt daar óók -te(n) of -de(n) achter

Ik vluchtte de kelder in.

De orkaan verwoestte tientallen huizen.

Vijf huizen brandden door kortsluiting af.

Een handig schema werkwoordspelling vind je op bladzijde 254 van het boek

Wat is de verleden tijd (vt) van de volgende persoonsvorm (pv)? 

Het gaat om zwakke werkwoorden!

Toen hij het winnende doelpunt maakte, ........ het publiek.
stam van juichen =

1. juigde
2. juichen
3. juigte
4. juichte

Hij (fietsen) ...... naar huis.
Stam van fietsen =
VT van de PV=

1. fietstte
2. fietsde
3. fietste
4. fietsten

Mijn broer (kleden) ..... zich aan.
Stam van kleden =
VT van de PV=

1. kleed
2. kleedt
3. kleden
4. kleedde

Hij (antwoorden) ..... snel.
Stam van antwoorden =
VT in PV=

1. antwoorde
2. antwoordde
3. antwoordte
4. antwoorte

Toen de afspraak uitliep, ...... Joost de laatste trein.
Stam van missen=

1. miste
2. mistte
3. misde
4. misten

3. Klassikaal aan de slag met Talent 2.8 

Ga naar Talent 2.8 Spelling 

Klassikaal opdracht  1+4+5

Zelfstandig aan de slag met: 6+7

Afspraken:

• Je zit op je vaste plek.
• Op je tafel ligt je leesboek, werkboek, laptop, schrift en etui.
• Je telefoon ligt in de kluis.
• Je laptop is dicht (geluid uit) en gaat pas open als de docent het vraagt.

Regels tijdens de les:

• We luisteren naar elkaar.
• Tijdens het samenwerken overleg je op normale praattoon.
  
• Je steekt je hand op voor vragen.
  

In stilte lezen in je leesboek

Toen we op vakantie waren (wennen) het mooie weer snel.

Zet de persoonsvorm in de verleden tijd

Wat zijn de regels?

persoonsvorm in de vt tijd

1. Is het een sterk of zwak ww?

2. Zwak ww?  bepaal de stam van het ww (-en)

3. -te of -de achter de stam? maak het ww langer OF pas het

 't kofschip x toe. 

De orkaan (verwoesten) tientallen huizen.

Zet de persoonsvorm in de verleden tijd

Wat zijn de regels?

verwoestte

Zwakke werkwoorden! 

• Je zet achter de stam -de(n) of -te(n)

ik betaal - ik betaalde - wij betaalden

ik fiets - ik fietste - wij fietsten

Tip: Maak het werkwoord langer, dan hoor je vaak al een t of een d is.

OF

Eindigt de stam van het werkwoord op een letter uit:  'T KoFSCHiP X: 

Dan: -te(n).  

lachen- stam= lacH= lachte

vehuizen - stam=verhuiZ = verhuisde

Tip: kijk het filmpje in Talent 2.8 Spelling

Zwakke werkwoorden 

Eindigt de stam al op -t of -d? 

Dan komt daar óók -te(n) of -de(n) achter

Ik vluchtte de kelder in.

De orkaan verwoestte tientallen huizen.

Vijf huizen brandden door kortsluiting af.

Een handig schema werkwoordspelling vind je op bladzijde 254 van het boek

Meervoud op -iën, -ieën en -eën

Als de klemtoon niet op de laatste lettergreep valt.	olie – oli ën bacterie – bacteriën	meervoud op -i ë n
Als de klemtoon op de laatste lettergreep valt.	therapie – therapie ën calorie – calorieën	meervoud op -i eë n
Als een woord in het enkelvoud op -ee eindigt.	zee – zee ën idee – ideeën	meervoud op - eë n

Waar ligt de klemtoon?
melodie

1. me
2. lo
3. die

Hoe schrijf je het meervoud van
melodie

Wat is het meervoud van het zelfstandig naamwoord :
knie

1. Kniën
2. Knies
3. Knieën

Kun je in dit bos ’s avonds ree…n zien?

3. Klassikaal aan de slag met Talent 2.8 

Ga naar Talent 2.8 Spelling 

Hoe: zelfstandig, zachtjes overleggen over lesstof mag.

Tijd: 15 minuten

Wat: opdracht 6+7+8

Klaar?: check of je opdracht 1+4+5 af hebt. Zo niet: afmaken.

Nu dicteewoorden oefenen!

10 dicteewoorden: bestudeer het verkleinwoord van elk dicteewoord

Overhoren dicteewoorden

Wat is het verkleinwoord van....

Voorbereiding toets NL

Overzicht lesstof volgt in Magister of Teams

Antwoorden 2.5 + 2.8 Talent zal ik delen in Teams

Herhalen 2.5 Woorden

2.5 Woorden

• 25 woorden waarvan je de betekenis moet kennen
• en waar je betekenisvolle zinnen mee moet kunnen maken
• Herkennen van achtervoegsels en zelf achtervoegsels kunnen maken

Wat is een betekenisvolle zin?

Woord = veel tijd in beslag nemen

Het huiswerk voor wiskunde neemt erg veel tijd in beslag, ik ben er al de hele week mee bezig. 

Een betekenisvolle zin maak je met  een samengestelde zin=

Twee zinnen gescheiden door een komma. Eerste zin het woord, in de tweede zin de uitleg van de betekenis. Je mag het woord vervoegen!

Betekenis?

Voorbeeld?

2.5 Theorie achtervoegsels 

 De betekenis van het woord verandert als je er een achtervoegsel achter zet.

  

2.5 Theorie achtervoegsels

maak een woord met daarin het achtervoegsel:
'baar'

maak een woord met daarin het achtervoegsel:
'achtig'

maak een woord met daarin het achtervoegsel:
'loos'

Wat ga je doen? 

1. Talent 2.5 Woordtrainer en oefen de betekenis van de woorden

2. Ga verder met het maken van betekenisvolle zinnen mbv de woordenlijst 

3. Maak de opdrachten in Talent 2.5 en 2.8 af (zie studiewijzer welke opdrachten)

4. Bestudeer alle theorie  van 2.5 en 2.8 (en filmpje over PV in de VT zwak)

5. Oefen met Test jezelf 2.5 en 2.8

6. Hoe? Alleen, in stilte  Hoe lang? 20 minuten

Woordenlijst

Open het bestandje woordenlijst (Magister/ELO/studiewijzers/m2). 

Sla het bestand eerst op!: OneDrive/leerjaar2/mapje Nederlands

Wat?: Bedenk betekenisvolle zinnen met de woorden uit de woordenlijst.

Hoe?: Zelfstandig en in stilte (eerste 5 min)

Tijd?: 10 minuten

Begin bovenaan. Probeer zover mogelijk te komen. En sla het op!