Herhaling (klas 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Leesvaardigheid

Alinea, deelonderwerp en tusssenkopjes

Nederlands

Structuurelementen

• Titel
• Tussenkoppen
• Alinea's (deelonderwerpen)
• Witregels
• Inleiding - middenstuk - slot
• Bronvermelding
• Citaten

Het onderwerp

1. Het onderwerp van een tekst vind je door te letten op: 

• De titel
• De eerste zin of de eerste alinea 
• Een afbeelding bij de tekst 
• Tussenkopjes en vetgedrukte of onderstreepte woorden in de tekst.

2. Vervolgens lees je de eerste alinea (inleiding).

3. Dan vertel je in een paar woorden waar de tekst over gaat = onderwerp.

Deelonderwerpen

• In een tekst kunnen verschillende dingen over een onderwerp gezegd worden.

• Deze kleinere aspecten van het onderwerp zijn deelonderwerpen.

• Meestal wordt er in één alinea één deelonderwerp behandeld.
• Soms staan er tussenkopjes boven een nieuw deelonderwerp.

Deelonderwerpen

• Als je heel snel wilt weten wat de deelonderwerpen in een tekst zijn, dan lees je een tekst globaal.

• Bij globaal lezen lees je alleen de eerste en de laatste zin van elke alinea.

Alinea’s

• Een nieuwe alinea begint altijd op een nieuwe regel.
  
• Soms wordt er eerst een regel overgeslagen.
  
• In schoolboeken staat vaak een nummer voor een alinea. Zo kun je sneller iets opzoeken.
• Soms staan er ook tussenkopjes tussen verschillende alinea's

www.rtl.nl

Wat is het onderwerp van de tekst?

Op welke manier wordt deze tekst ingeleid?

1. Er wordt een kort, grappig of bijzonder verhaaltje verteld.
2. Er wordt een voorbeeld bij het onderwerp van de tekst gegeven
3. De aanleiding voor het schrijven van de tekst wordt genoemd.
4. De schrijver stelt een of meerdere vragen die later in de tekst beantwoord wordt/worden.

Wat is de kernzin van onderstaande alinea?

Ouders van kinderen op de middelbare school zijn een stuk minder enthousiast over zo'n algeheel verbod. Als reden daarvoor noemen ouders bijvoorbeeld dat ze hun kind buiten de lessen om wel willen kunnen bereiken en dat kinderen hun ouders moeten kunnen bellen als er iets is.

Wat is het deelonderwerp van onderstaande alinea?
Daarnaast zien veel mensen praktische belemmeringen. "Probleem is dat scholen leerlingen volledig afhankelijk maken van de telefoon. Roosters, roosterwijzigingen, huiswerk, toetsresultaten, berichten van docenten en nieuwsbrieven over uitstapjes: scholen bieden dat allemaal aan via apps als Magister", legt iemand uit.

Veel docenten op middelbare scholen willen zelfs nog een stap verder gaan: bijna twee derde van hen pleit voor een verbod op de hele school. Dat blijkt uit een onderzoek onder leden van het RTL Nieuwspanel.

Waar verwijst 'hen' naar?

Als reden daarvoor noemen ouders bijvoorbeeld dat ze hun kind buiten de lessen om wel willen kunnen bereiken en dat kinderen hun ouders moeten kunnen bellen als er iets is. Daarnaast zien veel mensen praktische belemmeringen.

Welk verband geeft het woord 'daarnaast' aan?

1. Samenvatting
2. Opsomming
3. Tegenstelling
4. Voorbeeld

Wat is de hoofdgedachte van een tekst?

De hoofdgedachte

• De hoofdgedachte is een heel korte samenvatting in één zin. Het is het belangrijkste wat de schrijver wil vertellen. 

• De hoofdgedachte = het onderwerp + dat wat daarover verteld wordt.  

• Om de hoofdgedachte te formuleren moet je dus eerst het onderwerp en het tekstdoel bepalen.

• Het onderwerp = waar de tekst over gaat. Dat kun je vaak met één of enkele woorden zeggen.
• Tekstdoel = wat de schrijver met de tekst wil bereiken.

Wat is het verschil tussen de hoofdgedachte en hoofdzaken?

Ik ben klaar voor de oefentoets volgende les

Ja, zin in

Nee, haal me hier weg

Ja, ik ga nog wel de theorie even bekijken

Ik wil vakantie

Huiswerk: Maken opdr 25-28