H4B 7-6-2021

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Aardrijkskunde H4B

7 juni 2021

Oriëntatie

• Planning
  

       - Week 23 en 24: behandelen §4.2 t/m §4.6 tijdens de lessen

       - 14 juni: inleveren praktische opdracht (werk zelfstandig verder)

       - Week 25: toetsweek (toets H4)

Lesplanning

• Uitleg §4.2 (20 min)

       - De mens grijpt in bij rivieren

       - Veranderingen waterafvoer rivieren

• Maken §4.2 (20 min)
  

       Opdracht 1, 2, 3, 5a/b/d en 6b

• Klaar?

       - Nakijken §4.2 en filmpje hoogwater 1995

       - Lezen en maken §4.3

       - Verder werken aan praktische opdracht

Uitleg §4.2

Welke invloed heeft
de mens op rivieren?

Doorsnede rivier

Neem de tekeningen op het bord over in je schrift

1.  Natuurlijke situatie
     Sedimentatie, oeverwallen en komgronden
2. Situatie na ingrijpen mens

     Dijken, uiterwaarden, binnendijks gebied, buitendijks gebied 

     en kribben

Stroomgoot

Stroomsnelheid rivieren

Meanderen

Rivieren die kronkelen door het landschap; rivieren met bochten
Rivieren gaan langzamer stromen

Kanaliseren

Rechttrekken van rivieren; bochten eruit halen

Rivieren gaan sneller stromen

Neem de tekeningen op het bord over in je schrift

Waterstand rivieren regelen

Kribben

Dammen in de rivier met twee functies:

1.  Oevers beschermen

2. Vaargeul op diepte houden

Stuwen

Regelen het waterpeil in rivieren

Schepen kunnen hier niet doorheen als ze dicht staan

Sluizen

Om schepen van de ene naar andere waterhoogte te laten gaan

Welke dijk houdt het water tegen als het hoogwater is in de rivieren?

1. winterdijk
2. zomerdijk

Wat zijn functies
van de uiterwaarden?

Wat is het verschil tussen meanderen en kanaliseren van rivieren?

Wat zag je de foto?

1. krib
2. sluis
3. stuw
4. zomerdijk

Wat zag je de foto?

1. krib
2. sluis
3. stuw
4. zomerdijk

Waterafvoer rivieren 1

Vertragingstijd wordt steeds korter

Oorzaken:

1. Verstening oppervlak

    Steeds meer bebouwing en infrastructuur

    Water trekt niet in de bodem, maar komt in het riool > water komt sneller in      de rivier 

2. Ontbossing

     Er wordt steeds meer bos gekapt

     Water trekt niet goed in de bodem > water komt sneller in de rivier

Waterafvoer rivieren 2

Overstromingsrisico rivieren blijft aanwezig

Er kwamen af en toe dijkdoorbraken voor

Aanpak afgelopen eeuwen:

1.  Dijkverzwaringen

     Dijken verhogen en/of verbreden

2. Noodoverloopgebieden

     Gebieden waar de rivier mag overstomen bij hoogwater

     Bijvoorbeeld Ooijpolder bij Nijmegen

Wat heeft deze foto met de verstening van het landschap te maken?

Welke invloed heeft ontbossing op de vertragingstijd van water?

1. wordt langer
2. blijft hetzelfde
3. wordt korter

Wat betekent ontbossing voor de hoeveelheid water in de rivier?

1. neemt toe
2. blijft hetzelfde
3. neemt af

Wat is er de afgelopen eeuwen
gedaan om het overstromingsrisico
te verminderen?

Soorten steden

• Megasteden: minimaal 10 miljoen inwoners; vooral in arme landen

• Wereldsteden: belangrijke rol voor de economie, politiek of cultuur wereldwijd; vooral in rijke landen
• Hoofdsteden: meestal de plek waar de regering zit
• Primate cities: 1e stad is veel groter dan 2e stad van het land; 1e stad minimaal 2x zoveel inwoners als 2e stad 

Aan het werk

Wat?	Lezen §4.2 Maken §4.2: opdracht 1, 2, 3, 5a/b/d en 6b
Waar?	Werkboek of digitaal lesmateriaal
Hoe?	20 minuten; zelfstandig of samenwerken Vragen via vinger, chat of microfoon
Klaar?	Nakijken §4.2 Filmpje hoogwater 1995 Lezen en maken §4.3 Verder werken aan praktische opdracht

Afsluiting

Huiswerk voor 11-6

• Maken §4.2: opdracht 1, 2, 3, 5a/b/d en 6b

Wat heb je vandaag
geleerd?

Welke uitspraak is het meest op jou van toepassing voor §4.2?

1. ik ken de stof goed
2. ik ken de stof redelijk
3. ik vind de stof lastig
4. ik heb meer uitleg of oefening nodig