1abe: redekundig ontleden herhalen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Huiswerk voor vandaag was

Alles doornemen van redekundig ontleden tot nu toe

microfoon op mute s.v.p.

Vraag? Stel hem in de chat of steek je digitale handje omhoog

Je hebt drie methoden om de persoonsvorm te vinden:
1) een vraagzin van de zin maken (ja/nee-vraag), 2) de getalproef en 3) de ____

Wij hebben vandaag Monopoly willen spelen.

1. hebben = pv
2. willen = pv
3. spelen = pv
4. hebben, willen en spelen zijn de persoonsvorm

In een samengestelde zin

1. staat één pv
2. staat meer dan één pv

Samengevat

• Er zijn drie manieren om de pv te vinden. 
• De pv is de werkwoordsvorm die verandert. 

1. Tijdproef
   Ik heb Monopoly gespeeld. 
   Ik had Monopoly gespeeld. 
2. Getalproef
   Ik heb Monopoly gespeeld. 
   Wij hebben Monopoly gespeeld. 
   
3. Ja/Nee-vraag
   Heb ik Monopoly gespeeld? 

De eerste stap bij het zetten van zinsdeelstrepen is

1. Alles voor de pv is één zinsdeel
2. Alles wat voor de pv kan staan is één zinsdeel
3. Zoek de pv

Ieder zinsdeel geeft antwoord op een andere vraag, zoals 'Waar?' 'Wanneer?' 'Wie?' etc.

1. Waar
2. Niet waar

Werkwoorden staan altijd alleen.

1. Waar
2. Niet waar

/ In de kast / kun / je / verschillende spelletjes vinden / op de onderste plank.

1. De zinsdeelstrepen staan juist
2. De zinsdeelstrepen staan niet juist

/ In de kast / kun / je / verschillende spelletjes / vinden / op de onderste plank. 

Waar staan de zinsdeelstrepen juist?

1. Een van de bestverkochte spellen / ter wereld / kun / je / Monopoly / wel noemen.
2. Een van de bestverkochte spellen / ter wereld / kun / je / Monopoly / wel / noemen.
3. Een van de bestverkochte spellen ter wereld / kun / je / Monopoly / wel / noemen.
4. Een van de bestverkochte spellen ter wereld / kun / je / Monopoly / wel noemen.

Samengevat

1. Zoek de pv
2. Alles wat voor de pv staat, is één zinsdeel
3. Alles wat voor de pv kan staan, is één zinsdeel

• Ieder zinsdeel geeft antwoord op een andere vraag:
                  waar?              handeling wie?
  / Bij mijn opa en oma / spelen/ wij / met
  wanneer?     wat?
  Kerst / Monopoly./
   

Welke methode voor het vinden van de pv kun je hergebruiken om het ow te vinden?

1. Getalproef
2. Tijdproef
3. Ja/Nee-vraag

Wie /Wat + persoonsvorm? is de vraag die je stelt om het ow te vinden.

1. Waar
2. Niet waar

Bij Op zoek naar Maria gaf de jury Nandi prachtig commentaar.

Ow= ?

1. Op zoek naar Maria
2. Maria
3. de jury
4. Nandi

Aan mevrouw Oudshoorn stuurden de leerlingen uit klas 1 hun TikTikfilmpje van hun gymgroepje.

Noteer het onderwerp.

Samengevat

Het onderwerp vind je

• door de vraag te stellen: 'Wie / wat + persoonsvorm?'
• door de getalproef te gebruiken.

Welke werkwoordsvorm hoort thuis in het werkwoordelijk gezegde?

1. persoonsvorm
2. infinitief
3. voltooid deelwoord
4. onvoltooid deelwoord

PERSOONSVORM

VOLTOOID DEELWOORD

INFINITIEF

ONVOLTOOID DEELWOORD

Hele werkwoord + d. 

De handeling is nog niet afgelopen. 

Werkwoord geeft aan wat het onderwerp doet. Verandert bij de tijdproef. 

Werkwoord zoals je dat in het woordenboek tegenkomt. Verandert niet bij de tijdproef. 

Werkwoord heeft een hulpwerkwoord nodig en geeft aan dat de handeling is afgerond.

Wij hebben spelletjes willen spelen.

Welke uitspraak is juist?

1. Hebben = persoonsvorm én infinitief tegelijk
2. Hebben = persoonsvorm
3. Spelen = persoonsvorm
4. Hebben, willen én spelen zijn infinitief.

Noteer het werkwoordelijk gezegde van de volgende zin:

De klas jaagde de docent op de kast.
(Noteer de werkwoorden zonder komma ertussen)

Noteer het werkwoordelijk gezegde van de volgende zin:

De gedurfde voorzet heeft gelukkig goed uitgepakt.
(Noteer de werkwoorden zonder komma ertussen)

Samengevat

• Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in de zin (waarin het onderwerp iets doet). 
• Werkwoordelijke uitdrukkingen maken ook deel uit van het wg. 

Werkwoordsvormen die je tegen kan komen, zijn:

• de persoonsvorm
• het voltooid deelwoord
• het infinitief
• het onvoltooid deelwoord

De vraag die je stelt om het lijdend voorwerp te vinden is:
Wie / wat + pv?

1. Waar
2. Niet waar

Wie / wat + pv + ow + rest van het gezegd?

In onze vrije tijd spelen wij graag een spelletje Monopoly.

Wat spelen wij?

lijdend voorwerp = een spelletje Monopoly

Iedere zin heeft een lijdend voorwerp.

1. Waar
2. Niet waar

Een lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel.

1. Waar
2. Niet waar

Noteer het lijdend voorwerp.

De jury heeft Nandi prachtig commentaar gegeven in de laatste liveshow.

Samengevat

Het lijdend voorwerp

• Wie / wat + pv + ow + rest van het gezegde?
• Niet iedere zin heeft een lv
• Een lv begin NOOIT met een voorzetsel. 

• Het lijdend voorwerp ondergaat het werkwoord
  (Het onderwerp voert het werkwoord uit)
  
  Ik heb frietjes gegeten. 

Vragen?

Waar willen jullie nog mee oefenen bij redekundig ontleden?

Aan de slag!

Verder met je schrijfopdracht
(7: een alternatief einde)

• hw voor a.s. vrijdag
  - Inleveren via ELO > opdrachten
  - Word

Volgende les (=hw): 

• herhalen redekundig ontleden