2.2 Hartslag en 2.3 Het bloedvatenstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Thema 2 Transport

2.2 Het hart

De hartslag

De werking van het hart

Systole = samentrekken                       Diastole = ontspannen

Kleppen

Tussen de boezems en de kamers zitten de hartkleppen.

Tussen de kamers en de slagaders de halvemaanvormige kleppen.

Deze voorkomen dat bloed terugstroomt als de kamers samentrekken.

Hartkleppen

Halvemaanvormige klep

hartkamers

hartkamers

slagaders

open

open

dicht

dicht

dicht

open

Hartslag

1) Systole boezems

boezems trekken samen
hartkleppen open

halvemaanvormige kleppen dicht

2) Systole kamers

kamers trekken samen
hartkleppen dicht
halvemaanvormige kleppen open

3) Hartpauze

hart ontspannen

hartkleppen open

halvemaanvormige kleppen dicht

Thema 2: Transport

Basisstof 3:

Het bloedvatenstelsel

bloeddruk 120/80

120= Bovendruk                             80= onderdruk

Bloeddruk

De bloeddruk is de druk van bloed tegen de wanden van bloedvaten

Maximale druk bij samentrekken kamers (bovendruk / systolische druk)

Minimale druk tijdens de hartpauze (onderdruk / diastolische druk)

Bovendruk

Onderdruk

Hoge bloeddruk = ongezond

Langdurige hoge bloeddruk beschadigt de wanden van de slagaders! 

Oorzaken hoge bloeddruk:

• stress
• roken
• overgewicht
• zout

Leerdoelen

1. Je kent de functies en kenmerken van aders, slagaders en haarvaten en kunt de relatie tussen bouw en werking uitleggen.
2. Je kunt zuurstofgehalte, stroomrichting en bloeddruk in de delen van het bloedvatenstelsel toelichten.

Aan de slag

Bekijk de rest van de slides van deze LessonUp,
voor de link zie Google Classroom

Maak daarna  opd 26 t/m 31, 32ab en 34

Typen bloedvaten

Slagader / arterie

• Dikke, elastische wand
• van glad spierweefsel
• Vertakt in arteriolen

Haarvat / capillair

• enkele cellaag dik

Ader / venen

• Dunne wand
• kleppen
• Vertakken in venulen

(Ader)kleppen

Laten het bloed in één richting stromen

Zodat het niet door de zwaartekracht terugstroomt naar de organen

Vernauwen en verwijden

Dankzij de spierlaag in (slag)aders kunnen deze vernauwen (vasoconstrictie) en verwijden (vasodilatatie).

Dit om bijvoorbeeld de lichaamstemperatuur of de bloeddruk te regelen

Vasoconstrictie

Vasodilatatie

Haarvaten

• Bij de organen vertakken de slagaders in haarvaten 
• In de wand van de haarvaten zitten kleine openingen.
• De cellen in de wand van een haarvat laten  bloedplasma (weefselvloeistof) en witte bloedcellen door.
  

Naamgeving van bloedvaten

Van hart (af) naar nier = nierslagader

Van nier naar hart (toe) = nierader

Atherosclerose

Atherosclerose ook wel slagaderverkalking is het gevolg van het afzetten van cholesterol tegen de wand van het bloedvat.

Kan leiden tot trombose (verstopping door bloedprop) en infarcten (afsterven cellen door zuurstoftekort)

Oefenvragen

De volgende slides bevatten quizvragen, 

deze kan je maken om de stof te herhalen

De wand van een slagader is ...
De bloeddruk in een slagader is ...

1. Dik en Hoog
2. Dik en Laag
3. Dun en Hoog
4. Dun en Laag

De meeste slagaders zijn

1. Zuurstofrijk
2. Zuurstofarm

Slagaders hebben kleppen

1. Waar
2. Nietwaar

Welke is de holle ader?

1. 2
2. 1
3. 4
4. 7

Een ader...

1. Vervoert bloed naar het hart toe
2. Vervoert bloed van het hart weg
3. Bevat meestal zuurstofrijk bloed
4. Bevat meestal zuurstofarm bloed

Haarvaten hebben:

1. De dikste wand
2. Een dikke wand, maar niet de dikste.
3. Een wand die uit 1 cellaag bestaat.
4. Geen wand.

Wat is de functie van een haarvat

1. Zuurstof en voedingsstoffen naar de cellen overbrengen
2. Koolstofdioxide en afvalstoffen van de cellen afvoeren
3. Zuurstof en voedingsstoffen van de cellen afvoeren
4. Koolstofdioxide en afvalstoffen naar de cellen overbrengen

De bloeddruk wordt gemeten in een

1. Armader, onderdeel van de kleine bloedsomloop.
2. Armslagader, onderdeel van de kleine bloedsomloop
3. Armader, onderdeel van de grote bloedsomloop.
4. Armslagader, onderdeel van de grote bloedsomloop

Wat is de bloeddruk?

1. Druk die het bloed uitoefent in een haarvat
2. Druk van bloed op wanden van slagaders
3. Druk van bloed op alleen de linkerkamer
4. Bloed dat heel veel energie heeft

Een bloeddruk van 120/80 is een gezonde bloeddruk

1. onjuist
2. juist

Ik heb de leerdoelen van deze les onder de knie

😒🙁😐🙂😃