DHV2R week 3 Poëzie

Welkom online HV2!
Camera aan en microfoon uit

Wat is je eerste indruk van poëzie?
Uitleg poëzie
Opdrachten maken
1 / 49
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 2

This lesson contains 49 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Welkom online HV2!
Camera aan en microfoon uit

Wat is je eerste indruk van poëzie?
Uitleg poëzie
Opdrachten maken

Slide 1 - Slide

Wat is je eerste indruk van poëzie?

Slide 2 - Mind map

Slide 3 - Video

Ga naar straatpoezie.nl

Slide 4 - Slide

1. Zoek in jouw buurt een gedicht die op de website staat.
2. Kopieer en plak hem als antwoord op deze vraag.
3. Bedenk ondertussen voor jezelf: wat vind ik van dit gedicht?

Slide 5 - Open question

Waarom zeggen ze niet wat ze bedoelen?

Vaak lijkt poëzie onbegrijpelijk, maar dat is juist de afspraak die geldt bij poëzie.

Slide 6 - Slide

Krant
De afspraak is dat je in een krant feiten leest.

Daar mag je vanuit gaan.

Slide 7 - Slide

Roman
De afspraak is dat een roman een verzonnen verhaal is.

Dat weet je voor je 
eraan begint.

Slide 8 - Slide

Poëzie
Bij poëzie is de afspraak dat het iets wil overbrengen.

In poëzie probeert een dichter met taal iets te zeggen wat zich niet eerder in taal liet omschrijven.

Slide 9 - Slide

Waarom zeggen ze niet wat ze bedoelen?

In poëzie kun je je boodschap op een bijzondere, mooie, aparte of bizarre manier brengen. 

Er gelden weinig regels.

Slide 10 - Slide

Hoe weet je of poëzie iets voor jou is?

Liefde voor taal begint vaak met een tekst die je raakt.

Wat is een mooie zin uit een van jouw favoriete liedjes?

Slide 11 - Slide

Omarm me 
Hoever je gaat
Heeft met afstand niks te maken
Hoogstens met de tijd
En ik weet niet hoe 't komt dat ik weg wil
Maar 'treft me hard en zuiver en het houdt hardnekkig stand
Dus hier sta ik met een uitgestoken hand

Lief, ga dan mee
En omarm me 
Omarm me, omarm me

Lief, ga dan mee
En omarm me, 
Omarm me, omarm me
En breng me nergens heen
Komt dit gedicht je bekend voor?

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

Songteksten zijn niet hetzelfde als poëzie


In een songtekst is de tekst ondergeschikt aan de muziek. 

De teksten zijn gemaakt om het te laten rijmen, of om een ritme te behouden.

Slide 14 - Slide

Bij poëzie gaat het echt alleen om de tekst



De dichter mag weten welke woorden, op welke plaats. 

Hij hoeft geen rekening te houden met rijm of muziek

Slide 15 - Slide

1. Zoek de songtekst van jouw favoriete liedje op.
2. Noteer de songtekst in de vorm van een gedicht.
3. Kopieer en plak hem als antwoord op deze vraag.

Tip: Snelle, Miss Montreal, Susan & Freek, Andre Hazes, Marco Borsato, etc.

Slide 16 - Open question

Maar...
Wie een goede songtekst of een goed liedje kan waarderen, kan ook leren genieten van poëzie. 

Slide 17 - Slide

Het doel van het lezen van een
gedicht is niet per se om
de dichter te snappen

Slide 18 - Slide

Het is net als kijken naar een abstract schilderij 

Je weet niet wat de schilder heeft bedoeld.
 
Je weet niet wat het voorstelt, maar je kunt wel vertellen wat je er zelf in ziet.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

In dit gedicht
is geen woord
te veel


neem je er iets af
dan is het
niet meer heel

Slide 21 - Slide

Waarom worden de regels halverwege afgebroken?

Om aan te geven waar de pauze ligt als je leest.
 

Er worden meerdere interpretaties mogelijk.

Slide 22 - Slide

een zin
Ik wil je kussen op je bed leggen
een gedicht
Ik wil je
kussen
op je bed
leggen

Slide 23 - Slide

Maak van de onderstaande zinnen een gedicht (denk aan de pauzes):

1. Ik was ik jij was jij voor altijd samen voor altijd wij.
2. Het leven heeft al zin je hoeft alleen volgorde te zetten op de woorden.
3. De storm die voorbij raast de zoen van je dierbare het besef dat je leeft.

Slide 24 - Open question

Welkom online HV2!
Camera aan en microfoon uit

Terugblik naar de vorige les
Uitleg poëzie
Opdrachten maken

Slide 25 - Slide

Wat ben je gister (meer) te weten gekomen
over poëzie?
Is je mening misschien veranderd?

Slide 26 - Mind map

Figuurlijk taalgebruik
'De hemel huilt' is figuurlijk taalgebruik: je bedoelt iets anders dan je letterlijk zegt.

Slide 27 - Slide

Wat zie je van figuurlijk taalgebruik in dit gedicht? 

Slide 28 - Slide

Beeldspraak
Twee dingen worden met elkaar vergeleken. 

Een vorm is de vergelijking: Hij is zo bang als een wezel.

Een vorm is de metafoor: Die wezel is er alweer vandoor. 

Slide 29 - Slide

Vergelijkingen
Met een vergelijking kun je iets uitleggen wat de ander nog niet kent met het woordje 'als'. 

'Haar ogen hadden een blik
als die van een bang konijn.''

'... de dood is als een deur
die je kunt opendoen...'

Slide 30 - Slide

Metaforen
Een metafoor is een vergelijking zonder het woordje 'als'. 

'Dat is het schip van de woestijn.'

Slide 31 - Slide

Vergelijking of metafoor?

Een golf is schuim van woede.
A
Vergelijking
B
Metafoor

Slide 32 - Quiz

Vergelijking of metafoor?

Verdriet is als drie sokken,
een te weinig,
een te veel,
en altijd ergens één,
helemaal alleen.
A
Vergelijking
B
Metafoor

Slide 33 - Quiz

Rijm
Er zit vaak rijm in een gedicht, maar geen eindrijm.

Er zijn verschillende rijmsoorten.

Slide 34 - Slide

Rijm in het begin
Als de eerste letters van verschillende woorden hetzelfde klinken. De medeklinkers zijn hetzelfde.

'Willie Wortel'
'Wij weten wat we willen!'

Slide 35 - Slide

Rijm in het midden
De klinkers in het midden van verschillende woorden zijn hetzelfde.

Ziet - riem
Rode - boten

Slide 36 - Slide

Rijm op het eind
Het laatste woord van de versregel rijmt op het laatste woord van de volgende versregel.

'Je hebt iemand nodig stil en oprecht,
Die als het erop aankomt voor je bidt of voor je vecht.'

Slide 37 - Slide

Zo kan het dus ook
Is een jongen die z'n trouw belooft nog wel van deze tijd?
Bestaat er nog zoiets als romantiek, of zijn we echte liefde kwijt?

De eerste week in de wolken, oh, 'k zie het altijd om me heen
De eerste maanden zo verliefd en dan is 'ie weg of gaat 'ie vreemd



Kom dit gedicht je bekend voor?

Slide 38 - Slide

Slide 39 - Video

Rijmschema's bij eindrijm
1. Slagrijm: AAAA
2. Gekruist rijm: ABAB
3. Omarmend rijm: ABBA
4. Gepaard rijm: AABB (denk aan Sinterklaasgedichten) 

Slide 40 - Slide

Slagrijm AAAA

Slide 41 - Slide

Gekruist rijm ABAB

Slide 42 - Slide

Omarmend rijm ABBA

Slide 43 - Slide

Gepaard rijm AABB

Slide 44 - Slide

Uw schoudertjes zijn zo mooi,
Om u is licht gedooi,
Warm, warm, warm - stil omgehangen,
Van warmte, ik doe verlangen.
A
Slagrijm
B
Gekruist rijm
C
Omarmend rijm
D
Gepaard rijm

Slide 45 - Quiz

Stippen bewegen in een oerstand,
De mensen gisten om u op te brengen,
Met vitusdansen. Hogepriesters plengen,
Een nieuwe odeur. Het reukoffer brandt.
A
Slagrijm
B
Gekruist rijm
C
Omarmend rijm
D
Gepaard rijm

Slide 46 - Quiz

Hé pa, nu ik wat groter ben,
en aan je leeftijd wen,
ben ik zo blij dat ik je ken.
A
Slagrijm
B
Gekruist rijm
C
Omarmend rijm
D
Gepaard rijm

Slide 47 - Quiz

Nu word ik nooit meer radeloos,
Ik voel het breed gedein: de dood,
Die als zwart water onder kroos,
Mijn denken plooit, heimlijk en groot.
A
Slagrijm
B
Gekruist rijm
C
Omarmend rijm
D
Gepaard rijm

Slide 48 - Quiz

Opdracht: gedicht maken
1. Ga naar Classroom, Poëzie, Verwerkingsopdracht gedicht maken.
2. We nemen klassikaal de opdracht door.
3. Zelfstandig aan de slag met de opdracht. Succes!

Deadline: 23 januari 2021. 
Deze verwerkingsopdracht poëzie wordt beoordeeld met een letter. Bij een O of M ga je hem verbeteren tot een V of G. 

Slide 49 - Slide