3-3 2022

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Programma

-Lezen

-Werkwoordspelling

-Nieuw: voltooid deelwoord. 

-Opdrachten boek voltooid deelwoord. 

Lesdoel

-Ik heb een leuk boek uit 'Lezen voor de lijst' voor mijn volgende fictieopdracht. (PowerPoint met presentatie)

-Ik weet wat een voltooid deelwoord is en hoe ik de juiste uitgang moet schrijven. 

Programma

-Lezen

-Werkwoordspelling.

-Nieuw: voltooid deelwoord. 

-Opdrachten boek voltooid deelwoord. 

Spelling werkwoorden...

Waar moet ik op letten?

1. Is het werkwoord een perspoonsvorm? ja of nee? (verander de tijd) tt-vt

We weten nu meteen de tijd!!!!

2. Wat is het hele ww? Wat is de stam? 

3. Bij twijfel, lopen invullen. 

Waar moet ik op letten?

1. Is het werkwoord een perspoonsvorm? ja / nee 

(verander de tijd) tt-vt

2. Wat is het hele ww? Wat is de stam?

3. Bij twijfel, lopen invullen. 

De verdachte (vertellen) ons op dit moment de waarheid. 

1.  vertelde 

Ja: het werkwoord is een pv.

Tijd=tt

2. vertellen - vertel (stam)

ik (stam) vertel.

jij, hij, zij, het (stam +t) vertelt. 

3. tt: Hij loopt (stam + t)

De verdachte vertelt ons enz.

Waar moet ik op letten?

1. Is het werkwoord een perspoonsvorm? ja / nee 

(verander de tijd tt-vt)

VERLEDEN TIJD

-te of -de

2. Wat is het hele ww? Wat is de stam?

 

De verdachte (vertellen) ons gisteren de waarheid. 

1.  vertelt 

Ja: het werkwoord is een pv.

De zin staat in de vt. (gisteren)

2. vertellen - vertel (stam)

ik (stam) vertel. 

jij, hij, zij, het (stam +te of +de) vertelde. 

Waar moet ik op letten?

1. Is het werkwoord een perspoonsvorm? ja / nee 

(verander de tijd tt-vt)

VERLEDEN TIJD

-te of -de

2. Wat is het hele ww? Wat is de stam?

 

De verdachte heeft ons gisteren de waarheid (vertellen). 

1.  heeft (had)

Ja: het werkwoord heeft is een pv.

De zin staat in de vt. (gisteren)

2. vertellen - vertel (stam)

De verdachte heeft ons gisteren de waarheid verteld. 

(check door een e erachter te zetten: vertelde)

Voltooid deelwoord:

Een voltooid deelwoord begint met :

-ge

-ver

-her

Help, mijn pizza (verbranden)

1. Is het werkwoord een perspoonsvorm? ja of nee (verander de tijd)

tt-vt

2. Wat is het hele ww? Wat is de stam?

3. Bij twijfel, lopen invullen. 

Help, mijn pizza is (verbranden)

Waar moet ik op letten?

1. Welk werkwoord is de perspoonsvorm? = is

2. Wat is het ww-gezegde? is verbrand

Help, mijn pizza is verbrand.

Check: De verbrande pizza.

Hij (beoordelen) nu het verslag.

1. beoordeelt
2. beoordeeld
3. beoordeeldt

Volgens de arts (lijden) deze patiënt aan corona.

1. lijd
2. lijt
3. lijdt

Mijn nieuwe jas (worden) morgen bezorgd.

1. word
2. wordt

nieuwnederlands.digitaal.noordhoff.nl

Als er een voltooid deelwoord in de zin staat, is de persoonsvorm een vorm van: 

zijn

hebben

worden

Mijn nieuwe jas wordt morgen (bezorgen).

1. bezorgt
2. bezorgd

De kast is mooi (Iakken).

1. gelakt
2. gelakd

Hele ww= spelen

Spelen

Zit de l in 't Kofschip? NEE dus de uitgang is stam plus d. 

Ik speel= gespeeld. 

T

3. De kinderen hebben de hele middag achter het huis gespeeld.

Luister naar de klank: (speelde)

Hele ww= spelen

Spelen

Zit de l in 't Kofschip? NEE dus de uitgang krijgt een d. 

Ik speel= gespeeld. 

T

Het huis is gisteren (afbranden).

1. afgebrant
2. afgebrand
3. afbrandt

Persoonsvorm:

1. Een persoonsvorm verandert als je de zin in een andere tijd zet.

tt: Ik geloof in een goede afloop. 

vt: Ik geloofde in een goede afloop. 

tt: Ik heb in een goede afloop geloofd. 

vt: Ik had in een goede afloop geloofd. 

2. Een persoonsvorm verandert als de persoon (het aantal) verandert. 

ev: Ik geloof in een goede afloop.

mv: Wij geloven in een goede afloop. 

ev: Ik heb in een goede afloop geloofd. 

mv: Wij hebben in een goede afloop geloofd. 

Het voltooid deelwoord:

Het voltooid deelwoord verandert niet als de tijd of het aantal verandert.  

tt: Ik heb in een goede afloop geloofd.

vt: Ik had in een goede afloop geloofd. 

ev: Ik heb in een goede afloop geloofd. 

mv: Wij hebben in een goede afloop geloofd. 

Een vd (voltooid deelwoord) heeft altijd een hulpwerkwoord nodig, namelijk vormen van hebben, zijn of worden. 

Hij heeft de verhalen over die man nooit geloofd. 

1. Wat is de persoonsvorm? 

Truc: De zin in een andere tijd zetten: 

Hij had de verhalen over die man nooit geloofd. 

Geloofd is het voltooid deelwoord. 

D? of T? 

Hij heeft de verhalen over die man nooit geloofd. 

Check door van het voltooid deelwoord een bijvoeglijk naamwoord van te maken. 

Hij 

1. Ik heb mijn haar (wassen).

2. Ik heb de portemonnee (vinden).  

3. De kinderen hebben de hele middag achter het huis (spelen).

4. Vorig jaar is mijn vriend naar een andere stad (verhuizen). 

5. Ik heb nog nooit (daten).

6. Wij hebben heel hard (juichen). 

7. Wij hebben het eten (delen). 

8. Ik heb heel hard (rennen). 

9. Heb jij wel eens (surfen). 

1. Ik heb mijn haar (wassen).

2. Ik heb de portemonnee (vinden).  

3. De kinderen hebben de hele middag achter het huis (spelen).

1. Ik heb mijn haar gewassen.

2. Ik heb de portemonnee gevonden. 

3. De kinderen hebben de hele middag achter het huis gespeeld.

4. Vorig jaar is mijn vriend naar een andere stad (verhuizen). 

5. Ik heb nog nooit (daten).

4. Vorig jaar is mijn vriend naar een andere stad verhuisd. (verhuisde)

5. Ik heb nog nooit gedatet.

daten- daten -dat

't ex kofschip

Ik date - Ik heb gedatet. 

T

6. Wij hebben heel hard (juichen). 

6. Wij hebben heel hard gejuicht. 

juichen- juichen

ch zit in 't ex kofschip

Ik juich- gejuicht. 

                      't ex kofschip

T

7. Wij hebben het eten (delen).

8. Ik heb heel hard (rennen).

9. Heb jij wel eens (surfen). 

7. Wij hebben het eten gedeeld.

delen-delen

l zit niet in t' ex kofschip dus een d.

 

8. Ik heb heel hard gerend.

9. Heb jij wel eens gesurft. 

surfen-surfen

f zit WEL in t' ex kofschip dus een T. 

T

T

Voltooid deelwoord

Iets is voltooid, betekent dat iets is afgerond. Iets is klaar. Je kan het niet meer vervoegen. 

Hoe weet je dat een woord een voltooid deelwoord is? 

1. Kijk eerst wat de persoonsvorm in de zin is.

2. 

Een voltooid deelwoord begint met :

-ge

-ver

-her

https://beterspellen.nl/website/index.php?pag=74

Programma

-Lezen

-Herhalen voorvoegsels

-Nieuw verwijswoorden

-

Lesdoel

Opdracht: 

Verzin een woord met het voorvoegsel: 

non-

bureau

cadeau

champignons

coupé

croissantje

douane

gefouilleerd

gourmetten

journalist

retour

souvenirs

toilet