Zorg voor de ademhaling: Toedienen van zuurstof en uitzuigen neus/keelholte

• MBO

Toedienen van zuurstof en het uitzuigen van neus en keelholte

Doelen:

Aan het eind van de les kun je:

- uitleggen hoe en waarom zuurstof wordt toegediend;

- opnoemen welke materialen je daarbij gebruikt;

- uitleggen wat de aandachtspunten zijn bij het toedienen van zuurstof;

- uitleggen hoe en waarom de neus/ keelholte wordt uitgezogen;

- uitleggen wat de aandachtspunten zijn bij het uitzuigen.

Het ademhalingsstelsel bestaat uit de bovenste, middelste en onderste luchtwegen

Waar

Niet waar

De onderste luchtwegen hebben als belangrijkste taak: het uitwisselen van zuurstof en koolzuurgas

Waar

Niet waar

Longembolie is een afsluiting in één of meer van de longslagaders, door een bloedprop

Waar

Niet waar

Zuurstof

- Zuurstof is nodig voor celstofwisseling

- Zuurstoftekort zorgt na enkele minuten voor ernstige schade

- Eerste verschijnselen: hoge hartslag/onrust/prikkelbaarheid

- Daarna: hypertensie/blauwe lippen+slijmvliezen/       

   bewustzijnsstoornis/hallucinatie/angst/desoriëntatie

Indicaties om zuurstof te geven

• Astma en COPD 
• Longontsteking (pneumonie)
• Neuromusculaire aandoeningen
• Onvoldoende zuurstoftransport bij shock of hartfalen

Zuurstof toedienen

- Risicovolle handeling

- Arts bepaalt hoe en hoeveel zuurstof er wordt toegediend

- Kan chronisch of kortdurend

- Alleen effectief bij goede gasuitwisseling in de longblaasjes en voldoende 

   HB in het bloed

- Voordeel: verbeterde zuurstofvoorziening organen en verbeterde    

   hartfunctie

- Nadeel: Brandgevaar! Minder bewegingsvrijheid

Intramuraal en extramuraal

Toedieningswijzen

Zuurstofkatheter: <5 liter per minuut. Plastic slangetje in één van de neusgaten. Aan het eind zit een ringetje van schuim. Katheter kan een klein stukje in de neus zitten of ingebracht worden tot aan het begin van de keelholte. Afmeten van neuspunt tot oorlel. Vastzetten met fixatiemateriaal.

Toedieningswijze

Zuurstofbril: <5 liter zuurstof per minuut. Beide uiteinden in de neus. Slang aan beide kanten achter de oren langs. Mogelijke complicatie: decubitus neus, oren, achterhoofd! 

Toedieningswijze

Zuurstofmasker: kan bij >5 liter zuurstof. Alleen bij >5 liter zuurstof wordt er bevochtigd met een aquapack/waterreservoir. aandachtspunten: kan een opgesloten gevoel geven. Praten/eten/drinken/sputum opgeven wordt bemoeilijkt. Huid rond de mond kan geïrriteerd raken. 

Aandachtspunten

- Let op brandgevaar! Gebruik geen vethoudende huidproducten of 

   producten met alcohol. Er mag absoluut geen vuur gebruikt worden. 

- Bij >5 liter: kans op droge slijmvliezen.

- Observeer de huid: decubitus bij zuurstofbril, rondom mond bij 

   zuurstofmasker.

- Observeer symptomen van zuurstoftekort. 

- Observeer het effect van zuurstoftoediening: meet de saturatie. (mate van 

   zuurstofvoorziening in het bloed. Idealiter >96%)

Uitzuigen van neusholte en keelholte

Uitzuigen van de neus- keelholte

- Wordt gedaan om ophoping van sputum in de bovenste luchtwegen te 

   verwijderen.

- Is een risicovolle handeling!

- Mag alleen in opdracht van de arts.

- Gebeurt oppervlakkig: de uitzuigkatheter gaat NIET verder dan de 

   keelholte. (je kunt het puntje zien tijdens de handeling)

Werkwijze

- Leg de zorgvrager uit wat je gaat doen. De handeling kan vervelend zijn.   

- Spreek een stopteken af.

- Breng de katheter langzaam, niet zuigend in. 

- Pas achterin de keel, stel je de zuigende werking in.

- Trek de katheter langzaam, met een draaiende beweging terug.

- Het is een korte handeling waar tijdens de zorgvrager kan niet ademen.

- Observeer de reactie van de zorgvrager tijdens de handeling. 

    Bleekheid/kortademigheid kan komen door prikkeling Nervus Vagus.

- Observeer sputum.

Zuurstofkatheter

Zuurstofmasker

Zuurstofbril

Geschikt voor toedienen >5 liter zuurstof

Decubitus kan een complicatie zijn.

Gaat in een neusgat, soms tot in de keelholte.

Hierbij hoort een water

reservoir.

Welke vragen heb je nog?

Volgende les:

Specifieke zorg bij het urineren 

Urinewegstelsel

Soorten katheters

Huiswerk: lees hoofdstuk 10, blz. 114 t/m 120