Sovjet Unie (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De Sovjet-Unie 

onder Lenin

1917-1924

Lesdoelen

• Je kunt overeenkomsten en verschillen benoemen tussen het beleid van Lenin en Stalin
• Je kunt aan de hand van drie voorbeelden uitleggen dat de SU een totalitaire dictatuur was. 

Kenmerkende aspecten

37. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie. 

38 Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme.

Wat is communisme? (1)

• Doel: volledige gelijkheid. Verdwijnen klassensamenleving.
  

• Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders

• Hoe: via een revolutie van de arbeiders mét geweld.

Wat is communisme? (2)

Deze revolutie moet verspreid worden over de hele wereld.

Vladimir Iljitsj Oeljanov werd fel tegenstander van de tsaar nadat zijn broer Aleksander ter dood was veroordeeld voor moordcomplot op de tsaar.

Vladimir gebruikte de schuilnaam Lenin (naar de rivier Lena), maar dat voorkwam niet dat hij 1895 werd opgepakt en verbannen naar Siberië.

Sovjet-Unie onder Lenin

• Eenpartijstaat: Eén partij heeft de macht, de Communistische Partij.
• Terreur: Geheime politie 
• Indoctrinatie door propaganda en censuur
• Geen privé-bezit; Alle productie gaat naar de staat

Russische burgeroorlog

1917-1922

Er breekt oorlog uit tussen tegenstanders van de communisten (de Witten) en de communisten (de Roden)

Lenins oorlogscommunisme

• Boeren moeten gratis graan en vlees leveren
• Fabrieken worden staatseigendom
  
• Privé-eigendom is illegaal (en dus strafbaar)

Propaganda poster van het oorlogscommunisme

Lenins oorlogscommunisme

Gevolgen

• Tienduizenden onwillige boeren vermoord of naar strafkampen gestuurd
• Hongersnoden

Let op: heftige afbeelding

Afbeelding van de hongersnood in 1913

Propaganda poster van het oorlogscommunisme

Nieuwe economische politiek (NEP)

Lenin erkent problemen en bedenkt een tussenvorm:

• Boeren en kleine bedrijven betalen 10% belasting (in natura)

• en mogen overschotten verkopen en de winst houden
  

Het gaat vervolgens iets beter met de economie.

•  Lenin sterft in 1924 zonder een duidelijke opvolger aan te kunnen stellen.
• Gevolg: strijd om de macht.

1927 Stalin aan de macht

Wie wordt de nieuwe leider? 

Stalin

Partijsecretaris van de Bolsjewieken, vertrouweling van Lenin 

Communisme moet eerst in de SU worden opgebouwt

Trotski

Leider van het Rode Leger, vriend van Lenin

Communisme moet verspreid worden over de hele wereld.