BI-M4-H8.1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Paragraaf 8.1 Bloed

Hoofdstuk 8

8.1 Bloed

In deze les

• Samenstelling van bloed
• Rol witte bloedcel
• Rol rode bloedcel
• Rol bloedplasma

Leerdoelen 8.1

• Je kan uitleggen waaruit bloed bestaat.
• Je kan uitleggen welke taken alle bestanddelen van het bloed hebben.
• je kan uitleggen wat er veranderd bij inspanning in je lichaam.

Begrippen 8.1

• Bloedcellen - bloedplasma - rode bloedcellen (hemoglobine) - witte bloedcellen (antistoffen) - bloedplaatjes ( bloedstolling, fibrinedraden, fibrinogeen) - rode beenmerg
• haarvaten - bloedarmoede - ijzer 
• glucose - zuurstof - glycogeen

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Waaruit bestaat bloed?

• Bloedplasma
  
• Bloedcellen

Bloedplasma

Vocht in het bloed met als taak het vervoeren van voedingsstoffen en afvalstoffen

Rode bloedcellen

• Vervoeren zuurstof door je lichaam
• Zuurstof hecht vast aan hemoglobine
• Hemoglobine is een rode kleurstof in de rode bloedcellen

Witte bloedcellen

• Bestrijden ziekteverwekkers        
• Witte bloedcellen type 1:      Eten de ziekteverwekkers op (vreetcellen)
• Witte bloedcellen type 2:    Maken afweerstoffen (antistoffen)

Type 1

Type 2

0

Bloedplaatjes

• Zorgen dat wondjes dichtgaan. 
• In de fibrinedraden blijven rode bloedcellen hangen.
• Dit heet bloedstolling

Bloedstolling

Rode beenmerg

• Bloedcellen zijn na een paar maanden versleten
• Je lichaam maakt dus constant nieuwe bloedcellen aan
• Dit gebeurt in het rode beenmerg

Stolling van het bloed vanaf 1:07

Daarvoor is het een samenvatting over bloed.

Hoe vervoert het bloed stoffen?

• Je bloed neemt stoffen op, vervoert die stoffen, en geeft ze ergens anders weer af.

• Opname en afgifte van stoffen gebeurd in heel dunne bloedvaatjes: de haarvaten.

Transport via bloedplasma

Bloedplasma vervoert bijna alle stoffen in je lichaam. De stoffen zijn opgelost in het bloedplasma

Voorbeelden: Glucosedeeltjes, vitaminen, mineralen, hormonen, antistoffen en afvalstoffen (zoals koolstofdioxide)

Transport via rode bloedcellen

• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Dit gebeurt met behulp van hemoglobine
• Zuurstof bindt zich vast aan de hemoglobine en laat ergens anders weer los.

Wat hebben deze symptomen te maken met bloed?

Veranderingen in het lichaam bij inspanning

• Tijdens het sporten werken allerlei organen sneller.
• Hiervoor is meer energie nodig.
• Om meer energie te krijgen is er meer verbranding nodig.

Verbranding

Formule verbranding

Voldoende glucose

Tijdens het sporten gaat het glucosegehalte in het bloed omlaag.

Aanvullen vanuit de 'reserves' namelijk: glycogeen.

Hormonen: Adrenaline & Glucagon zetten het glycogeen om in glucose.

Voldoende zuurstof

De ademhaling versnelt, zodat je voldoende zuurstof kan opnemen en alle koolstofdioxide kan afstaan.

Huiswerk

Verplicht: M8.1 opdr 1, 5, 9b, 10, 12, 14, 16, 19e, 20

aanvullen met:

M 8.1 opdr. 2, ,6 ,7 , 9a, c, 11, 15, 17,18,19 a t/m d

of samenvatting blz. 102 opdr. 1 t/m 5

0