Introductie Tijd van ontdekkers en hervormers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

VWO4 PO2

PO1 Oral History

PO2 De canon van de Nederlandse GS

2 opdrachten

 Ma 4 maart Doorgeven keuze van venster voor opdracht 1 waar jij je de komende maand in gaat verdiepen.

Ma 25 maart: opdracht 1 uitvoeren en inleveren in de les. Je mag al je verzamelde achtergrond informatie meenemen.

Vr 15 april: wederom in de les opdracht 2 maken en inleveren, zie SOM voor instructies, ook hierbij mag je bronmateriaal meenemen naar de les.

 

Introductie tijd van ontdekkers en hervormers

1500- 1600

Wat zie je? Kijk 5 minuten en noteer alles wat je belangrijk lijkt.

Wat denk je? Wat is hier aan de hand? Kijk 2 minuten en noteer wat hier volgens jou gebeurd.

Hoe gaat het verder? Kijk 2 minuten en noteer wat je verwacht.

Koning Frans I en Keizer Karel V

Vriend of vijand?

Kardinaal Alessandro Farnese.

Opdracht van opa paus: 'Verzoen die twee vorsten'

Karel V en Frans I legden in hun politiek veel nadruk op staatsvorming, centralisatie en uniformering.

Leg uit hoe centralisatie en uniformering de staatsvorming ondersteunen.

Karel V en Frans I legden in hun politiek veel nadruk op staatsvorming, centralisatie en uniformering.
Verklaar met behulp van de bron of zij daarbij succes hadden.

Karel V en Frans I legden in hun politiek veel nadruk op staatsvorming, centralisatie en uniformering.

Leg uit welke reden Frans I had om Karel V als een vijand te beschouwen.

Karel V en Frans I legden in hun politiek veel nadruk op staatsvorming, centralisatie en uniformering.
Beredeneer of het schilderij een betrouwbaar en representatief beeld schetst voor de verhouding tussen Frans I en Karel V.

18 Het begin van de Europese overzeese expansie.

19 Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

20 De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.

21 De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke Kerk in West-Europa tot gevolg had.

22 Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

Maak een viertal. Verdeel de volgende onderwerpen:

- verspreiding van kennis;

- verre reizen;

- het beleid van staatsvorming en centralisatie;

- de positie van de Kerk en de geestelijkheid.

Beschrijf voor jouw onderwerp de situatie in de vijftiende en de zestiende eeuw.

Wissel kennis uit met iemand van een ander groepje

Trek samen een conclusie: Is er m.b.t. dat onderwerp sprake van verandering of continuïteit?

Aan de slag

Enkele uitgangspunten:

- In de vijftiende eeuw schreven monniken boeken over. De verspreiding van schriftelijke kennis verliep dus traag en was gering van omvang. Omstreeks 1500 gaat de verspreiding van boeken en kennis veel sneller dankzij de drukpers.

- Verre reizen werden ook voor 1500 al gemaakt, maar na 1500 gebeurt dit op veel grotere schaal, onder meer dankzij de ontdekkingen van zeeroutes naar Azië en Amerika.

- Beleid van staatsvorming en centralisatie: dit werd gevoerd door de Bourgondiërs en door de Habsburgers. In de zestiende eeuw gaan vorsten hier gewoon mee verder. Hierin verandert niets.

- Kritiek op de Kerk en de geestelijkheid leidde in de zestiende eeuw tot het ontstaan van protestantse Kerken. Er was in de vijftiende eeuw ook kritiek, maar de vorming van nieuwe kerkgenootschappen was nieuw en ingrijpend. Er volgden godsdienstoorlogen.

Slotconclusie

Een conclusie zou kunnen zijn dat er op drie van de vier onderzochte terreinen rond 1500 grote veranderingen plaatsvinden en dat dat gegeven de overgang naar een nieuwe periode rechtvaardigt. Echter, mensen die vinden dat politiek-bestuurlijke verhoudingen het belangrijkste zijn, zullen anders oordelen: op het gebied van staatsvorming en centralisatie is immers juist sprake van continuïteit.

huiswerk

Lees par 5.1 voor de volgende les. 

Zorg dat je vast een samenvatting maakt bij de lesdoelen. Laat steeds wat ruimte over per lesdoel om je aantekeningen aan te vullen in de les.