NK 3.1 + UL 3.2 + 3.3 (en ZS 5.2/7.2)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

planning = 

1. plattegrond biologie 
2. planning SET A
3. welk hoofdstuk zelfstandig: 5 of 7
4. uitleg 3.2 
5. opdrachten 3.2
6. uitleg 3.3
7. opdrachten 3.3
8. huiswerk opgeven

plattegrond voor m3 bij biologie:

SET A;

• opdracht 1 t/m 3 moet af zijn
• opdracht 4 LOB individueel toevoegen
• ! controleer je eigen SET A met de beoordelingsrubric om te controleren of je alles hebt waar je punten voor krijgt. 

Thema 5

stevigheid en beweging

thema 7

Duurzaam leven

Leerdoelen 3.2 

• Ik kan omschrijven wat homozygoot, heterozygoot, dominant, recessief en intermediair fenotype betekenen.

eigenschappen bepalen: 

De lichamelijke geslachtskenmerken worden bepaald door de geslachtschromosomen.

Vrouw = XX

Man = XY

Geslachtscellen (eicellen en zaadcellen)

Door een speciale deling, komt steeds de helft van de chromosomen in een geslachtscel. 

Variatie in genotypen

Homozygoot/heterozygoot

Twee dezelfde genen op elk chromosoom van 1 paar: 

HOMOzygoot

Twee verschillende genen op elk chromsoom van 1 paar:

HETEROzygoot

                                                                                            homo = hetzelfde

                                                                                            hetero = anders

Homozygoot &  heterozygoot

• De ouders zijn heterozygoot, ze hebben twee verschillende genen voor haarkleur. Bruin haar is het dominante gen.

• De jongen is homozygoot, hij heeft twee dezelfde genen voor haarkleur. 1 van pa, 1 van ma.
  Rood haar is het recessieve gen.Alleen bij 2 van deze genen zichtbaar

Homozygoot         Heterozygoot          Homozygoot

  

Bruine ogen            Bruine ogen            Blauwe ogen

A         A                   A          a                     a          a

Dominant allel - Recessief allel

(letters voor allelen)

Homozygoot/heterozygoot

Homozygoot   => twee dezelfde genen

                              => AA --->  homozygoot dominant

                              => aa --->  homozygoot recessief

Heterozygoot => twee verschillende genen

                              => Aa

                              => je ziet de dan alleen de dominante eigenschap

Intermediair fenotype

Beide allelen komen tot uiting in het fenotype, 

omdat bij sommige erfelijke eigenschappen er geen dominant of recessief allel is. 

homozygoot                      heterozygoot                      homozygoot

                                  (mix van beide kleuren)

Maak nu online van thema 3

van basisstof 3.2 -opdracht 1 t/m 6

waarvan opdracht 3 op papier moet

Leerdoelen 3.3

1. Ik kan een kruisingsschema opstellen.
2. Ik kan bij een gegeven kruising genotypen en fenotypen van ouders en/of nakomelingen afleiden. 

Kruisingen

Voorbeeld kruising

AA   x   aa

Kruisingen 

Kruisen: Als 2 organismen zich voortplanten. Wij kijken bij de kruising maar naar 1 erfelijke eigenschap. 

 

P = Ouders 

F1 = Nakomelingen van de ouders

In veel van de kruisingen plant de F1 zich onderling weer voort, de nakomelingen van de F1 noemen we dan de: F2

 

 

Kruisingen

Kruisingen maken = voorspellen van eigenschappen in de volgende generatie 

Schrijf in een tabel de genen van

1 eigenschap van zaadcellen en 

van eicellen;

Kruisingsschema

4. Ouders zijn heterozygoot voor één eigenschap, dus:

     Kruising = Bb xBb

	B	b
B
b

Alle stappen in regels onder elkaar!

Verhoudingen

Je kunt voorspellen hoe groot de verhouding is van de nakomelingen van de genotypen en fenotypen:

Verhoudingen

Verhouding genotype

AA:Aa:aa = 1:2:1

(25% -50% -25%)

Verhouding fenotype

Zwart:wit = 3:1

(75% - 25%)

Verhoudingen oefenen!

Genotypen                          

P: Aa x aa                                                   Genotypen verhouding:  .... : ...

                                                                       Fenotypen verhouding:  .... : ... 

    

P: Aa x Aa                                                 Genotypen verhouding: .. : .. : ..                                                                      

	A	a
a	Aa	aa
a	Aa	aa

	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa

Fenotype verhouding: .. : ..

Verhoudingen (antwoorden!)

Genotypen                          

P: Aa x aa                                                   Genotypen verhouding:  1 : 1

                                                                       Fenotypen verhouding:  1 : 1 

    

P: Aa x Aa                                                 Genotypen verhouding:  1 : 2 :1                                                                       Fenotypen verhouding:   3: 1

	A	a
a	Aa	aa
a	Aa	aa

	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa

Maak nu verplicht met potlood op papier van thema 3

van basisstof 3.3 - opdracht 1 t/m 6

Geen boek bij, dan op een los blad maken!

huiswerk =

• 3.2 -opdracht 1 t/m 6     (alleen 4 op papier, rest online)
• 3.3 - opdracht 1 t/m 6    (met potlood op papier)
• eigen deel bijwerken = alle opdrachten van 5.2 of 7.2