Talent 3.9 hoofdletters les 2 (+ 4.9)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-3

Hoofdstuk 3.9: hoofdletters

Het gebruik van hoofdletters

Na deze les weet je wanneer je hoofdletters schrijft.

Wanneer gebruik je hoofdletters?

- aan het begin van een zin (De zon schijnt.);

- bij eigennamen (Amber de Groot);

- voor feestdagen en historische gebeurtenissen 

(Allerheiligen / Tweede Wereldoorlog);

- aan het begin van een citaat, NA de dubbele punt

(De man zei: "Hé joh, loop eens door.!).

Noem drie van de zeven regels wanneer je GEEN hoofdletter schrijft.

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

s middags kregen de leerlingen les van mevrouw wattimena.

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

wij gaan in februari naar zuid-duitsland om daar het zwarte woud te verkennen.

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

8 procent van de leerlingen wilde niet mee naar het rijksmuseum.

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

lust je nog een glaasje coca cola?

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

op valentijnsdag gaan we met ons gezin naar restaurant stallen.

Typ de onderstaande zin over. Zet hoofdletters op de juiste plaatsen.

‘t wordt helemaal niks met mijn concentratie nu het al bijna voorjaarsvakantie is.

   4.9 spelling

Leerdoelen:

• Je leert deze leestekens juist gebruiken;
  > accent, trema, apostrof
  > weglatingsteken en koppelteken

Accent

Typ de onderstaande woorden over. Zet de accenten op de goede plaats.

cafe, creche, feteren, variete, intoduce, enquete, scene, rose, gene

Trema

Trema

Een trema zijn twee puntjes op een klinker.

Een trema is bedoeld om duidelijk te maken 

hoe je een woord uitspreekt.

Trema

voorbeeld

geillustreerd

als je dit ziet, zou je de ei als 1 klank uitspreken,

maar dat is niet de bedoeling.

Trema

Door een trema te zetten op de letter ná de breuk in de klank, spreek je het woord goed uit.

geïllustreerd

ge - illustreerd: vóór de i moet de klank worden gebroken.

Trema

Het trema maakt dus duidelijk dat het om 2 klinkers gaat, en niet om 1 klank.

Nog een voorbeeld: reünie (reunie)

Trema

Kijk naar het verschil in uitspraak:

ideeen  <ideen>

ideëen <idejeen>

ideeën <ideejen>

Trema of niet?

1. gekopïeerd
2. gekopieerd

drieendertig

1. trema
2. apostrof
3. liggend streepje
4. niets

Trema?
Welke vorm is onjuist?

1. gevarieerd
2. geïllustreerd
3. gekopieerd
4. gefinanciërd

Apostrof

Apostrof

De apostrof is verplicht als een naam of zelfstandig naamwoord: 

 > eindigt op een lange klank die met één enkele a, i, o, u of y wordt geschreven: 

Anna's jas, Evi's moeder, Otto's jas, Adu's tas, Randy's moeder, nota's, puppy'tje

> eindigt op een enkele e die als 'ee' klinkt:
Zoë's baan

>  een afkorting is en verlengd/verkleind wordt:

sms'en, cd'tje en vwo'er

Waar staat de apostrof goed?

1. s'Woensdags
2. 's Woensdags
3. M&Ms'
4. A'4tje

Waar is de apostrof onjuist geplaatst?

1. Levi's spijkerbroek
2. Felix's studie
3. Otto's huis
4. mijn vaders auto

Hoe schrijf je onderstaand woord?

BNer

1. BNer
2. BN-er
3. BNër
4. BN'er

Weglatingsstreepje

Weglatingsstreepje

Gebruik je om een deel van een woord weg te laten en wordt alleen gebruikt als je woorden aan elkaar schrijft. 

Weglatingsstreepje

Gebruik je om een deel van een woord weg te laten en wordt alleen gebruikt als je woorden aan elkaar schrijft. 

Bijvoorbeeld 

Op -  en aanmerkingen

varkenshouder en - boer

Koppelteken

Koppelteken

Gebruik je:

Als de samenstelling anders verkeerd wordt uitgesproken

AUTO-ONDERDELEN

MEE-ETEN

RADIO-OMROEP

Koppelteken

Gebruik je:

In aardrijkskundige aanduidingen

Zuid-Spanje

Noord-Hollandse

Koppelteken

Gebruik je:

Voor of na een hoofdletter

T-shirt

B-merk

Henk-Jan

Koppelteken

Gebruik je:

Na een cijfer, afkorting of symbool

50-jarige

EU-land

%-teken

Hoe schrijf je: drieentwintig

1. drie-en-twintig
2. drieëntwintig
3. drietwintig
4. drieeentwintig

Hoe schrijf je: stereoinstallatie

1. stereo-installatie
2. stereoinstalatie
3. stereoïnstalatie
4. stereo-instalatie

Hoe schrijf je: beinvloeden

1. be-invloeden
2. beïnvloedden
3. beïnvloeden
4. beinvloeden

Hoe schrijf je: onderzeeer

1. onderzeeeer
2. onderzeeër
3. onder-zeeër
4. onder-zee-er

Welke combinatie is juist?

1. Im - en export
2. - zaken en bijzaken
3. - kool en boeren-
4. Rode kool en - -

Hoe schrijf je: geinteresseerd

1. geinteresseerd
2. geïntereseerd
3. ge-interesseerd
4. geïnteresseerd

Hoe schrijf je: autoonderdelen

1. autoonderdelen
2. auto-onderdelen
3. autonderdelen
4. autoönderdelen

Hoe schrijf je: astmaaanval

1. astmaanval
2. astmaáanval
3. astma-aanval
4. stamaanval

Yes, ik begrijp hoe het zit met
hoofdletters en leestekens !

😒🙁😐🙂😃

Hoofdstuk 4.9: leestekens

HS 3.9:

> Maak opdracht 6, 7, 8, 9

(tenzij je 6 en 8a mocht overslaan,
dit heb je bepaald bij opdracht 2)

HS 4.9:

> Maak opdracht 1a (alleen leestekens) en 1b.

> Maak opdracht 7+8b (alleen leestekens)