Ecologie safari

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Ecologie-safari!

Ecologie voor havo 2

Safari? 

Ja safari!

Je gaat namelijk straks zelf op onderzoek uit... op expeditie!

Welkom bij deze lesson up over ecologie!

Je gaat filmpjes kijken en vragen beantwoorden zodat je straks genoeg kennis hebt om zelf op onderzoek uit te gaan!

Ecologie

Leefomgeving heeft invloed op organismen, maar andersom beïnvloeden organismen ook hun leefomgeving.

 

Ecologie is de wetenschap die onderzoekt hoe organismen met elkaar samen leven, op welke manier ze elkaar beïnvloeden en voor welke omgevingsfactoren ze gevoelig zijn.

Ecoloog

Een ecoloog bestudeert planten en dieren in hun natuurlijke omgeving en de relaties die ze onderling en met hun omgeving hebben.

Een ecoloog onderzoekt ecosystemen.

Waarom is ecologie zo belangrijk?

Bekijk de afbeelding, en..

- behoud van biodiversiteit (soortenrijkdom)

- ecologisch onderzoek speelt een belangrijke rol in milieuproblemen en voedselproductie. 

- we kunnen door onderzoek naar de natuur waardevolle ecosystemen behouden.

Bekijk eerst de afbeelding.

Sleep onderstaande onderdelen uit de afbeelding naar de juiste plek.

Dood

Levenloos

Levend

Het blikje

Nummer 9

De schedel

Nummer 10

De libelle

Nummer 12

Vond je de vorige vraag lastig?

Bekijk dat hoofdstuk 1 uit het eersteklas boek nog eens. 

Of bekijk het filmpje met extra uitleg door hieronder op het vraagteken te klikken.

Extra uitleg filmpje

https://www.youtube.com/watch?v=qlctDdxt4QA

0

Samengevat: invloeden uit het milieu

Deze kun je indelen in twee groepen, kijk maar eens in de afbeelding hiernaast -->

Biotische factoren: invloeden die afkomstig zijn van andere organismen.

Abiotische factoren: invloeden die afkomstig zijn van de levenloze natuur.

Een lieveheersbeestje bevindt zich in de berm.
Een van de natuurlijke vijanden van een lieveheersbeestje is een wesp: perilitus coccinellae.
Onder wat voor invloed uit het milieu valt deze wesp voor het lieveheersbeestje?

1. Biotische factoren
2. Abiotische factoren

Ecosysteem

Alle biotische en abiotische factoren in een gebied.

Ecosysteem

Een bos is een voorbeeld van een ecosysteem. Bedenk zelf nog eens 3 voorbeelden van ecosystemen.

Bekijk het volgende filmpje

Tim gaat op onderzoek uit in de berm. Tijdens het kijken beantwoord je wat vragen. 

Weet je het antwoord op een vraag niet? Je mag natuurlijk je biologie boek gebruiken of even zoeken op het internet!

Succes!

00:46

Tim zegt dat het biotoop bloemrijk grasland in Nederland erg zeldzaam is geworden. Wat is een biotoop? Zoek eens op...

01:17

Uitlaatgassen van de auto's op de snelweg naast deze berm zullen invloed hebben op de hommels. Zijn deze uitlaatgassen een voorbeeld van abiotische of biotische factoren?

1. Uitlaatgassen zijn biotische factoren
2. Uitlaatgassen zijn abiotische factoren

01:43

Kraamwebspin

De kraamwebspin in het filmpje is een voorbeeld van een individu, één organisme.

Alle kraamwebspinnen bij elkaar in deze berm noem je een populatie. 

Een groep individuen van dezelfde soort in een bepaald gebied.

Individu

Populatie

01:44

Levensgemeenschap

Alle populaties in de berm vormen samen een 

levensgemeenschap.

Dit zijn dus niet alleen de dieren, maar ook alle planten en bomen!

Levensgemeenschap

Individu

Populatie

02:09

De bosocrhis: producenten

De plant gebruikt mineralen (voedingsstoffen uit de bodem) en glucose (die ontstaat bij fotosynthese) om stoffen te maken waaruit hij zelf bestaat. 

Water + koolstofdioxide + licht --> glucose + zuurstof

Planten leveren het voedsel voor alle andere organismen en noemen we daarom een producent. 

02:09

De bosorchis

Vorig jaar heb je geleerd dat in er in een plant  fotosynthese plaatsvindt.

Sleep onderstaande onderdelen naar de juiste plaats.

Deze twee stoffen ontstaan bij de fotosynthese:

Deze twee stoffen moet een plant opnemen voor de fotosynthese:

+

+

+

Licht

Water

Koolstof-dioxide

Glucose

Zuurstof

02:18

Bladluizen: consumenten

Bladluizen zijn kleine plantenetende insecten. Ze eten (consumeren) stoffen die door planten zijn gemaakt en daarom noemen we deze dieren consumenten van de eerste orde. 

Lieveheersbeestjes worden vaak ingezet om een bladluizen plaag te bestrijden. De lieveheersbeestjes eten (consumeren) de bladluizen en daarom noemen we ze consumenten van de tweede orde.

02:18

Voedselketen

In een voedselketen is elke soort de voedselbron voor een volgende soort. Een voedselketen begint met een plantensoort, daarna volgt er een pijl naar de tweede schakel: een planteneter. Van de planteneter kan er weer een pijl gaan naar de derde schakel: een vleeseter.

Maak de onderstaande voedselketen compleet door de afbeeldingen van de bosorchis, bladluis en lieveheersbeestje naar de juiste plek in de keten te slepen.

Producent

Consument van de eerste orde: planteneter

Consument van de tweede orde: vleeseter

Afvaleters en reducenten

Niet alle planten en dieren worden gegeten. Ze kunnen ook gewoon doodgaan. Dode resten van planten en dieren worden als voedsel gebruikt door afvaleters.  De resten die de afvaleters achterlaten worden weer verder afgebroken door bacteriën en schimmels: de reducenten. 

Reducenten zetten stoffen uit dode resten om in koolstofdioxide, water en mineralen. 

Dode resten worden door reducenten omgezet in onder andere koolstofdioxide en water. Deze twee stoffen kunnen weer worden opgenomen door producenten. In welk proces worden koolstofdioxide en water door producenten gebruikt?

Maak de kringloop compleet door de onderdelen naar de juiste plek te slepen.

Voedingsstoffen in de bodem

Producenten

Afvaleters

Consumenten van de eerste orde

Conusmenten van de tweede orde

Reducenten

Hierna volgt een filmpje..

Bekijk dit filmpje eerst goed. Er zit geen geluid bij. Let vooral op hoeveel lieveheersbeestjes en bladluizen er steeds aanwezig zijn.

Daarna volgen er een aantal vragen over dit filmpje.

0

Nog even over die lieveheersbeestje en die bladluizen in de berm...
Stel dat de aantal lieveheersbeestje veel groter wordt. Wat zal er dan met het aantal bladluizen gebeuren?

1. Het aantal bladluizen blijft gelijk.
2. Het aantal bladluizen neemt af: de populatie wordt minder groot.
3. Het aantal bladluizen stijgt: de populatie wordt groter.

Als de populatie lieveheersbeestjes stijgt..

Dan heeft dat dus als gevolg dat de populatie bladluizen daalt. Er zijn immers MEER lieveheersbeestjes die dus totaal MEER bladluizen opeten.

De populatie lieveheersbeestjes groter wordt, dan zijn er dus minder bladluizen. Wat gebeurt er daarna met de populatie lieveheersbeestjes?

1. De populatie lieveheersbeestjes blijft gelijk.
2. De populatie lieveheersbeestjes wordt groter.
3. De populatie lieveheersbeestjes wordt kleiner.

Als de populatie lieveheersbeestjes groter wordt, dan zijn er dus minder bladluizen. Wat gebeurt er daarna met de populatie lieveheersbeestjes?

Sommige lieveheersbeestjes sterven omdat ze niet meer genoeg te eten hebben, er waren immers steeds minder bladluizen en dus minder voedsel. Als er te weinig voedsel is dan zal de populatie lieveheersbeestjes dus minder groot worden.

De populatie lieveheersbeestjes is minder groot geworden doordat velen zijn gestorven door voedseltekort. Wat zal er nu gebeuren met de populatie bladluizen?

1. De populatie bladluizen blijft gelijk.
2. De populatie bladluizen wordt groter.
3. De populatie bladluizen wordt kleiner.

De populatie lieveheersbeestjes is minder groot geworden doordat velen zijn gestorven door voedseltekort.

Hierdoor wordt de populatie bladluizen groter. Er zijn immers minder lieveheersbeestjes die bladluizen eten!

Biologisch evenwicht

De vorige vragen over de lieveheersbeestjes en bladluizen hadden te maken met biologisch evenwicht. De aantallen binnen de populaties schommelen rond een evenwichtswaarde.   De populaties worden soms groter en soms kleiner. 

We hebben het gehad over de invloed van een roofdier op zijn prooi, maar welke omstandigheden kunnen nog meer van invloed zijn op de grootte van de populatie?

Gefeliciteerd! Je hebt het gehaald! Je bent nu aan het einde gekomen van deze lessonup.

En dit heb je allemaal geleerd!

DIFFERENTIATIE

https://www.youtube.com/watch?v=u9AQbpFcydw