laatste les voor meivakantie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

welkom

wat gaan we doen

stukje herhalen

leren

bloedpasma

het bovenste gedeelte in de buis hiernaast is bloedplasma. Bloedplasma is opgedeeld in 3 delen. plasma-eiwitten , water en opgeloste stoffen. 

Fibrogeen is een plasma eiwit dit eiwit helpt mee bij de bloedstolling.

water zorgt er voor dat bloed vloeibaar is

de opgeloste stoffen zijn bijvoorbeeld afvalstoffen en voedingstoffen.

overzicht

Een volwassen persoon heeft +/- 6 liter bloed.

Bloed is belangrijk voor de transport in je lichaam.

Bloed bestaat uit verschillende stoffen en cellen

bloedplasma

7% Plasma-eiwitten

91% water

2% opgeloste stoffen

bloedcellen en bloedplaatjes

rode bloedcellen

wittebloedcellen

bloedplaatjes

Rode bloedcellen lijken een beetje op donuts. ze vervoeren zuurstof en koolstofdioxide en hebben geen celkern. hebben een eiwit hemoglobine dt eiwit zorgt voor de rode kleur

bloedplaatjes zijn geen cellen en hebben ook geen celkern. bloedplaatjes helpen bij de stolling als je een wondje hebt.

Witte bloedcellen hebben geen vaste vorm ze kunnen allemaal verscillende vormen aan nemen. ze hebben wel een celkern en helpen bacteriën en virussen te bestrijden.

slagaders

Slagaders lopen van het hart af. Er staat erg veel

druk op deze bloedvaten omdat het hart met veel
kracht bloed pompt. De wand van de slagaders zijn erg dik zodat ze tegen de druk kunnen. 

haarvaten

haar vaten zijn letterlijk zo dun als een haar. de wand van een haarvat is een cellaag dun. haarvaten gaan door organen en spieren om overal bloed naar toe te vervoeren.

aders

Aders lopen naar het hart toe, er staat minder druk op deze bloedvaten. De wand van deze vaten zijn een stuk dunner dan die van slagaderen.

Werking van het hart

het hart maakt steeds de zelfde 
beweging.  tussen door neemt

het hart ook ven pauze. dit zie
je bij 3. hoe harder je hard klopt 

hoe hoger je hartslag en hoe

korter de pauze.

Hartkleppen en halvemaanvormige kleppen

vond je de vorige vragen lastig?

kijk dan nog goed naar deze afbeelding

Nierslagader

• Veel glucose
• Veel zuurstof
• Weinig koolstofdioxide
• Veel ureum

(ureum is een afvalstof dat in je bloed zit)

Nierader

• Weinig glucose
• Weinig zuurstof
• Veel koolstofdioxide
• Weining ureum

nier

nierschors

niermerg

nierbekken

Nierschors

Nierschors: Zorgt voor het afscheiden van water en afvalstoffen. Dit noem je urine.

Niermerg

Niermerg: Zorgt voor het afscheiden van water en afvalstoffen, dit noem je urine.

Nierbekken

verzamelt de urine. 

Nierslagader en nierader

Nierslagader: Brengt het bloed naar de nieren. 

Nierader: brengt het bloed van de nieren richting het hart. 

de drie lagen van becherming

je lichaam heeft 3 verschillende beschermingssystemen om ziekteverwekkers buiten te houden. 

deze zijn eigenlijk het schild van je lichaam.

lichaamsvreemd

alle stoffen die je lichaam buiten wil houden noem je lichaamsvreemde stoffen.

een infectie

soms komt een lichaamsvreemde stof in je lichaam bijvoorbeeld een virus. je lichaam kan dan aan het antigeen zien dat dit lichaamsvreemd is. vervolgens gaan de wittebloedcellen (de soldaten van je lichaam) er op af om de binnendringer op te ruimen.

anti stoffen

immuniteit

hoe wordt je immuun?

bloeddruk

wat beïnvloed je bloeddruk?

wat zijn gevolgen van een te hoge

bloeddruk.

slagaderverkalking

Als de wand van een slagader beschadigt, kunnen er witte bloedcellen en vette stoffen uit het bloed doorheen dringen.

hier door kan een verdikking ontstaan die uithard tot kalk

gevolgen van slagaderverkalking

Het bloedvat wordt nauwer en stijver (minder elastisch). Hierdoor stijgt de bloeddruk. Het hart moet meer kracht leveren om het bloed door de vernauwde bloedvaten te pompen en kan overbelast raken. 

Slagaderverkalking is een proces dat jaren duurt en al op jonge leeftijd begint. Iedereen krijgt het uiteindelijk, maar niet iedereen krijgt er ook last van. Door niet te roken, gezond te eten en regelmatig te bewegen verlaag je de kans op slagaderverkalking.

hart infarct

De verdikking wordt meestal niet zo groot dat hij de slagader afsluit. Maar er kunnen wel scheurtjes in ontstaan. Als dat gebeurt, stolt het bloed op het scheurtje en ontstaat er een bloedstolsel. deze stolsels kunnen losschieten en ergens anders in je lichaam vast komen te zitten. wanneer dit propje in je kransslagader schiet heb je een

hartinfarct. 

Er kan dan minder bloed naar je hart waardoor je hart kan

beschadigen.