4H hoofdstuk 6, par. 6.4: oliën en vetten

4H Hoofdstuk 6 par. 6.4
vandaag:
Herhaling 6.4 over esters
Vervolg par. 6.4: vetten en oliën zijn ook esters
1 / 24
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 24 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

4H Hoofdstuk 6 par. 6.4
vandaag:
Herhaling 6.4 over esters
Vervolg par. 6.4: vetten en oliën zijn ook esters

Slide 1 - Slide

De karakteristieke groep van een ester is
A
C=C-O
B
C=C-OH
C
-C-O-C=O
D
C-O-C-OH

Slide 2 - Quiz

Voor de synthese van een ester heb je nodig:
A
een alcohol + een zuur
B
een alkaan + een zuur
C
een amine + een zuur
D
een alkeen + een zuur

Slide 3 - Quiz

Welke stof ontstaat naast een ester bij een condensatie?
A
een alcohol
B
een carbonzuur
C
water
D
zwavelzuur

Slide 4 - Quiz

Hoe heet de reactie om een ester af te breken?
A
Hydrolyse
B
Condensatie
C
Verbranding
D
Ontleding

Slide 5 - Quiz

Wat is de naam? 'De ester van..........'
A
methaanzuur en propaan-1-ol
B
propaanzuur en methanol
C
ethaanzuur en ethanol
D
ethaanzuur en methanol

Slide 6 - Quiz

Wat is de naam? 'De ester van ....'
A
Butaanzuur en butaan-1-ol
B
Pentaanzuur en pentaan-1-ol
C
Butaanzuur en pentaan-1-ol
D
Pentaanzuur en butaan-1-ol

Slide 7 - Quiz

oliën en vetten
verschil?
de één is vloeibaar, 
de ander is vast!
olie
vet
Bijzondere koolwaterstoffen

Slide 8 - Slide

vetten en oliën zijn ook esters  
ze zijn ontstaan uit glycerol en vetzuren
Vetzuur
  • glycerol heeft 3 -OH groepen, is dus een alcohol.
  • de systematische naam is propaan-1,2,3-triol
  • Een vetzuur heeft een COOH groep, en is dus een zuur
Glycerol

Slide 9 - Slide

Vetten zijn tri-esters van glycerol






                              Binas Tabel 67G1 en 67G2
Glycerol
3 x stearinezuur
stearine
ester
3x
er kunnen 3 esters gevormd worden, aan elke -OH kan een zuur reageren, dus er ontstaat een tri-ester

Slide 10 - Slide

reactie staat in Binas 67G1 (onthouden!)
vetzuur?

Slide 11 - Slide

Vraag:
Als we een vet of olie in onze voeding binnenkrijgen, wordt het in het lichaam gehydrolyseerd.
--> Geef de reactievergelijking (in structuurformules) voor de hydrolyse van een vet dat drie veresterde palmitinezuurmoleculen bevat. 
* Gebruik Binas 67G tabel 2
* Noteer de verzuurstaarten als CxHy

Slide 12 - Slide

Vetten en oliën
Vetten:   vast bij kamertemperatuur
                  verzadigd (enkele bindingen tussen de C-atomen)

Oliën:      vloeibaar bij kamertemperatuur
                  onverzadigd (ook dubbele bindingen tussen C-atomen)






Slide 13 - Slide

een onverzadigd vetzuur heeft 
één of meer c=c bindingen
herken je...
de zuurgroep:
C=O met 
een -OH
(-COOH)
een onverzadigd vetzuur heeft
één of meer c=c bindingen
gezond
onverzadigde vetzuren zijn gezond

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

een vet of olie met dit vetzuur is...?
A
vloeibaar
B
vast
C
een olie
D
een vet

Slide 16 - Quiz

een vet of olie is slecht oplosbaar in water, waarom is dat?
A
vanwege de dubbele c=c bindingen
B
vanwege de zuurgroep
C
omdat de zuurgroep is omgezet in een ester
D
een vet/olie kan geen waterstofbruggen vormen

Slide 17 - Quiz

vet/olie eigenschappen
keten van C-H, dus niet wateroplosbaar, geen waterstofbruggen
ester groep, geen -NH of -OH, geen waterstofbruggen
keten van C-H, dus niet wateroplosbaar

Slide 18 - Slide

hoeveel water moleculen komen vrij
bij de volledige condensatie van glycerol
en een overmaat aan stearinezuur...?
A
geen
B
1
C
2
D
3

Slide 19 - Quiz

er kan 3 x een H2O molecuul ontstaan!
3x ester = tri-ester

Slide 20 - Slide

Welke stof(fen) heb je nodig om
een vet of olie (=tri-ester) te
kunnen hydrolyseren...?

Slide 21 - Open question

hoeveel vetzuren
zijn onverzadigd
in deze tri-ester?
A
1
B
2
C
3
D
0

Slide 22 - Quiz

C en H tellen!
             O
~C-O-C-C17H35
met 17 x C en 35 x H is het vetzuur verzadigd! 
Minder dan 35 H aan 17 C's? 
Dan is het vetzuur onverzadigd!
stearinezuur
triester

Slide 23 - Slide

HW voor woensdag
maak opgaven bij 6.4 Oliën en vetten: 53, 54, 56, 58
Volgende les HW H6 bespreken 
vragen? mail ze alvast!
volgende week: formatieve toets + inleveren

Slide 24 - Slide