herhalen voor de toets

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

herhalen voor de toets

enzymen

vetvertering

darmen

vrijdag: epo, oedeem en embryonale bloedsomloop

Enzymen

Enzymen zijn substraatspecifiek.

Enzymen zijn eiwitten

aan active side bindt het substraat

Enzym + substraat

Enzymsubstraatcomplex (ESC)

Enzym + product

substraat eindigt op ose

enzym eindigt op ase

bron 14

hydrolyse- afbreken van substraat met behulp van water

condensatie- opbouwen van een substraat waarbij water ontstaat

activeringsenergie

verlaging van activeringsenergie door een enzym

Enzymen

Enzymen doen hun taak het best bij bepaalde omstandigheden: optimum.

Er is een optimum voor pH en voor temperatuur.

Problemen die ontstaan:

- lage pH: enzymen vervormen (=tijdelijk)

- hoge temperaturen: enzymen denatureren (= blijvend onwerkzaam).

- lage temperaturen: minder bindingen tussen enzym en substraat.

Vetvertering

Eigenschappen van vetten:

Hydrofiele glycerol ruggengraad

Hydrofobe vetzuurstaarten

Apolair:

lading is gelijkmatig verdeeld

Glycerol - Vetzuurstaarten

Gal

Gal (galzure zouten) zorgt er voor 

dat de micellen veel kleiner worden: 

emulsie.

Emulgeren is niet verteren!!!

Gal

Wordt gemaakt in de lever (van cholesterol).

En opgeslagen in de galblaas.

Afgegeven in de 12-vingerigedarm.

Bevat galzure zouten/galzouten

Gal - bilirubine

Er zit nog een stof in gal: bilirubine.

Bilirubine wordt in de lever gemaakt bij het afbreken van hemoglobine uit rode bloedcellen.

Bilirubine wordt door darmbacteriën in de dikke darm afgebroken tot een bruine kleurstof.

Vetvertering - enzym

Zie BINAS 82G

Tight Junctions

Darmcellen aan elkaar mbv tight junctions (een soort nietjes).

Bescherming intern milieu.

Passief/actief transport

Transport via eiwitten

Resorptie 

Symport (passief): 

glucose/ aminozuren + Na+ door 

een transporteiwit.

Concentratie-gradiënt (concentratie-

verschil) voor Na+ nodig!

Resorptie 

Aan de andere kant gaan glucose/ aminozuren door een ander transporteiwit (uniport-passief).

Resorptie 

Om de concentratie Na+ in de darmcellen laag te houden liggen er aan deze kant ook Na+/K+ pompen.

Die pompen 2 K+ naar binnen en 3 Na+ naar buiten. 

Antiport-actief.

Resorptie

Er zijn ook transporteiwitten die vitamines opnemen.

Water gaat de darmcellen in als gevolg van osmose.

Water wordt ook weer afgegeven aan de weefselvloeistof en daarna aan het bloed.

Resorptie Vetten

Door de eigenschappen van vetten gaat de resorptie van vetten anders dan voor wateroplosbare stoffen.

In de darmcel 

1. worden weer vetten gemaakt uit glycerol en vetzuren

2. worden vetdruppels verpakt (chylomicronen)

3. verlaten chylomicronen de cel dmv exocytose

4. komen in het lymfevat!!!!

niet in het bloedvat

resorptie van vetten