3.6 Gezond leven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

3.6 Gezond leven

Doel van de les

Je kunt aangeven hoe je je hart en bloedvaten gezond kunt houden.

Bloeddruk

lage bloeddruk:

meestal geen probleem: soms wat duizelig of hoofdpijn

hoge bloeddruk:

vaak wel een probleem: kan wanden van slagaders beschadigen

Bloeddruk

• Het bloed 'drukt' tegen de wanden van de bloedvaten. Dit noem je bloeddruk.

• De bloeddruk is niet overal in je lichaam hetzelfde.

Bloeddruk

Uitgedrukt in 2 getallen: bovendruk/onderdruk.

Bovendruk: maximale druk als bloed naar aorta stroomt vanuit linkerkamer

Onderdruk: minimale druk als bloed naar linkerkamer stroomt.

Gezond leven

1 Niet roken is heel belangrijk voor hart en bloedvaten.

2 Drink geen alcohol, en na je 18e niet meer dan één glas per dag.

3 Eet gezond en gevarieerd (veel vitaminen, mineralen en vezels, weinig verzadigd vet en zout).

4 Beweeg regelmatig (minimaal een halfuur per dag).

5 Voorkom stress en zorg voor voldoende ontspanning.

7 tips voor minder stress

1 Schrijf op wat je energie geeft en maak daar tijd voor.

2 Houd een grote opruiming in je kamer en daarmee in je hoofd.

3 Houd tijd vrij voor onverwachte gebeurtenissen.

4 Doe één ding tegelijk en neem daar de tijd voor.

5 Kies voor een gezonde leefstijl.

6 Houd een vast dag- en nachtritme aan.

7 Verlaag je leefritme en prop niet te veel activiteiten in een dag.

Stresscyclus

Vroeger had stress eigenlijk altijd een vast patroon: de stress-cirkel.

Stress!

Beweging!

Vier!

Ontspan!

Stress! 

Je loopt door de jungle en staat ineens oog in oog met een sabeltandtijger. Je maakt adrenaline aan; er gaat bloed en voedingsstoffen naar je hersenen en je spieren, want je moet vechten of - als je slim bent - vluchten. Als je gaat rennen maak je na verloop van tijd cortisol aan om dat ook te kunnen blijven doen tot je veilig bent.

Stress! 

Beweging!

Je vlucht terug naar je dorp. Er even vanuit gaand dat je hard genoeg kunt rennen, waarschuw je je dorpsgenoten en samen werken jullie hard om de tijger in de pan te hakken.

Stress! 

Vier!

Letterlijk in de pan te hakken, want een dode tijger betekent vlees voor het hele dorp. Die avond is er groot feest en jullie vieren het leven met een maaltijd vol mineralen en eiwitten die de voorraden die je zojuist hebt verbruikt, weer aanvullen.

Stress! 

Ontspan!

Uitgeput val je in slaap naast je familie en vrienden. Het was een spannende dag, maar je voelt je veilig en geborgen nu er een monster minder rondwaart in de jungle. De volgende dag kon je gevoed en ontspannen weer terug de jungle in, tot het volgende stressmoment zich aandiende.

 

Toets
Een toets geeft stress. Hoe zou je volgens de stress cirkel deze stress kunnen afvloeien?

Aan de slag

Lees de tekst van 3.6 en maak de opdrachten.