H3 - blok 3 schrijven - bijvoeglijke bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Er zijn twee soorten:

1) de beperkende bijvoeglijke bijzin

2) de uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Blok 3 Schrijven:

Beperkende en uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Lesdoelen

- Je kunt een beperkende en uitbreidende bijvoeglijke bijzin van elkaar onderscheiden.

- Je kunt een correcte beperkende en uitbreidende bijvoeglijke bijzin schrijven.

Soorten bijvoeglijke bijzin

Je hebt twee soorten bijvoeglijke bijzinnen: 

• uitbreidende bijzin: geeft aanvullende informatie over het kernwoord waar het bij hoort;
• beperkende bijvoeglijke bijzin: geeft aan dat er sprake is van een deel van een groter geheel. 

                 Kijk op bladzijde 134/ 135 voor de uitleg 

uitbreidende bijvoeglijke bijzin

In een uitbreidende bijvoeglijke bijzin staat extra informatie over een zelfstandig naamwoord die je wel weg kunt laten, zonder dat je de essentie van de zin verandert. Bovendien staat de informatie van een uitbreidende bijvoeglijke bijzin tussen komma's.

De journalisten, die de verklaring hadden ondertekend, werden vrijgelaten.

De hoofdzin staat...

- Vóór én na een uitbreidende bijvoeglijke bijzin (geeft meer info, kan weggelaten worden) 

        De hondjes, die een rood halsbandje om hadden, speelden            met een bal op het grasveld.

         

- Na een beperkende bijzin (onmisbare informatie)

       Van peren die nog niet rijp zijn, krijg je buikpijn.

Bijvoeglijke bijzin uitbreiding

Voorbeelden - kan soms met een voorzetsel beginnen:

Het meisje met wie ik stond te praten, is de vriendin van mijn broer.

De man van wie ik pianoles krijg, speelt in een groot orkest.

Beperkende  bijvoeglijke bijzin

- Een beperkende bijvoeglijke bijzin bevat informatie die onmisbaar is voor het begrip van de zin.

- De informatie van de bijzin specificeert / 'beperkt' de betekenis van het antecedent.

Zet een komma achter de bijvoeglijke bijzin.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

Een uitbreidende bijvoeglijke bijzin voegt extra informatie toe

die je eventueel ook weg zou kunnen laten.

Zet een komma voor en achter de bijvoeglijke bijzin.

Beperkende  bijvoeglijke bijzin

• De informatie van de bijzin specificeert / 'beperkt' de betekenis van het antecedent.
• Er staat een komma achter de bijvoeglijke bijzin.
  
  

De sinaasappels die bedorven waren, werden afgevoerd.

-> SLECHTS de bedorven sinaasappels werden afgevoerd; de goede sinaasappels niet.

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

• Voegt extra informatie toe

die je ook weg zou kunnen laten.

• Zet een komma voor en achter de bijvoeglijke bijzin.

De sinaasappels, die bedorven waren, werden afgevoerd.

> ALLE sinaasappels werden afgevoerd (extra informatie: omdat ze bedorven waren).

Uitbreidende bijvoeglijke bijzin

[De scooters (die op de rollerbank meer dan 70 kilometer per uur reden)], werden in beslag genomen. 

Het gaat er vooral om waar de klemtoon ligt. 

Gaat het om alle scooters die allemaal meer dan 70 kilometer per uur reden dan is deze uitbreidend. Alle scooters die in beslag werden genomen, rijden meer dan 70 kilometer per uur.

Is de bijvoeglijke bijzin uitbreidend of beperkend?

De jongen die daar staat, is mijn vriend.

1. Uitbreidend
2. Beperkend
3. Beiden mogelijk

De actie die een succes werd, wordt volgend jaar herhaald.

1. beperkende bijvoeglijke bijzin
2. uitbreidende bijvoeglijke bijzin

beperkende bijvoeglijke bijzin

uitbreidende bijvoeglijke bijzin

De opdrachten die je nog niet helemaal begrijpt, kun je beter nog een keer herhalen.

Het nummer, dat op Spotify te beluisteren is, is mateloos populair onder jongeren.

De gemeente waarschuwt jongeren die zich niet houden aan de RIVM-maatregelen.

De Nederlandse journalisten die weigerden de verklaring te ondertekenen, mogen de prins niet interviewen.

Tijdens het onweer van gisteren is de eik, die er al twee eeuwen stond, gesneuveld.

Leerlingen die te laat op de kamer waren, moesten in het hostel blijven.

1. uitbreidende bijvoeglijke bijzin
2. beperkende bijvoeglijke bijzin

De leerlingen die een onvoldoende voor de toets hebben gehaald, moeten deze herkansen.

1. De bijvoeglijke bijzin is een uitbreiding.
2. De bijvoeglijke bijzin is een beperking.

Gepensioneerden, die toch al zwaar gekort worden, krijgen een extra korting op hun pensioen.

1. uitbreidende bijvoeglijke bijzin
2. beperkende bijvoeglijke bijzin

Maken

Blok 3 schrijven

opdracht 2 en 3

blz. 135