T2 B5 1HV

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

B5 De celkern

• Jas in je kluis
  
• Spullen op tafel
  

       Laptop/Leerwerkboek
       Schrift

• Tas van tafel
  
• Lees blz. 116 t/m 118

Kennen/Kunnen

• Begrippen: Chromosoom, erfelijke eigenschap, gen
  
• Je weet welke functie een chromosoom uitvoert
  
• Je weet hoeveel chromosomen menselijke lichaamscellen hebben.
  
• Je kunt een DNA-streng afmaken als je een helft krijgt.
  
• Je kunt 4 voorbeelden geven van eigenschappen die door DNA worden bepaald
  
• Je kunt een voorbeeld geven van een eigenschap die niet/nauwelijks door DNA wordt bepaald

Huiswerk T2 B5

Opdr. 1 t/m 9, 6k

OF uitdaging

Opdr. 3, 4, 7 t/m 11

Geheime leerling

Deze les heb ik willekeurig een geheime leerling gekozen.

Ik let extra op deze leerling en kijk naar:

• Inzet tijdens de les
• Werkhouding tijdens de les

Aan het eind zal ik de geheime leerling onthullen, als ik deze leerling positieve feedback kan geven, dan verdient deze leerling ook 1/3 +0,5 OF +1 cm² spiekbriefje.

Huiswerkrad

Ga vast naar Lessonup.app en gebruik deze code

Beloning

Straf

Beloningen

+1 cm2 spiekbriefje = Je mag een spiekbriefje maken voor een toets. Deze begint 1 bij 1 cm groot, per keer dat je dit verdient wordt dat 1 cm meer, tot een max van 4 bij 4 cm groot.

1/3 +0.5 = Als je deze 3 keer verdiend mag je 0,5 optellen bij een biologiecijfer naar keuze.

Snitch = Je mag een klasgenoot kiezen die ook wordt gecontroleerd. Je krijgt zelf 2 V's (3 V's levert een 1/3 +0,5 op)

Helaas = Je krijgt maar 1 V.

Straffen

45 min bijwerken= Na school kom je huiswerk maken, dit duurt 45 min of totdat je opgegeven taak af is.

Kleurplaat = Je kiest een kleurplaat, deze kleur je in en je maakt de opdracht die erbij hoort. De eerstvolgende les moet je deze inleveren. niet gedaan is 2 kruisjes.

2/1 kruisjes = Een kruisjes is een X, als je hier 3 van hebt, krijg je automatisch de 45 min bijwerken

Snitch = Je mag een klasgenoot kiezen die ook wordt gecontroleerd.

Niks! = Je krijgt geen straf

Welk deel van de cel bestaat uit water met opgeloste stoffen?

1. Celkern
2. Celmembraan
3. Cytoplasma
4. Celwand

Op de afbeelding zie je 3 celtypen.

Welke van deze kunnen voorkomen bij een kat?

1. Alleen 1
2. Alleen 3
3. 1 en 2
4. 1 en 3

Welk deel van de cel zorgt voor stevigheid?

1. Celkern
2. Celmembraan
3. Cytoplasma
4. Celwand

Welk celonderdeel vind je alleen bij plantencellen?

1. Celkern
2. Celmembraan
3. Cytoplasma
4. Celwand

Amine en Anna maken een lijstje om de verschillen tussen dierlijke en plantaardige cellen te onthouden.
Noem minstens 3 dingen die ze kunnen opschrijven voor planten cellen.

Wat doet het DNA?

De celkern

• Bevat Chromosomen
• Chromosomen > DNA
• Bevat erfelijke informatie

Chromosomen bestaan grotendeels uit DNA, maar er komen ook wat andere stoffen in voor

Erfelijke eigenschappen = all (lichamelijke) eigenschappen die je van je ouders erft, bijvoorbeeld de kleur van je ogen

Chromosomen zien er uit als een soort wormpjes.

Deze wormpjes zijn 'opgeslagen' in de celkern

Op de getekende afbeelding zie je een chromosoom vlak voordat de cel gaat delen.

Op de microscopische afbeelding zie je chromosomen zoals ze 'gewoonlijk' zijn.

Hoeveel Chromosomen?

• Mensen: 46 chromosomen.
• Elke lichaamscel bevat 46 chromosomen
• bijv.: beencel, hersencel, maagcel, vingercel, etc.
• Per soort organisme verschilt het aantal chromosomen
• Chromosomen zijn zichtbaar tijdens celdeling

Het maakt dus niet uit welke cel* van een mens (of ander organisme) je bekijkt, je komt altijd hetzelfde aantal chromosomen tegen.

* er zijn een paar cellen die geen of minder DNA bevatten, op deze na geldt bovenstaande voor alle cellen in het lichaam

Je hoeft deze aantallen niet te kennen! 

Je hoeft alleen te weten dat mensen er 46 hebben

!

Bouw DNA

Veel paren samen vormen een gen

Een basenpaar bestaat uit 2 stoffen (de basen).

T en A vormen een paar

C en G vormen een paar

Andere combinaties komen in DNA niet voor.

DNA vormt een soort gedraaide ladder.

Elke spijl (trede van een ladder) van deze ladder is een basenpaar.

Een gen is de genetische code van 1 eigenschap.

Bijv. gen voor haarkleur

Deze code bestaat uit een volgorde van basenparen.

De volgorde bepaalt de informatie van het gen.

Bijv. blond of bruin haar

Je hebt de helft van een DNA-streng.
Op deze streng zitten de basen ATGGCCTTTA,
Welke basen zitten op de streng die er tegenaan past?

Hoeveel invloed heeft je DNA op:
De kleur van je haren

05

Hoeveel invloed heeft je DNA op:
Je lengte

05

Hoeveel invloed heeft je DNA op:
Je gewicht

05

Hoeveel invloed heeft je DNA op:
Je seksuele voorkeur (hetero, homo, etc.)

05

Ga aan de slag met: T2 B5

• Blz. 116 t/m 121
  
• Opdr. 1 t/m 9, 6k

OF uitdaging

• Opdr. 3, 4, 7 t/m 11

Klaar met het bovenstaande?

• Verder werken/lezen
• Samenvatten
• Ander huiswerk
• Boek lezen

Zs = Werken in stilte

• Geen vinger opsteken
• Aan het werk
• Stil en stoor niemand
• Blijf op je plek

Ga aan de slag met: T2 B5

• Blz. 116 t/m 121
• Opdr. 1 t/m 9, 6k

OF uitdaging

• Opdr. 3, 4, 7 t/m 11

Klaar met het bovenstaande?

• Verder werken/lezen
• Samenvatten
• Ander huiswerk
• Boek lezen

Zf = Werken met fluisteren

• Geen vinger opsteken
• De docent komt langs
• Aan het werk
• Fluister alleen met de persoon naast je
• Blijf op je plek

Geheime leerling

De geheime leerling was .......

Ik lette extra op deze leerling en keek naar:

• Inzet tijdens de les
  
• Werkhouding tijdens de les

Als ik je positieve feedback kan geven, 

dan verdien je ook 1/3 +0,5 OF +1 cm² spiekbriefje.

Afsluiting

• Begrippen: Chromosoom, erfelijke eigenschap, gen
  
• Je weet welke functie een chromosoom uitvoert
  
• Je weet hoeveel chromosomen menselijke lichaamscellen hebben.
  
• Je kunt een DNA-streng afmaken als je een helft krijgt.
  
• Je kunt 4 voorbeelden geven van eigenschappen die door DNA worden bepaald
  
• Je kunt een voorbeeld geven van een eigenschap die niet/nauwelijks door DNA wordt bepaald

Opruimdienst

Elke les 3 andere leerlingen

• Tafels: recht en leeg
• Stoelen: aangeschoven OF eind dag: op de tafels
• Vloer: geen afval