§2.4 Samenhang: ontwikkeling en werk deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.4 Samenhang: ontwikkeling en werk

Deel 2

H2 Wereldbeeld

Domein Wereld

H4

Planning

• Terugblik
• Openingsopdracht
• Uitleg internationale arbeidsverdeling
• Aan de slag
• Einde

Wat is geen interne oorzaak voor de ontwikkeling van een land?

1. Natuurlijke omstandigheden zoals klimaat
2. Interesse van MNO's om te investeren
3. De ligging van het land
4. Het politiek systeem

Wat is een centrumland?

1. Gebied met een groot winkelcentrum
2. Onderontwikkeld land in het centrum van de wereld
3. Land met de meeste rijkdom en macht binnen het wereldsysteem
4. Ontwikkeld land met veel mensen in de primaire sector

Wat past goed bij een land
in de semi-periferie

1. Opkomende economie, sterke dienstensector
2. Opkomende economie, sterke industrie
3. Opkomende economie, sterke primaire sector
4. Opkomende economie, sterke tertiaire sector

Wat wordt bedoeld met de periferie in het Centrum periferie model?

1. Het ontwikkelde gebied met politieke afhankelijkheid en hoge welvaart.
2. Het achtergestelde gebied met politieke afhankelijkheid en lage welvaart.
3. Het achtergestelde gebied met economische afhankelijkheid en lage welvaart.
4. Het ontwikkelde gebied met economische afhankelijkheid en hoge welvaart.

Wat zijn kenmerken van de periferie in het centrum-periferie model?

1. Overvloedige natuurlijke grondstoffen, veel lichte industrie, zelfvoorzienend.
2. Gelijkwaardige ontwikkeling als de kernregio, vrijhandelsovereenkomsten met andere landen.
3. Lagere lonen, beperkte toegang tot kapitaal en technologie, afhankelijkheid van de kernregio.
4. Hoge lonen, toegang tot geavanceerde technologie, economische onafhankelijkheid.

Wat is GEEN interne oorzaak waardoor de verdeling van de welvaart in een land slecht is verdeeld.

1. reliëf
2. corruptie
3. koloniaal verleden
4. gebrek aan natuurlijke hulpbronnen

Wat hoort in Nederland bij de periferie?

1. Zakencentrum Amsterdam
2. Havenstad Rotterdam
3. Woonstad Barendrecht
4. Vergrijsd werkeloos Oude Pekela

Noem een externe oorzaak voor armoede in een land

1. Corrupt bestuur
2. grote sociale ongelijkheid
3. het land exporteert vooral grondstoffen naar het moederland
4. geen grondstoffen

Kenmerken van centrumlanden zijn...

1. Lage lonen, macht en veel macht
2. Hoge lonen en weinig macht
3. Hoge lonen en veel macht

Welk rijtjes kloppen?

1. Centrum: Ghana Semiperiferie: China Periferie: Luxemburg
2. Centrum: Nederland Semiperiferie: Mexico Periferie: Laos
3. Centrum: VS Semiperiferie: Mexico Periferie: Congo
4. Centrum: China Semiperiferie: Japan Periferie: Nieuw-Zeeland

Wat is een product uit een semi- periferie land?

1. Graan
2. Katoen
3. Auto's
4. Steenkool

Wat is de periferie van Europa?

1. West Europa (Nederland, Duitsland, België, Frankrijk)
2. Noord-Europa (Scandinavië, Ijsland)
3. Oost Europa (Polen, Hongarije, Tsjechië,)
4. Zuid Europa (Griekenland, Kroatië, Italië)

Check je kleding en schoenen. Waar komt het product vandaan?

Waar komen de producten vandaan? Vergelijk het met de kaart

Nike winkels

Industrialisatie:

Vanaf eind 19e eeuw: industrialisatie

Wat heb je nodig om dingen te maken?

Waar haalden ze dat vandaan?

Kolonialisme

Moederland:
bestuurscentrum, economisch/ politiek/ cultureel dominant 

Kolonie:
leverancier van grondstoffen, arbeid en afzetmarkt 

Kan je dit linken aan het centrum-periferie model?

In koloniale tijd:
GB = centrum
Brits-Indië = periferie 

Kolonialisme

Exploitatie kolonie versus vestigingskolonie

India was een exploitatiekolonie.
Het leverde grondstoffen, zoals katoen, zijde en thee. 

Australië was een vestigingskolonie.
Dat is een overzees gebiedsdeel waar kolonisten zich blijvend vestigen. 

De-industrialisatie

• Na 1965 in centrum landen: de-industrialisatie:
• industriële activiteiten in een gebied voor een belangrijk deel verdwijnen
• Naar welk soort landen verplaatsen de industrie?
• Lage lonen landen

Welke sector neemt af in het centrumland en welke in de periferie?

Internationale arbeidsverdeling

• Wat is de internationale arbeidsverdeling?
• specialisatie van werkgelegenheid in de verschillende delen van de wereld
  

Gevolgen?

Verschuiving internationale arbeidsverdeling. 

Zichtbaar aan: 

• Verdeling beroepsbevolking
• Samenstelling exportpakket

Conclusie

Hoe zie je aan de verdeling van de beroepsbevolking in welke fase van ontwikkeling een land zit?

Aan de slag!

Je maakt van §2.4 opdrachten 1 t/m 6