Spreken, kijken en luisteren - blok 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Spreken, kijken en luisteren - blok 1

Wat gaan wij vandaag doen?

• We gaan eerst de afspraken en regels doornemen.
  
• We gaan de leerdoelen van vandaag doornemen.
  
• We gaan de theorie van spreken, kijken en luisteren van blok 1 bespreken.
  
• Jullie gaan zelfstandig de opdrachten maken.
  

Afspraken en regels 

• Je bent op tijd in de klas!
  
•  Telefoon thuis of in de kluis!
  
• Opgeladen Chromebook
  
• 1e keer waarschuwing
  
• 2e keer strafwerk
  
• 3e keer nablijven
  
• Kauwgom/snoep in de prullenbak --> nu nog kans om het weg te gooien
  
• Als ik aan het woord ben, zijn jullie stil --> ook als jullie klasgenoten iets vragen, geen opmerkingen

Leerdoelen 

Na deze les: 

• ken je het verschil tussen een monoloog, dialoog en een groepsgesprek;
  
• kun je de directe rede gebruiken;
  
• kun je een tekst goed voorlezen met behulp van de leestekens die er staan;
  
• weet je hoe je je stem op de juiste manier moet gebruiken als je spreekt.

Theorie spreken, kijken en luisteren - blok 1 

• Soorten gesprekken 
•  Directe rede
• Stemgebruik
• Leestekens 

Soorten gesprekken 

Je kunt luisteren naar, kijken naar en meedoen aan verschillende soorten gesprekken: de monoloog, de dialoog en het groepsgesprek.

• Monoloog --> er spreekt één iemand.
  
•  Dialoog --> er praten twee mensen met elkaar.
  
• Groepsgesprek --> als er drie of meer mensen met elkaar praten.

Monoloog - dialoog - groepsgesprek

Gesprekssoorten:

1. Monoloog --> spreekbeurt, presentatie of toespraak. 

2. Dialoog -->  interview

3. Groepsgesprek  -->  vergadering

Als de docent moppert tegen de hele klas, dan is er het MEEST sprake van..

1. monoloog
2. dialoog
3. groepsgesprek

Je oom houdt een toespraak op de bruiloft van de buren.

1. monoloog
2. dialoog
3. groepsgesprek

Na schooltijd praten Walid en Kostas over het voetbaltoernooi.

1. monoloog
2. dialoog
3. groepsgesprek

Je geeft een presentatie bij de gemeenteraad over jouw school.

1. groepsgesprek
2. dialoog
3. monoloog

Sanne, Ahmet, Yacinta en Michiel praten over de vakantie.

Dit is een .......

1. monoloog
2. dialoog
3. groepsgesprek

Directe rede 

Directe rede: je schrijft woord voor woord op wat iemand letterlijk zegt (citaat) -> aanhalingstekens --> Dave zei: ‘Ik ben verliefd!’

Indirecte rede: je schrijft iemands woorden niet letterlijk op - geen aanhalingstekens -->  Dave zei dat hij verliefd was.

(in)directe rede: opschrijven wat iemand zegt

Wat is de directe rede?

1. Als je letterlijk opschrijft wat iemand zegt.
2. Als je redelijke taal gebruikt.

Directe rede of indirecte rede?
Joep zei dat hij moe was

1. directe rede
2. indirecte rede

Welke zin staat in de directe rede?

1. Hij vroeg wat het huiswerk was.
2. Hij vraagt: 'Wat is het huiswerk?'

Stemgebruik: toonhoogte, volume, tempo en intonatie

Er zijn ongelooflijk veel stemmen. Elke stem is anders. Dat komt door:

• Toonhoogte -->  hoe hoog of laag een stem is als je praat
  
• Volume --> zacht of hard praten
  
• Tempo --> snel of langzaam praten
  
• Intonatie --> de toon van je stem. Je kan aan de stem horen hoe iemand zich voelt (boos, verdrietig, vrolijk, angstig, ongeduldig, geïrriteerd) 

Leestekens, functie en wat doe je met je stem

Om een spreker te helpen af en toe pauzes te nemen bij het lezen van een tekst, staan er leestekens in een zin. Ook hoort de luisteraar aan de stem van de spreker of er een punt, vraagteken of uitroepteken staat. Net zoals hij hoort wat het tempo, het volume, de toonhoogte en de intonatie is.

• Een punt --> geeft het einde van de zin aan --> je stem gaat dan omlaag. 
• Een vraagteken --> geeft aan dat de zin een vraag is --> je stem gaat omhoog. 
• Een uitroepteken --> geeft aan dat de zin een uitroep is --> je gaat harder praten.  

• Een komma  --> geeft een korte pauze aan --> je haalt adem en gaat rustig verder. 

Aan de slag! 

• Je gaat de opdrachten van spreken, kijken en luisteren van blok 1 zelfstandig maken. 
• Ben je klaar? Dan ga je verder werken aan Numo.