2.5 Gezonde voeding

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

2.5 Gezonde voeding

- Wat is gezonde voeding?

Wat is een gezond gewicht?

Wat zijn oorzaken en gevolgen van eetstoornissen?

Schijf van 5

Groen

Veel groente en fruit. Eet iedere dag minimaal 

Groente en fruit (groen)

Elke dag minimaal 250 gram groente en twee porties fruit is gezond. Veel groende en fruit eten verlaagt het risico op hart- en vaatziekten, darmkanker en diabetes type 2. 

Zachte en vloeibare vetten (geel)

Zachte vetten zijn goed voor je bloedvaten. Denk aan olie en halvarine. 

Meer plantaardig, minder vlees (roze)

Dat is goed voor jou én het milieu. Je kunt afwisselen met vis, peulvruchten, vlees, noten en ei. Geen vlees kan ook. En neem niet meer zuivel dan nodig. 

Vooral volkoren (oranje)

Volkorenbrood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, volkoren couscous: eet je er genoeg van, dan verklein je het risico op hart- en vaatziekten, darmkanker en diabetes type 2.

Dorstlessers zonder suiker (blauw)

Je lichaam heeft elke dag vocht nodig, maar extra suiker? Nou nee. Daarom staan in de schijf van vrij dranken zonder suiker: water, koffie en thee. 

Energie

De hoeveelheid energie in voedsel wordt aangegeven in kilojoule (kJ). Een marsreep levert ongeveer 1000kJ en een appel ongeveer 300kJ.

Een andere eenheid voor energie is kilocalorie (kcal). 

De eenheden kun je naar elkaar omrekenen:

1 kcal = 4,2 kJ

Energie

Hoeveel energie je per dag nodig hebt verschilt van persoon tot persoon. Het hangt af van onder andere:

- Je geslacht.

-Je lichaamsgrootte.

- Je lichamelijk inspanning.

- Je leeftijd.

Gewicht

Wat je eet en drinkt heeft invloed op je gewicht. Maar het kan ook te maken hebben met erfelijke eigenschappen.

- Lichaamsbouw.

-Stofwisseling.

- De dikte van de onderhuidse vetlaag. 

Gewicht

Bij overgewicht of obesitas is er teveel vet in het lichaam opgeslagen. Je hebt dan meer kans op allerlei ziektes en het is slecht voor je gewrichten. 

Ook ondergewicht is erg ongezond. Dit kan een gevolg zijn van ondervoeding. Iemand krijgt dan te weinig voedsel binnen. Ook als je verkeerd eet kan je te weinig voedingsstoffen binnen krijgen. 

Afvallen en aankomen

Eetstoornissen

Iemand met anorexia nervosa is niet te dik maar voelt dat wel zo. Iemand eet dan weinig of helemaal niet meer.

Iemand met boulimia nervosa is ook bang om dik te worden. Eet weinig maar heeft soms eetbuiten. Braakt dan alles weer uit of neemt laxeermiddelen.

Iemand met een eetbuistoornis heeft eetbuiten die vaak leiden tot ernstig overgewicht.

Oorzaak eetstoornis

De oorzaak van een eetstoornis is vaak psychisch maar andere dingen kunnen ook van invloed zijn.

- Cultuur of media.

- Negatief zelfbeeld.

- Nare gebeurtenissen.

- Angst om controle te verliezen.

- Faalangst of perfectionisme. 

Aan de slag

2.5 gezonde voeding

Blz. 113 t/m 123

Opdr. 1 t/m 5